Kard. Parolin o stosunkach z Chinami: nastąpił znaczący postęp; nadal pozostaje wiele problemów

W pół roku po podpisaniu 22 września ub.r. watykańsko-chińskiego układu tymczasowego, który miał regulować, przynajmniej częściowo, sytuację katolików w Państwie Środka sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Pietro Parolin dochodzi do mieszanych wniosków.

"Po obu stronach nastąpił znaczący postęp. Oczywiście, jeśli chodzi o życie Kościoła w Chinach, nadal pozostaje wiele problemów" - napisał kardynał we wstępie do książki o stosunkach między Pekinem a Watykanem. Nie przytacza konkretnych przykładów, ale wzywa Chiny do "szczerego podążania ścieżką oczyszczenia pamięci"".

Przedmowę kardynała do książki "Kościół w Chinach - przyszłość do napisania", która ukaże się 19 marca opublikował w niedzielnym wydaniu włoski dziennik katolicki "Avvenire".

Kościół katolicki w Chinach bardzo ucierpiał w ostatnich latach i dziesięcioleciach, o czym nie można zapomnieć, patrząc w przyszłość. Przyszłości Kościoła w tym kraju nie można zrozumieć bez pamięci o przeszłości.

Zdaniem sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej dzisiaj jesteśmy wezwani, by pamiętać i współtworzyć nową kartę przyszłości Kościoła w Chinach, nie zaniedbując duchowego skarbu lokalnych wspólnot katolickich, a nade wszystko mając na uwadze ciężkie cierpienia i niezrozumienie jakich chińscy katolicy doświadczali przez wiele lat.

Kard. Parolin przypomina List apostolski "Maximum illud" z 30 listopada 1919 r. Benedykta XV (1914-1922), który domagał się, aby misjonarze głosząc wiarę odpowiadali na kulturowe uwarunkowania ludzi, a przede wszystkim kształtowali miejscowe duchowieństwo.

"Słowem kluczowym jest uniwersalność kościoła", pisze Parolin. Misją Kościoła w Chinach jest bycie "laboratorium", w kraju, w którym rozpoczęto refleksję i odnowę dzieła ewangelizacyjnego, a które miało rozprzestrzenić się na resztę świata. Głoszenie Ewangelii w Chinach ma zatem bardzo szczególne znaczenie uniwersalne. "Dzisiaj na nowo pytamy o aktualność katolickiej obecności w Chinach" - pisze kard. Parolin i zaznacza, że tak jak sto lat temu, tak i dzisiaj, Chiny, aby sprostać wyzwaniom, muszą przede wszystkim budować jedności Kościoła. I temu służy umowa z Chińską Republiką Ludową zawarta 22 września ub.r., w wyniku której wszyscy biskupi kraju mają być w jedności z Rzymem i Kościołem powszechnym.

"Drogą Kościoła jest zawsze dialog. Głoszenie Ewangelii w Chinach nie może być oddzielone od postawy szacunku, uznania i wzajemnego zaufania do Chińczyków i ich prawowitych władz" - stwierdza kard. Parolin, podkreślając, że "Stolica Apostolska i Chiny pragną współpracy na rzecz pokoju, środowiska naturalnego, spotkania kultur, budowania pokoju i dążenia do dobra człowieka".

Jednocześnie kardynał zapewnia, że Kościół nie zapomina ofiar i cierpień tak wielu chrześcijan w Chinach. Dlatego cele działania Kościoła pozostają niezmienione nawet w kontekście chińskim a są nimi: zbawienie dusz i wolność Kościoła. "Dla Kościoła w Chinach oznacza to możliwość głoszenia Ewangelii Chrystusa z większą swobodą i uczynienia tego z większym zaufaniem w kontekście społecznym, kulturowym i politycznym" - stwierdza kard. Parolin.

Podkreśla, że Kościół katolicki w Chinach jest Kościołem rodzimym, a nie obcym; jest integralną i aktywną częścią składową, która może przyczynić się do budowania bardziej harmonijnego i pełnego wzajemnego szacunku społeczeństwa". "Nastał czas, aby wspólnie zasmakować prawdziwych owoców Ewangelii zasianej na łonie starego 'Królestwa Środka' i wznieść do Pana Jezusa Chrystusa hymn wiary i dziękczynienia, ubogacony nutami autentycznie chińskimi" - zaznacza kardynał cytując papieża Franciszka.

Kard. Parolin wskazuje także na opór z jakimi się spotyka papież i jego polityka wobec Chin. "Dlatego tym bardziej ważne są książki takie jak ta" - pisze kardynał we wstępie książki, która powstała z inicjatywy "China Forum for Dialogue of Civilizations" powołanego przez amerykański Uniwersytet Georgetown i włoski magazyn jezuicki "La Civiltà Cattolica" .

"Umowa Tymczasowa" między Stolicą Apostolską i Chinami ws. nominacji biskupich zawarta 22 września 2018 r. umożliwia papieżowi dokonywanie nominacji biskupich we wszystkich diecezjach Państwa Środka. Ma się to jednak dokonywać "w dialogu" z władzami Chińskiej Republiki Ludowej, które będą przedstawiały kandydatów. Dotychczas diecezje miały podwójną obsadę: biskupa z nadania władz, nieuznawanego przez Stolicę Apostolską, i biskupa z nominacji papieskiej, nieuznawanego przez władze. Doprowadziło to do rozłamu wśród wiernych. Część weszła do oficjalnych struktur kościelnych, uznawanych tylko przez władze, a część do struktur uznawanych tylko przez Stolicę Apostolską. Z czasem zdecydowana większość oficjalnych hierarchów została, na własną prośbę, uznana przez papieża. Kilku ostatnich Franciszek przyjął do komunii kościelnej na mocy "Umowy Tymczasowej". Tym samym zakończył się trwający sześćdziesiąt lat okres podwójnej, równoległej hierarchii kościelnej w Chinach. W 1951 r. stosunki dyplomatyczne pomiędzy Chinami a Stolica Apostolską zostały zerwane.