"Ciche dni" nie rozwiążą problemów

Jeżeli ci na kimś zależy, odsunięcie się od tej osoby jest ostatecznym sposobem rozwiązywania problemów czy rozstrzygania sporów. Jeśli o tym nie porozmawiasz, w jaki sposób chcesz to naprawić? Odwracanie się od osoby lub sytuacji stanowi przeciwieństwo rozwiązywania problemów.

B. ignorował całkowicie każdego, kto go rozdrażnił. Przez całe tygodnie mógł się nie odzywać do swojej żony ani słowem, a jeżeli jego dzieci źle się zachowywały, w stosunku do nich również stosował karę "cichych dni". Atmosfera w domu była często równie ciepła, przyjazna i miła, jak w grobowcu. Zawsze znalazło się choćby pół tuzina osób, do których się nie odzywał. Jeżeli ci, których karał " cichymi dniami", próbowali się do niego odezwać, udawał, że ich nie zauważa i odchodził. Żenił się i rozwodził cztery razy, a gdy umierał, umierał sam.

Odsuwanie się od kogoś i unikanie rozmowy z daną osobą jest formą kary: "Ja mu pokażę!", "To na pewno ją dotknie!". Jednakże ważnym, wciąż powracającym tematem, jest właśnie to, że taktyki polegające na karaniu rzadko się opłacają. Oczywiście, unikanie niemiłej osoby, która niewiele dla ciebie znaczy, ma sens. Ale w przypadku ludzi, na których ci zależy - zwłaszcza najbliższych - odsunięcie się niczego nie rozwiązuje.

B. nie dyskryminował nikogo; on nie szanował "prawa równości". A w kontaktach z ludźmi, którzy wiele dla niego znaczyli - zwłaszcza najbliższymi - jego zachowanie do niczego nie prowadziło. W rzeczywistości, zachowanie B. - ignorowanie każdego, kto wyprowadził go z równowagi - niszczyło możliwość pełnego miłości związku z żoną i dziećmi, nie wspominając już o innych osobach. Postępując w ten sposób, potęgował swoje urazy, a przez to i urazy innych. Dąsanie się i stosowanie tak zwanych "cichych dni" może być symptomem niedojrzałości emocjonalnej danej osoby. Zachowanie B. - nie potrafiącego sprostać trudnościom w związkach ani nie szukającego rozwiązań tych trudności - było tchórzliwe i niedojrzałe.

Rzeczywiście, zdarzają się irytujący ludzie, których prawdopodobnie najlepiej unikać. Po burzliwym, rocznym małżeństwie J. i S. wzięli rozwód i postanowili już więcej się nie spotykać. Jeżeli zdarzyło im się mijać na ulicy, całkowicie się ignorowali. Ich związku nie dało się już naprawić i nie było sensu marnować energii. Jeżeli jednak zdecydujesz się stworzyć z kimś związek dający zadowolenie, odsuwanie się lub odmowa rozmowy z drugą osobą może jedynie wszystko zniszczyć. Jeżeli ci na kimś zależy, odsunięcie się od tej osoby jest ostatecznym sposobem rozwiązywania problemów czy rozstrzygania sporów. W kontaktach z przyjaciółmi, koleżankami i kolegami, współpracownikami, a zwłaszcza z krewnymi - rodzicami, rodzeństwem, dziećmi i innymi bliskimi - kiedy tylko powstają jakieś problemy, mądrze jest o nich rozmawiać.

Jak "rozmawiać o problemach"? Oto kilka uwag dotyczących asertywnych (w przeciwieństwie do agresywnych) sposobów komunikacji.

J. i F., gdy "rozmawiają o problemach" w sposób asertywny, porozumiewają się ze sobą według następującego scenariusza:

• Najpierw opisujemy problem: "Kiedy jedliśmy obiad z M. i J., wykluczyłeś mnie z rozmowy. To samo zrobiłeś na przyjęciu u M. Kiedy kilka razy próbowałam wtrącić słowo, stale mi przerywałeś".
• Następnie mówimy, jak się czujemy z tego powodu: "Jestem zła i smutna, ponieważ myślę, że według ciebie jestem głupia i moja opinia nic dla ciebie nie znaczy".
• Później wyjaśniamy, jak według nas, należy zmienić tą sytuacją: "Chciałabym, abyś przestał mnie eliminować z rozmów. Najlepiej byłoby, gdybyś, co jakiś czas, zwrócił się do mnie i spytał: «Co o tym myślisz?» lub «A jak tobie się wydaje?»".
• W końcu zwracamy uwagą na prawdopodobne skutki zmian: "Dzięki temu sprawisz mi wiele radości i staniesz mi się bardziej bliski. Będę także chętniej uczestniczyła w spotkaniach z twoimi przyjaciółmi, jeżeli tego naprawdę chcesz".

Zauważ, iż J. mądrze unika używania zwrotu "to ty jesteś". Na przykład: "To ty jesteś nieuprzejmym i egocentrycznym gburem!". Rozmawianie o problemach nie jest rozgrzebywaniem ich za pomocą osądzania drugiej osoby. Polega ono na opisaniu problemu z twojej perspektywy, przedstawieniu, jak ty się czujesz w tej sytuacji, i wytłumaczeniu, jak ty byś ją zmienił. Opłaca się skonfrontować dwa punkty widzenia danego problemu, rozwiązać go asertywnie, zamiast uciekać od niego.

Jeśli o tym nie porozmawiasz, w jaki sposób chcesz to naprawić? Odwracanie się od osoby lub sytuacji stanowi przeciwieństwo rozwiązywania problemów. Jeśli zachowanie krewnych lub przyjaciół rani mnie lub obraża, racjonalnym, inteligentnym i dojrzałym wyjściem jest rozmowa o tym. Aby rozwiązać problem, nie będę od niego uciekać, lecz spróbuję się z nim zmierzyć. Ludzie, na których ci zależy, zasługują na rozmowę, nie na milczenie.

Więcej w książce: Jak nie wpaść w depresję. 40 szkodliwych przesądów, które zatruwają nam życie - Arnold A. Lazarus, Clifford N. Lazarus, Allen Fay