Altruizm mamy zapisany w genach

Wariant jednego genu ma związek z większą chęcią do pomagania i dzielenia się z innymi ludźmi - informuje pismo "Social Cognitive and Affective Neuroscience".

Dotychczasowe badania na bliźniętach jedno- i dwujajowych sugerowały, że zachowania altruistyczne są częściowo uwarunkowane genetycznie. Nikt jednak nie zidentyfikował konkretnych genów, które miałyby za to odpowiadać.

Naukowcy z Uniwersytetu w Bonn przeprowadzili doświadczenie w grupie około stu ochotników - studentów uczelni. Najpierw mieli oni zapamiętywać serię cyferek, by później jak najdokładniej ją powtórzyć. Otrzymywali za to 5 euro, które mogli bądź zabrać ze sobą, bądź oddać jakąkolwiek część pieniędzy na cel dobroczynny.

Decyzję podejmowali dobrowolnie i zupełnie anonimowo. - Jednak my zawsze wiedzieliśmy, jaka ilość pieniędzy znajdowała się wcześniej w kasie i na tej podstawie obliczaliśmy wysokość datków - tłumaczy prowadzący badania dr psychologii Martin Reuter.

Na początku badań od każdego uczestnika pobierano wymaz z policzka do testów genetycznych. Naukowcy skoncentrowali się na sprawdzeniu wariantów genu o nazwie COMT. Koduje on enzym O-metylotransferazę katecholową, która dezaktywuje w mózgu różne neuroprzekaźniki - dopaminę, adrenalinę i noradrenalina - mające wpływ na nasze zachowania.

Od niemal 15 lat znane są dwa warianty genu COMT, które różnią się od siebie tylko jedną cegiełką w strukturze DNA. To sprawia, że w powstającym enzymie jeden aminokwas, tj. metionina, zostaje zastąpiony innym - waliną. Ta zamiana ma istotne konsekwencje: enzym z waliną jest niemal czterokrotnie bardziej wydajny w swojej pracy niż wersja z metioniną, a w rezultacie, u osób z tym wariantem rozkładane jest więcej dopaminy niż u osób go pozbawionych.

Jak przypominają autorzy pracy, dopamina bierze udział w kontroli zachowań społecznych u ludzi i zwierząt, jest też m.in. związana z powstawaniem pozytywnych emocji oraz z motywacją do działania. Logiczne jest zatem, że niewielka różnica w genie COMT może mieć wpływ na zachowania ludzi.

W doświadczeniu dr. Reutera, studenci posiadający wariant z waliną oddawali dwukrotnie więcej pieniędzy na cele dobroczynne niż ich rówieśnicy z drugą wersją genu.

We wcześniejszych badaniach udało się też zaobserwować wpływ wariantów genu COMT na zdrowie psychiczne. Posiadacze wersji z waliną częściej np. cierpią na schizofrenię.