Czarnogóra: parlament zatwierdził konkordat

Parlament Republiki Czarnogóry zatwierdził układ podstawowy między rządem swego kraju a Stolicą Apostolską, podpisany 24 czerwca 2011 roku w Watykanie. Dokument ten reguluje status prawny Kościoła katolickiego w Czarnogórze, niepodległej od 3 czerwca 2006 roku i zastępuje dotychczasową umowę, zawartą w 1886 roku z ówczesnym księstwem Czarnogóry.

Stolica Apostolska od 1990 roku zawarła już odpowiednie umowy konkordatowe z większością europejskich krajów postkomunistycznych.

W Czarnogórze jest ok. 22 tys. katolików. Większość miejscowej ludności należy do Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Kościół katolicki ma dwie diecezje: w utworzonej w IX w., a od 1034 mającej status archidiecezji Bar ponad połowa katolików to Albańczycy. Pozostali tamtejsi katolicy oraz wierni w diecezji Kotor są Chorwatami.

Istniejąca od X wieku diecezja Kotor od dawna wchodzi w skład chorwackiej metropolii Split-Makarska, dlatego tamtejszy biskup (od kwietnia 1996 jest nim 67-letni obecnie bp Ilija Janjić) jest również członkiem episkopatu Chorwacji. Natomiast archidiecezja w Barze (od czerwca 1998 kieruje nią 73-letni obecnie abp Zef Gashi SDB (narodowości albańskiej) podlega bezpośrednio Stolicy Apostolskiej.

Rząd Czarnogóry planuje również odpowiednie umowy kościelno-państwowe z Kościołem prawosławnym, do którego należy 74,24 proc. mieszkańców kraju. Według tamtejszych mediów podczas debaty parlamentarnej nad konkordatem z Kościołem katolickim przypomniano m.in., że rząd w Podgoricy nie mógł dotychczas zawrzeć podobnego porozumienia z Kościołem prawosławnym.

Przyczyną tego jest ostry spór kompetencyjny między dwiema jurysdykcjami: Patriarchatem Serbskim i mianowanym przezeń metropolitą Amfilochiuszem (Radovicia) a nieuznawanym przez świat prawosławny Czarnogórskim Kościołem Prawosławnym, kierowanym przez metropolitę Michała (Mihailova). Obie wspólnoty są skłócone ze sobą i wzajemnie odmawiają sobie prawa do prowadzenia rozmów z rządem i do reprezentowania ogółu wiernych.