"L'Osservatore Romano" o Piusie XII i Żydach

"L'Osservatore Romano" przynosi w dzisiejszym numerze kolejne dowody na to, że Pius XII czynnie, choć bez rozgłosu pomagał ludności żydowskiej, zagrożonej deportacją do obozów zagłady.

O działaniach Piusa XII pisze Giovanni Preziosi, któremu udało się dotrzeć do archiwum domu generalnego sióstr Zgromadzenia Najświętszego Serca Jezusa i znaleźć tam zapiski świadczące o zakrojonej na dużą skalę akcji ukrywania prześladowanych na wyraźne polecenie papieża. Nie tylko one, podkreśla autor artykułu.

Na wiadomość, że Niemcy zamierzają wywieźć z Rzymu wszystkich Żydów, "Stolica Apostolska uznała, ze nadszedł moment, by otworzyć na oścież podwoje wszystkich rzymskich domów zakonnych i udzielać schronienia licznym Żydom, których życie było poważnie zagrożone. Czyniono to starając się nie rzucać w oczy i prowadzić działania w ścisłej tajemnicy". Co więcej, dodaje włoski historyk, "aby zapobiec niespodziewanym rewizjom nazistów w strukturach kościelnych, Stolica Apostolska rozesłała do wszystkich przełożonych rzymskich klasztorów obwieszczenie, podpisane przez wojskowego gubernatora Rzymu Rainera Stahla, sporządzone po włosku i po niemiecku, do powieszenia przy wejściu do wszystkich domów zakonnych, w którym stwierdzano wprost, że budynek podlega bezpośrednio Państwu Watykańskiemu i dlatego zakazane są rewizje czy rekwizycje wszelkiego rodzaju.

Kilka dni później, dokładnie 25 października 1943 roku Sekretariat Stanu zajął się wydaniem okólnika, zawierającego dokładne instrukcje, wzywając m. in. przełożonych rozlicznych zakonów, by usunęli z drzwi wejściowych wspomniane obwieszczenie, pozostawiając je jednak obok wejścia na wypadek, gdyby mogło się przydać w przypadku niespodziewanej rewizji".

Na podstawie znalezionych dokumentów autor stwierdza, że "działalność ta, prowadzona przez Watykan w ukryciu i bez rozgłosu, ... w ostatecznym rozrachunku okazała się decyzją mądrą i dalekowzroczną... Publiczne zabranie głosu przez Piusa XII przeciwko haniebnemu ludobójstwu prowadzonemu przez nazistów przyniosłoby mu najprawdopodobniej uroczyste pochwały w wymiarze historycznym, w praktyce jednak pogorszyłoby i tak już niepewną sytuację prześladowanych".