Odpis podatkowy na Kościoły - do konsultacji

Projekt ustawy wprowadzającej dobrowolny odpis podatkowy w wysokości 0,5 proc. na rzecz Kościołów i związków wyznaniowych został w piątek skierowany do konsultacji społecznych - poinformował minister administracji i cyfryzacji Michał Boni. Odpis ma zastąpić Fundusz Kościelny.

Projekt zostanie przekazany do innych resortów oraz Kościołów i związków wyznaniowych, został także opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej. Boni podkreślił, że MAC oczekuje na uwagi do niego; każdy zainteresowany może je zgłosić przez aplikację na stronie internetowej resortu.

Boni poinformował, że zgodnie z projektem proponowane rozwiązania mają wejść w życie 1 stycznia kolejnego roku, po zdjęciu przez Komisję Europejską z Polski procedury nadmiernego deficytu budżetowego (zgodnie w wcześniejszą propozycją miały obowiązywać od stycznia 2014 roku).

Jak podkreślił szef MAC, w projekcie uwzględniono uwagi Kościołów i związków wyznaniowych, z którymi strona rządowa prowadzi rozmowy w tej sprawie od marca ubiegłego roku.

"Chcemy przekazać w ręce obywateli decyzję o tym, czy i jaki Kościół lub inny związek wyznaniowy wspierają" - powiedział Boni. Dodał, że to ważna zmiana, bo łączy się z realnym poczuciem wspólnoty i przenosi finansowanie z dotacji budżetowej na decyzję obywatela.

MAC poinformowało w piątek, że rząd "wyraża dobrą wolę i deklaruje dołożenie najwyższej staranności, by zmiany proponowane przez projekt znalazły swój wyraz w umowach popisanych z Kościołami i innymi związkami wyznaniowymi".

"Jeśli jednak nie dojdzie do uzgodnienia stanowisk między rządem a danym Kościołem lub innym związkiem wyznaniowym, projekt trafi do parlamentu bez zawarcia stosownej umowy" - zaznacza resort.

Kompromis zawarty pomiędzy rządem a Konferencją Episkopatu Polski zakłada, że dobrowolny odpis podatkowy, m.in. na Kościół katolicki, będzie wynosił 0,5 proc. Początkowo rząd proponował 0,3 proc. Ustalenia te zaakceptowała Konferencja Episkopatu Polski, a także rząd. Jednak część mniejszych Kościołów i związków wyznaniowych wyraża zastrzeżenia do rządowej propozycji. Stanowczo sprzeciwia się jej Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny. Resort administracji próbuje doprowadzić do porozumienia.

Zgodnie z rządową propozycją, o przekazaniu odpisu 0,5 proc. na wybrany Kościół lub związek wyznaniowy decydować mają obywatele w rocznym rozliczeniu podatkowym (PIT). Rozwiązania te mają być w głównej mierze oparte na regulacjach dotyczących odpisu 1 proc. podatku dochodowego na rzecz organizacji pożytku publicznego.

W pierwszych trzech latach po wprowadzeniu zmian państwo ma wyrównywać Kościołom i związkom wyznaniowym różnicę pomiędzy kwotą uzyskaną z odpisu a wysokością dotacji z budżetu państwa przewidzianą na Fundusz Kościelny. Po trzech latach ma nastąpić weryfikacja funkcjonowania odpisu, wtedy też możliwa będzie ewentualna zmiana jego wysokości.

Projekt MAC ws. zastąpienie Funduszu Kościelnego odpisem podatkowym zmienia ustawy: o systemie ubezpieczeń społecznych, o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ordynacja podatkowej.

Zgodnie z projektem, po zastąpieniu Funduszu Kościelnego odpisem podatkowym Kościoły i związki wyznaniowe samodzielnie będą płaciły składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne duchownych. Płacenie składek ubezpieczeniowych przez wszystkie osoby zatrudnione w formie stosunku pracy (np. przez księży katechetów) będzie się odbywało w taki sam sposób jak obecnie.

Upraszczając formę przekazywania 0,5 proc. podatku na Kościoły i związki wyznaniowe, MAC proponuje, aby osoby starsze i pobierające emerytury mogły deklarować kwoty podatku za pośrednictwem ZUS i KRUS.

Na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej zamieszczany będzie wykaz Kościołów i związków wyznaniowych, na które podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych może przekazać 0,5 proc. podatku z zeznań podatkowych. Wykaz będzie zawierał numery rachunków bankowych, na które może nastąpić przekazanie.

Ministerstwo Finansów będzie publikowało listę Kościołów i związków wyznaniowych wraz z danymi dot. wysokości przekazanych im środków.

Możliwość odliczenia 0,5 proc. podatku nie zmieni dotychczasowego odpisu od podatku 1 proc. na organizacje pożytku publicznego.

Obecnie z Funduszu Kościelnego pokrywane są ubezpieczenia duchownych, którzy nie mają umów o pracę, m.in. misjonarzy i zakonników zakonów kontemplacyjnych. Fundusz Kościelny działa na mocy ustawy z 1950 roku o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych. Powstał jako rekompensata za bezprawne zagarnięcie przez państwo dóbr kościelnych na rzecz Skarbu Państwa.