Abp Gerhard Müller o Europie XXI wieku

O Europie XXI wieku - pomiędzy wspólnotą wartości i sferą wolnego rynku - mówił abp Gerhard Ludwig Müller 3 czerwca na Zamku Królewskim w Warszawie. Prefekt Kongregacji Nauki Wiary wziął udział w konferencji pt. "Podmiot czy przedmiot? Miejsce Człowieka we współczesnej gospodarce" zorganizowanej przez Krajową Izbę Gospodarczą oraz Fundację PHOS pod patronatem metropolity warszawskiego kard. Kazimierza Nycza.

Witając uczestników konferencji kard. Nycz wskazał na bardzo kwestię etyki w biznesie i sensu przedsiębiorczości. Zwrócił uwagę, że w tym kontekście wiele daje nam do myślenia nauczanie Benedykta XVI zawarte w jego dwóch encyklikach "Deus caritas est" oraz "Spe salvi", oraz obecnie także papież Franciszek. "Nie należy zachwycać się tylko jego wspaniałymi prostymi gestami, ale trzeba wydobywać z jego nauczania i 20-letniego doświadczenia jako arcybiskupa Buenos Aires to wszystko, co chce nam powiedzieć przez pojęcia Kościoła `bogatego` i Kościoła `ubogiego`. Franciszek chce Kościoła ubogiego i dla ubogich" - powiedział metropolita warszawski. Jak dodał, "papież chce nam powiedzieć, na czym polega istota ubóstwa we współczesnym świecie i społeczeństwie".

Nawiązując do problematyki podjętej w podczas konferencji przypomniał, że Kościół nie będzie ingerował w stanowienie prawa gospodarczego, ale największym problemem jest to, aby etykę przedsiębiorczości, gospodarki, finansów wcielali w życie konkretni ludzie zajmujący się tymi dziedzinami. "I to jest misja Kościoła. Wtedy będzie można mówić o prawdziwej zasadzie służebności przedsiębiorczości dla człowieka, rodziny i państwa" - podkreślił metropolita warszawski.

Abp Gerhard Ludwik Müller w wykładzie pt. "Europa XXI wieku - pomiędzy wspólnotą wartości i strefą wolnego rynku" zaznaczył, że dziś kwestia godności ludzkiej i wolności człowieka jest bardzo aktualna. "Nie można mówić, że jeden człowiek ma mniej godności, a drugi więcej ze względu na to, jaką obaj pełnią rolę społeczną" - zaznaczył. Dzisiaj żyjąc w europejskiej rodzinie wolnych narodów korzystamy z wielowiekowych doświadczeń, w tym negatywnych - totalitaryzmu nazistowskiego i komunistycznego. "Z tych doświadczeń czerpiemy naukę, aby wnosić ją dla dobra Europy i całego świata" - przypomniał.

Mówiąc o Kościele i prawach człowieka podkreślił, że człowiek został stworzony na podobieństwo Boga i to jest "Magna Charta" godności człowieka i wynikających z tego praw człowieka. "Zostaliśmy stworzeni z miłości Boga. Godność człowieka nie jest regułą do organizacji życia społecznego. Ona opisuje całą sytuację człowieka" - zaznaczył prefekt Kongregacji Nauki Wiary.

Przypomniał, że wszyscy papieże, począwszy od Jana XXIII, szczególnie Jan Paweł II, największy Polak i największy z papieży XX w., podkreślali wagę powszechnej "Deklaracji Praw Człowieka". Zaznaczył, że praw człowieka darowanych nam przez Boga nie możemy interpretować na sposób egoistyczny, gdyż zobowiązują nas one do działań na rzecz społeczeństwa. Nie są one skonstruowane przez państwo, czy społeczeństwo jak reguły ruchu drogowego. Interesy państwowe, społeczne nie mogą determinować praw człowieka, w przeciwnym wypadku to one zdefiniują, kto jest osobą ludzką. Może się wtedy skończyć tak, jak w nazistowskich Niemczech, gdzie Żydów czy Słowian eliminowano z ludzkiej rodziny.

Abp Müller wskazał, że jednym z istotnych praw człowieka jest wolność religijna i wskazał na przypadki jej łamania w Chinach, czy wielu państwach islamskich. "Wolność religijna gwarantuje pełny udział chrześcijan i innych wyznań w życiu społecznym i dlatego nie może być łamana" - zaznaczył. Za Janem Pawłem II zwrócił też uwagę na doświadczenie historyczne, które mówi, że demokracja bez wartości łatwo może się przerodzić w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm. "Do wolności religijnej należy także to, że Bóg stworzył nas jako kobietę i mężczyznę, a małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny. Nie możemy tego relatywizować. Jest to problem współczesnych demokracji, które pozbawione wyższych wartości stają się wewnętrznie puste. O wielu sprawach nie decyduje większość, ale mniejszość parlamentarna" - mówił watykański hierarcha. Zaznaczył, że współczesne państwo nie jest czymś, co wie o wszystkim najlepiej i nie może decydować o kwestiach moralnych. Ma natomiast funkcję służebną i nie może być panem ludzkich sumień.

"Kościół zawsze wspierał wolność człowieka realizującego zadania społeczne" - zaznaczył arcybiskup i podkreślił, iż to nie przypadek, że to właśnie w Polsce zrodził się wspierany przez Kościół ruch "Solidarności", który doprowadził do upadku władzy komunistycznej i załamanie bloku wschodniego.

Nawiązując do kryzysu gospodarczego jaki przeżywa świat, abp Müller przypomniał, że ma on korzenie w kryzysie moralnym. Wskazał na wagę działań edukacyjno-wychowawczych, głoszenia Ewangelii Życia i przeciwstawianie się kulturze śmierci. "Miłość Boga i bliźniego powinniśmy widzieć jako motywy naszego działania w rodzinie, pracy, na płaszczyźnie państwowej" - zaznaczył prefekt.

Wskazał na potrzebę coraz większego zbliżenia między narodami rodziny europejskiej, "abyśmy kierowali się dobrem ogółu". "Chrześcijanie, Kościół są wielkimi adwokatami godności człowieka i stąd wypływa nasza odpowiedzialność za gospodarkę i politykę" - powiedział prefekt Kongregacji Nauki Wiary i powtórzył słowa wypowiedziane podczas Mszy św. 2 czerwca z okazji Dnia Dziękczynienia: "Jeszcze Polska nie zginęła, jeszcze Europa nie zginęła, póki my wierzymy, ufamy i kochamy!".

Uczestników konferencji powitali m.in. Andrzej Arendarski, prezes Krajowej Izby Gospodarczej oraz prof. Eugeniusz Gatnar, członek zarządu NBP.

Prezes Zarządu Orange Polska, Maciej Witucki wygłosił wykład "Poszukiwanie wspólnych idei i wartości w czasach przezwyciężania kryzysu gospodarczego".

W drugiej części odbyła się dyskusja z udziałem ks. prałata dr. Leszka Slipka, prezesa Fundacji PHOS, Michała Koboski, redaktora naczelnego portalu Project Syndicate Polska, abp. Gerharda L. Müllera, Macieja Wituckiego, Andrzeja Krzysztofa Koźmińskiego, prezydenta Akademii Leona Koźmińskiego, Mateusza Morawieckiego, prezesa zarządu Banku Zachodniego WBK, Tomasza Misiaka, założyciela i współtwórcę Workservice S.A., współzałożyciela i wiceprezesa zarządu Fundacji "Świat Idei" oraz Kingi Piecuch, prezesa zarządu Xerox Polska.