Ekumenizm: Przezwyciężyć separację kultur

Czwartkowy koncert ofiarowany Papieżowi w piątą rocznicę pontyfikatu przez patriarchę Moskwy i Wszechrusi jest głównym tematem cotygodniowego felietonu rzecznika prasowego Stolicy Apostolskiej. Ks. Federico Lombardi SJ nazywa to wydarzenie ważnym krokiem w relacjach między rosyjską Cerkwią prawosławną i Kościołem katolickim. Istotny był tu nie tylko sam koncert, lecz przede wszystkim serdeczne przesłanie Cyryla, w którym patriarcha posunął się dalej niż nakazywałaby zwykła kurtuazja – mówi ks. Lombardi.

„Jest bardzo jasne, że w dzisiejszym kontekście kulturowym w Europie stanowiska prawosławia i katolicyzmu w kwestiach podstawowych problemów są identyczne, ponieważ wynikają z wizji człowieka inspirowanej przez chrześcijaństwo – stwierdził włoski jezuita. – Metropolita Hilarion w swym przemówieniu odniósł się wprost do kwestii związanych z życiem i rodziną. Warto zauważyć, że również przemówienie Papieża różniło się od tych, które wygłaszał zazwyczaj na zakończenie koncertu. Było dłuższe i głębsze. Papież bardzo obszernie rozwinął temat chrześcijańskich korzeni Europy, które mają swój wyraz nie tylko w życiu religijnym. Przejawiają się one również w nieocenionym dziedzictwie kulturowym i artystycznym krajów, w których wiara chrześcijańska inspirowała twórczość człowieka i jego geniusz”.

„W obliczu sekularyzacji, która chce abstrahować od Boga, a kończy na negowaniu samej godności człowieka, trzeba dziś pracować nad projektem nowego humanizmu – dodał watykański rzecznik. – Ma on pomóc Europie, aby mogła dziś ponownie oddychać obu pełnymi płucami, dzięki dialogowi i współpracy między Wschodem i Zachodem, między tradycją i współczesnością. Dźwięk rosyjskiej muzyki w Watykanie był wymownym znakiem porozumienia, które w tej sprawie zostało zawarte między rosyjską Cerkwią prawosławną i Kościołem katolickim”.

Z kolei zdaniem przewodniczącego Papieskiej Rady dla Popierania Jedności Chrześcijan czwartkowy koncert w Watykanie otworzył nowy wymiar relacji ekumenicznych. Po dialogu miłości i prawdy przyszedł czas na dialog kultury – zauważył kard. Walter Kasper.

„Bardzo często dialog ekumeniczny definiuje się jako wymianę darów – powiedział Radiu Watykańskiemu szef watykańskiej dykasterii. – Tym właśnie był ów koncert ofiarowany przez patriarchę. Mogliśmy się zapoznać z bardzo bogatą kulturą rosyjską. Wydaje mi się, że ów dialog kulturowy jest dziś szczególnie ważny i aktualny. Wiemy bowiem, że bolesna tysiącletnia separacja chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu, nie wynikała jedynie z różnic teologicznych, czy też z samych konfliktów politycznych. Była ona spowodowana przede wszystkim przez długotrwałą separację kultur, którą dziś musimy przezwyciężyć. Przezwyciężyć nie poprzez ujednolicenie, lecz wzajemne ubogacenie. W ten sposób dajemy również świadectwo o bogactwie europejskiej kultury i jej chrześcijańskich korzeniach”.