Przerażenie i poczucie zdrady po skandalu

Ojciec Święty pragnie przeprowadzenia wizytacji apostolskiej niektórych irlandzkich diecezji, zakonów i seminariów duchownych. Będą w niej uczestniczyli przedstawiciele Kurii Rzymskiej. Myśl ta zawarta jest w opublikowanym dziś w Watykanie Liście Pasterskim Benedykta XVI do Katolików Irlandii. Papież wyraża konsternację z powodu nadużyć seksualnych, których dopuścili się wobec młodych ludzi przedstawiciele Kościoła oraz sposobu, w jaki sprawę tę potraktowali miejscowi biskupi i przełożeni zakonni.

W swoim liście papież przypomina, że do wspomnianych nadużyć doszło w kontekście gwałtownych przemian społecznych oraz spadku praktykowania wiary. Ich przyczynami była niedostateczna formacja moralna i duchowa w seminariach i nowicjatach, panujący w społeczeństwie klerykalizm, źle pojęta troska o reputację Kościoła i chęć uniknięcia skandali co doprowadziło do tego, że nie stosowano kar kanonicznych, kiedy było to konieczne. Ojciec Święty wskazuje, że jedynie staranne badanie wielu elementów, które spowodowały kryzys może pomóc w zdiagnozowaniu jego przyczyn i znaleźć właściwe środki naprawcze.

Zwracając się do ofiar nadużyć Benedykt XVI przyznaje przede wszystkim, że doznali oni bolesnej zdrady i wyraża swoje ubolewanie z powodu ich cierpień. Papież wyraża ubolewanie, że często nikt ich nie wysłuchiwał, kiedy zdobywali się na odwagę by mówić o tym, co się stało. Zdaje sobie sprawę, jak musieli się czuć młodzi ludzie w internatach, gdy nie mogli uciec od cierpień. Ojciec Święty wie, że wielu z nich ma trudności, by przebaczyć i pojednać się z Kościołem, i apeluje by nie tracili nadziei. Wzywa ofiary, by szukały w Kościele okazji spotkania Jezusa Chrystusa i odnalezienia uzdrowienia i pojednania przez odkrycie na nowo nieskończonej miłości Chrystusa do każdego z nich.

"Tak jak wy byłem głęboko zaniepokojony informacjami, które wyszły na światło dzienne, na temat wykorzystywania dzieci i wrażliwych młodych ludzi przez członków Kościoła w Irlandii, szczególnie księży i duchownych(...) Mogę tylko podzielać przerażenie i poczucie zdrady, którego doświadczyło tak wielu z was, dowiadując się o tych grzesznych i przestępczych czynach, a także o tym, jak władze Kościoła w Irlandii postąpiły wobec nich" - zapewnił papież.

Sprawców nadużyć Benedykt XVI wzywa do odpowiedzenia przed Bogiem i właściwymi trybunałami za popełnione czyny. Zdradzili oni święte zaufanie, przynosząc wstyd i hańbę swoim współbraciom. Zauważa, że wyrządzono wielką szkoda, nie tylko ofiarom, ale także temu jak kapłaństwo i życie zakonne jest postrzegane w Irlandii. Papież nakazuje im poddać się wymiarowi sprawiedliwości, przypominając zarazem, że nie powinni zwątpić w Boże miłosierdzie, które otrzymują darmowo nawet najwięksi grzesznicy, jeśli się nawrócą, dokonają pokuty i będą się modlić o przebaczenie.

Ojciec Święty zachęca rodziców, aby wytrwale wychowywali dzieci, tak aby wiedziały, że są kochane, cenione oraz rozwijali w nich zdrowe poczucie własnej wartości. Rodzice ponoszą główną odpowiedzialność za wychowanie nowych pokoleń w zasadach moralnych, które są istotne dla cywilizowanego społeczeństwa. Papież zachęca dzieci i młodzież do znalezienia w Kościele szansy życiodajnego spotkania z Chrystusem. Apeluje, by nie odstraszały ich upadki niektórych księży i zakonników. Wzywa również duchownych, by się nie zniechęcali, lecz poświęcali na nowo apostolstwu, zgodnej współpracy z przełożonymi, aby Kościołowi w Irlandii nadać nowe życie i żywotność poprzez swe żywe świadectwo odkupieńczemu dziełu Pana Jezusa.

Zwracając się do irlandzkich biskupów, papież zauważa poważne błędy w ocenie i niedostatki wielu z nich. Wytyka im, że nie stosowali prawidłowo procedur kanonicznych, w obliczu zarzutów dotyczących nadużyć. Mimo, że często trudno podejść do złożonych sytuacji, faktem jest, że doszło do poważnych błędów, a biskupi stracili wiarygodność. Benedykt XVI zachęca hierarchów do dalszych i zdecydowanych wysiłków na rzecz naprawienia błędów przeszłości i zapobieżeniu jakimkolwiek takim przypadkom w przyszłości poprzez pełne wdrożenie prawa kanonicznego i współpracę z władzami cywilnych w obszarach ich kompetencji. Wzywa biskupów, by na nowo dążyli do świętości, sami dając przykład i zachęcając kapłanów oraz wiernych świeckich do udziału w życiu i misji Kościoła.

Na koniec Ojciec Święty proponuje pewne konkretne kroki prowadzące do odnowy Kościoła w Irlandii. Prosi, by przez cały rok tamtejsi katolicy ofiarowali swój post piątkowy jako zadośćuczynienie za grzechy nadużycia. Zaleca częste korzystanie z sakramentu pojednania oraz praktykowanie adoracji Najświętszego Sakramentu. Zapowiada, że ma zamiar przeprowadzenia wizytacji apostolskiej niektórych irlandzkich diecezji, zakonów i seminariów duchownych. Będą w niej uczestniczyli przedstawiciele Kurii Rzymskiej. Proponuje też irlandzkim biskupom, kapłanom i zakonnikom przeprowadzenie ogólnokrajowych misji. Nawiązując do obecnego roku kapłańskiego Benedykt XVI proponuje jako wzór i orędownika odnowy kapłaństwa w Irlandii postać św. Jana Marię Vianneya. Proponuje też tekst modlitwy w intencji uzdrowienia i odnowy Kościoła w Irlandii w tym trudnym czasie.