Kielce: obchody 68. rocznicy zagłady getta

Modlitwami za zamordowanych uczczono w niedzielę 29 sierpnia 68. rocznicę zagłady kieleckiego getta. W wybranych punktach miasta uczczono żydowskich mieszkańców Kielc straconych w dniach 20–24 sierpnia 1942 roku.

Podczas spotkania przy Pomniku Menora obok siedziby urzędu wojewódzkiego Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, które zwyczajowo jest organizatorem uroczystości rocznicowej, przypominając historię getta podkreślił, że ocalało z niego zaledwie 400 osób z przebywających w nim ok. 28 tys. ludzi.

Następnie uczestnicy uroczystości przeszli przed synagogę. Przy murze zbudowanym dla uczczenia Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata oddano tam cześć Polakom ratującym Żydów w czasie wojny. Odczytano też nazwiska Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata z Kielc i regionu świętokrzyskiego.

Bogdan Białek zauważył, że jest to bodaj pierwszy tego typu Pomnik Sprawiedliwych w Polsce. Przypomniał, że Niemcy rozstrzelali ponad 4 tys. Polaków za pomoc Żydom. „Problem w tym, że wśród Polaków było nie tyle za mało bohaterstwa, ile za dużo podłości” – podkreślił. W tym szczególnym miejscu zostały zapalone znicze i odśpiewane żydowskie pieśni oraz odczytane relacje Żydów ocalałych z zagłady.

W uroczystości wzięli udział kielczanie, Wspólnota Mesjanistyczna z Białorusi i uczennice Liceum Ogólnokształcącego im. J. Słowackiego w Kielcach.

Getto w Kielcach zostało utworzone przez okupanta 31 marca 1941 roku. Na powierzchni 0,46 km kw. do sierpnia 1944 roku przebywało ponad 28 tys. osób. 2 tys. osób zostało zamordowanych w trakcie likwidacji getta, reszta zginęła w nazistowskich obozach zagłady. Przeżyło jedynie 400 osób.

Tuż po wojnie ciała osób pogrzebanych na skarpie ekshumowano i pochowano na terenie cmentarz żydowskiego w dzielnicy Pakosz w Kielcach.

W bezpośrednim sąsiedztwie dawnej Synagogi znajduje się głaz z tablicą upamiętniającą kieleckich Żydów zamordowanych w Treblince i innych obozach zagłady. W 65. rocznicę likwidacji getta odsłonięto pomnik pamięci pomordowanych autorstwa Marka Cecuły, syna jednego z ocalałych z getta. Monument w kształcie menory wyłaniającej się z trotuaru mieści się przy alei IX Wieków Kielc w pobliżu skarpy, na której znajdował się cmentarz. Kostka kamienna, którą wyłożono najbliższe otoczenie pomnika, pochodzi z autentycznego przedwojennego bruku ulic getta.