Ks. prof. Heller laureatem nagrody Fides et Ratio

Wybitny teolog i uczony ks. prof. Michał Heller otrzymał dziś w Warszawie Medal Towarzystwa Uniwersyteckiego Fides et Ratio. W uroczystości wziął udział Wielki Kanclerz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, kard. Kazimierz Nycz.

Relacje między Kościołem a naukami przyrodniczymi były tematem wykładu wygłoszonego przez laureata. Ks. prof. Heller rozróżnił trzy rewolucje w nauce, które kształtowały te stosunki. Pierwsza nastąpiła w XIII w., gdy za pośrednictwem języka arabskiego Europa zapoznała się z dorobkiem Arystotelesa. Ogromną rolę odegrał wówczas św. Tomasz z Akwinu, który uznał autonomię nauk pozateologicznych i był pomostem między teologią i raczkującymi naukami empirycznymi.

Kolejna rewolucja w nauce wiązała się z pracami badawczymi Kopernika i Galileusza. Zdaniem ks. Hellera, w XVII w. drogi nauki i Kościoła się rozeszły, nauki rozwijały się poza kuratelą i bez wsparcia Kościoła, a wzajemne relacje były nieraz nacechowane wrogością. Należy ubolewać - mówił laureat - że zabrakło wówczas takiej osobowości jak św. Tomasz, który byłby zdolny, uwzględniając osiągnięcia nauki, połączyć ją z myślą teologiczną.

Trzecia rewolucja naukowa zaczęła się w XIX w., gdy nauki empiryczne narzuciły mechanistyczną wizję świata i która, mimo pewnych zmian, nadal istnieje. Zwieńczeniem tego trendu jest Koło neopozytywistów wiedeńskich, którzy uznali, że jedynie poddające się empirycznej weryfikacji zagadnienia można uznać za naukowe.

Ks. prof. Heller stwierdził, że ze strony Kościoła brakowało ludzi - pomostów. Sobór Watykański II mało miejsca poświęcił nauce. Te braki uzupełniał w czasie swojego pontyfikatu Jan Paweł II powołując Papieską Akademię Nauk, pisząc tekst o ewolucji czy tworząc komisję, która ponownie zbadała sprawę Galileusza. - Nauka daje wiedzę, a religia sens - zakończył swoje wystąpienie ks. prof. Heller.

W ramach uroczystego wręczenia nagrody ks. prof. Hellerowi odbył się panel "Między wiarą a nauką" z udziałem abp. Henryka Hosera, ks. prof. Dziekońskiego - rektora UKSW, prof. Anny Latawiec oraz o. prof. Jacka Salija.

Michał Heller urodził się 12 marca 1936 r. w Tarnowie. Po zdaniu matury w 1953 r., wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, a po jego ukończeniu uzyskał tytuł magistra teologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W roku 1966 obronił rozprawę doktorską z kosmologii relatywistycznej, w 1969 r. uzyskał habilitację. Trzy lata później ks. Heller objął stanowisko docenta na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie. W roku 1990 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego PAT w Krakowie.

Od roku 1981 jest członkiem stowarzyszonym Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego w Castel Gandolfo, zaś w 1991 został wybrany na członka zwyczajnego Papieskiej Akademii Nauk w Rzymie.

Jest autorem ponad 800 prac naukowych, laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień w kraju i zagranicą.

Ks. Heller jest pierwszym Polakiem uhonorowanym, w 2008 r., Nagrodą Templetona, przyznawaną za budowanie mostów między religią a nauką.