Dzieje papieskich Złotych Róż i ich znaczenie

Złota Róża jest znakiem pobożności i nabożeństwa - napisał Stefano Sanchirico w obszernym artykule na temat historii i znaczenia tego szczególnego daru papieskiego dla miejsc świętych, zwłaszcza sanktuariów maryjnych na świecie. Materiał ukazał się w dzienniku „L'Osservatore Romano” z 9 stycznia.

„Chodzi o prastary gest, zastrzeżony dla papieża, który nigdy nie wyszedł z użycia” - przypomniał autor. Zaznaczył, że w historii tego gestu można wyróżnić dwa okresy: „przed Awinionem [do 1305 - KAI] i po powrocie papieży do Rzymu” [po 1376 - KAI]. „W pierwszym okresie róża poświęcana była podczas statio jednej z niedziel Wielkiego Postu, odbywającej się w bazylice Świętego Krzyża Jerozolimskiego. Podczas liturgii niedzieli Laetare, papież niósł w lewej ręce poświęconą wcześniej Złotą Różę, którą kładł następnie na ołtarzu. Po Eucharystii brał ją z powrotem i niósł do Pałacu na Lateranie, gdzie ofiarowywał ją prefektowi Rzymu, biorącego udział w nabożeństwie w imieniu miasta (...)" - czytamy w artykule.

Po powrocie z Awinionu róża zaczęła być święcona w Pałacu na Lateranie. Począwszy od połowy XV wieku przeznaczono na ten cel Salę Paramentów, róża zaś przekazywana była „biorącemu udział w Mszy św. księciu lub wysyłana jakiejś osobistości bądź instytucji, po skonsultowaniu się z kardynałami”.

Autor przypomina, że poświecenie róży zastrzeżone było dla papieża, pod którego nieobecność nie przystępowano do opisanego obrzędu, natomiast „jeśli w ciągu roku nie została nikomu ofiarowana, święcono ponownie tę samą różę”. Pierwotnie, czytamy w watykańskim dzienniku, „róża symbolizowała radość i wesele na myśl o zbliżającej się Wielkanocy... tym samym ten, kto ją otrzymywał, miał zadanie nieść dobry zapach Chrystusa swoim życiem i dziełami na służbie Kościoła. Również ofiarowywana danemu kościołowi czy sanktuarium miała to samo znaczenie: nieść Chrystusa światu” - pisze Sachirico.

Według wiarygodnych świadectw i zapisów papieską Złotą Różę otrzymało ponad 180 osób, a największa ich liczba trafiła do sanktuarium maryjnego w Loreto. Jedyną świecką i niekoronowaną głową, która ją otrzymała, była Mary Caldwell, której Leon XIII wyraził w ten sposób wdzięczność za ufundowanie Uniwersytetu Katolickiego w Waszyngtonie. Poczynając od połowy XVII wieku Złota Róża przeznaczona była głównie dla kobiet, podczas gdy mężczyźni wyróżniani byli „innymi rycerskimi dystynkcjami, jak w szczególności rapier i beret, które święcono na Boże Narodzenie”.