Patriarcha Cyryl poświęcił cerkiew w Katyniu

Patriarcha moskiewski i całej Rosji Cyryl poświęcił w niedzielę w Lesie Katyńskim cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa. Świątynię zbudowano przy wjeździe na teren Zespołu Memorialnego, którego częścią jest Polski Cmentarz Wojenny.

W uroczystościach w Katyniu uczestniczyła delegacja Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego pod przewodnictwem biskupa siemiatyckiego Jerzego, ordynariusza polowego Wojska Polskiego. Obecni byli także polski attache wojskowy z Moskwy oraz wnuczki zamordowanego w Lesie Katyńskim polskiego księdza prawosławnego Szymona Fedorenko. Jego wizerunek znajduje się w cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego.

- Katyń - powiedział patriarcha Cyryl - to tragedia dwóch narodów: rosyjskiego i polskiego. - Cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa jest pomnikiem nie dla tych, którzy leżą w grobach, ale dla tych którzy oczekują zmartwychwstania - mówił.

- Wierzę, że dzisiejsza uroczystość jest kolejnym krokiem ku zbliżeniu narodów rosyjskiego i polskiego - dodał patriarcha.

- Katyńska cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa będzie symbolem jedności dla wszystkich chrześcijan - podkreślił Cyryl.

Po zakończeniu uroczystości w nowopoświęconej cerkwi patriarcha odprawił modły przed wejściem na oba katyńskie cmentarze: rosyjski i polski. Następnie wraz z delegacją Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego złożył kwiaty na obu katyńskich nekropoliach.

Zwierzchnik prawosławnego kościoła rosyjskiego wyraził radość z udziału polskiej delegacji w uroczystości poświęcenia cerkwi Zmartwychwstania Chrystusa. Dodał, że cieszy go obecność wnuczek zamordowanego w Lesie Katyńskim księdza Fedorenko.

Cyryl nawiązał również do jego zbliżającej się wizyty w Polsce, która odbędzie się w dniach 16-19 sierpnia. Powiedział, że cieszy się, iż w najbliższym czasie będzie mógł odwiedzić miejsce pielgrzymek wyznawców prawosławia na Górze Grabarce.

Cieszy go również - jak podkreślił - możliwość spotkania z władzami polskiego Kościoła rzymskokatolickiego i władzami Rzeczypospolitej Polskiej.

Rzecznik ordynariatu ks. pułkownik Aleksy Andrejuk powiedział agencji ITAR-TASS, że "pod każdą piędzią ziemi w Lesie Katyńskim jest męczeńska krew Rosjan i Polaków". - Modlimy się tutaj razem od 1996 roku. A po katastrofie samolotu pod Smoleńskiem z prezydentem Polski Lechem Kaczyńskim w 2010 roku przyjeżdżamy na to miejsce co roku - mówił Andrejuk.

Przypomniał, że wśród ofiar katastrofy był m.in. prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego, abp Miron.

Las Katyński oprócz grobów ponad czterech tysięcy polskich oficerów zamordowanych w 1940 roku, kryje groby tysięcy Rosjan, Ukraińców, Białorusinów. Ich liczba nie jest wciąż znana. Wśród wielu duchownych zamordowanych na rozkaz Stalina jest także arcybiskup Serafin, rozstrzelany po długich prześladowaniach w grudniu 1937 roku. Jego losy były jakiś czas związane z Polską.

W ikonostasie cerkwi znajduje się ikona przedstawiająca męczenników katyńskich - kilku świętych oraz grupę bezimiennych katyńskich ofiar stalinizmu. Za nimi jest postać księdza Fedorenko, podpisana jego nazwiskiem.

Fundament cerkwi został poświęcony podczas uroczystości upamiętniających Rosjan i Polaków spoczywających w Lesie Katyńskim, 7 kwietnia 2010 roku, w 70. rocznicę mordu NKWD na polskich oficerach. W uroczystościach uczestniczyli premierzy Polski i Rosji, Donald Tusk i Władimir Putin.

Ówczesny biskup smoleński i wiaziemski, Teofilakt, podkreślił, że cerkiew w Katyniu będzie nie tylko symbolem pamięci, ale także świadectwem historycznej sprawiedliwości i pojednania pokoleń. Miejscowi prawosławni duchowni podkreślają, że modlą się w intencji wszystkich spoczywających tam ofiar stalinowskich zbrodni - zarówno Rosjan, jak i Polaków.

Cerkiew ma wysokość 40 metrów. Jej kopuła została wykonana z pozłacanej miedzi, co sprawia, że świątynia stała się dominującym elementem Zespołu Memorialnego. Obok cerkwi zbudowano obiekty muzealne i edukacyjne, m.in. szkołę niedzielną, bibliotekę, archiwum i salę konferencyjną. Są tam także pomieszczenia dla pielgrzymów, stołówka i różne obiekty gospodarcze, w tym podstacja energetyczna. Przy świątyni wzniesiono również dzwonnicę i założono park.

Cerkiew wzniesiono z inicjatywy Cyryla, który zanim zasiadł na patriarszym tronie, przez ćwierć wieku (w latach 1984-2009) kierował eparchią w Smoleńsku. Po raz pierwszy o wydzielenie terenu pod świątynię wystąpił do władz Rosji w 2002 roku. Na początku 2010 roku ponowił wniosek. Wtedy też Putin wydał stosowne dyspozycje.