30 maja 1999, Ankona

1. «Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu, Bogu który jest i który był, i który przychodzi» (śpiew przed Ewangelią, por. Ap 1, 8). Oddajmy chwałę Bogu za ten opatrznościowy splot wydarzeń — odmiennych w treści, ale o zbieżnym znaczeniu — które przeżywamy w dniu dzisiejszym, obchodząc uroczystość Najświętszej Trójcy oraz tysiąclecie waszego kościoła katedralnego. Ta wspaniała budowla, panująca nad miastem z wysokości wzgórza, jest bowiem symbolem Ludu Bożego, który na waszej ziemi ankońskiej został zgromadzony — wedle trafnego określenia Cypriana — «przez jedność Ojca i Syna, i Ducha Świętego» (De Orat. Dom. 23: Pl 4, 536). Obchodząc tysiąclecie katedry, uroczyście wspominamy także cuda łaski i miłości, jakimi w ciągu dziesięciu wieków waszych dziejów Trójca Święta obdarzyła kolejne pokolenia chrześcijan, które na tej ziemi uwierzyły w Ewangelię i starały się według niej żyć. Z tą świadomością nasze zgromadzenie liturgiczne, zebrane dziś na tym odświętnie przystrojonym stadionie, woła z radością: «Niech będzie błogosławiony Bóg Ojciec i jednorodzony Syn Boży, i Duch Święty, bo wielka jest Jego miłość do nas».

2. Naprawdę wielka jest miłość Boża do każdego z nas! Wielka jest miłość Boża do każdego z was, drodzy bracia i siostry z Ankony, a wasza piękna katedra pod wezwaniem św. Cyriaka stanowi jej namacalne świadectwo.

Widziana z zewnątrz, górująca nad miastem świątynia jest wymownym symbolem opiekuńczej obecności Boga w Trójcy, który z wysoka kieruje życiem ludzi i ochrania ich. Zarazem katedra jest stanowczym wezwaniem, aby skierować wzrok ku górze, aby wznieść się ponad codzienność i ponad to wszystko, co jest obciążeniem dla naszego ziemskiego życia, i wpatrywać się w niebo, zabiegając nieustannie o wartości duchowe. Można powiedzieć, że jest ona punktem spotkania dwóch ruchów: zstępującego ruchu miłości Boga objawionej ludzkości oraz ruchu wstępującego, którym są dążenia ludzi do komunii z Bogiem, źródłem radości i pokoju.

3. «Błogosławiony jesteś w przybytku świętej chwały Twojej, pełen chwały i wywyższony na wieki». Tym wezwaniem z psalmu responsoryjnego witam z radością was wszystkich, drodzy bracia i siostry, obchodząc z wdzięcznością wobec Bożej Opatrzności tysiąclecie waszej wspaniałej katedry. Wspominamy tysiąclecie bogate w wydarzenia historyczne, bogate w tradycje religijne i kulturowe, naznaczone pracowitym życiem chrześcijan, splecionym z dziejami miasta i regionu. Witam serdecznie wszystkich tutaj obecnych, poczynając od waszego pasterza, abpa Franco Festorazziego, któremu dziękuję za miłe słowa skierowane do mnie w waszym imieniu na początku tej liturgii. Wraz z nim pozdrawiam biskupów regionu Marche, arcybiskupa Zary i innych obecnych biskupów. Z szacunkiem witam wiceprezesa Rady Ministrów, reprezentującego tu rząd włoski, burmistrza Ankony, prefekta, prezydenta regionu i innych przedstawicieli władz cywilnych i wojskowych, którzy zechcieli zaszczycić swoją obecnością to uroczyste zgromadzenie. Serdeczne pozdrowienie kieruję też do kapłanów, zakonników i zakonnic, a także do wiernych świeckich, zaangażowanych w czynny apostolat; pamiętam zwłaszcza o pielgrzymach, którzy przybyli z innych miejscowości, aby wraz z nami świętować tę historyczną rocznicę, a w szczególny sposób witam grupy wiernych z Chorwacji i Bośni. Sercem ogarniam was wszystkich, drodzy wierni z archidiecezji Ankona-Osimo, i dziękuję wam za wspaniałe przyjęcie, jakie mi zgotowaliście, dając świadectwo typowej dla waszego regionu wrażliwości i gościnności.

4. Wysłuchaliśmy przed chwilą słów św. Pawła: «bracia, radujcie się, dążcie do doskonałości, pokrzepiajcie się na duchu, jedno myślcie, pokój zachowujcie, a Bóg miłości i pokoju niech będzie z wami» (2 Kor 13, 11). Te same słowa, drodzy bracia i siostry, z całego serca kieruję dziś do was. Przede wszystkim do was, młodzi! Wraz ze św. Pawłem mówię wam: «dążcie do doskonałości!» Tak trudne wezwanie trzeba umieć przyjąć z entuzjazmem. A czyż to właśnie nie jest cechą waszego wieku? Mówię wam zatem: uczcie się myśleć na wielką skalę! Miejcie odwagę sięgać po wiele! Z Bożą pomocą «dążcie do doskonałości!» W życiu każdego z was Bóg pragnie zrealizować swój zamysł świętości. Dzisiaj jest tu wśród was «Krzyż młodzieży», który od Roku Świętego 1984 towarzyszył najważniejszym spotkaniom młodych Kościoła. Ten krzyż wzywa was, byście odważnie dawali świadectwo wiary, którą otrzymaliście jako dziedzictwo Szczepana, Cyriaka i Leoparda — patronów waszych wspólnot. Bądźcie gotowi iść dalej drogą nowej ewangelizacji, wkraczając w trzecie tysiąclecie ze zwycięskim krzyżem Chrystusa.

5. «Jedno myślcie!» Drogie rodziny, a zwłaszcza wy, młodzi małżonkowie, przyjmijcie to wezwanie do jedności i do pełnej komunii w Bogu. Wielkie jest powołanie, które otrzymaliście od Niego! On wzywa was, byście byli rodzinami otwartymi na życie i na miłość, zdolnymi przekazywać nadzieję i wiarę w przyszłość w społeczeństwie, które często wydaje się ich pozbawione. «Radujcie się!» — powtarza wam dzisiaj apostoł Paweł. Dla chrześcijanina najgłębszym uzasadnieniem wewnętrznej radości jest słowo Boga i Jego miłość, która nigdy nie zanika. Kościół, umocniony tą świadomością, idzie dalej szlakiem swojej pielgrzymki i wszystkim obwieszcza: «Bóg miłości i pokoju będzie z wami».

6. Spojrzeniem ogarniam teraz całe wasze miasto, które leży nad Morzem Adriatyckim i od zawsze jest — by tak rzec — «przyczółkiem mostu» łączącego nas ze Wschodem. Historia Ankony jest przepojona apostolską gorliwością i duchem misyjnym. Wystarczy wspomnieć pierwszego męczennika Szczepana, patrona pierwszej katedry, albo Prymiana — pochodzącego z Grecji pierwszego biskupa miasta. Do tego grona należy też Cyriak, którego wspominamy w szczególny sposób podczas obecnych obchodów tysiąclecia katedry pod jego wezwaniem. Pochodził on z Jerozolimy, natomiast Liberiusz był Ormianinem, a męczennicy z Osimo — Florencjusz, Sysyniusz i Dioklecjan — również pochodzili ze Wschodu. Horyzonty waszego Kościoła są naprawdę niezwykle rozległe! Położona na szlakach wędrówek kupców i pielgrzymów, Ankona była przez stulecia miejscem zgodnego współżycia społeczności greckich i ormiańskich, które wzniosły tu swoje świątynie i nawiązały ze wspólnotą katolicką relacje oparte na wzajemnym szacunku i współpracy. Dziękujmy Bogu za to, że wspólnota ankońska nabrała w ciągu stuleci charakteru kosmopolitycznego i że zrodził się w niej bardzo żywy ruch misyjny, czego wymownym świadectwem jest działalność w Chinach bpa Antonia Marii Sacconiego oraz bpa Giacomo Riccardiniego na Bliskim Wschodzie. Ta duchowa tradycja nie została przerwana i nadal przynosi owoce. Dowodem tego jest między innymi współpraca misyjna waszej diecezji ze wspólnotą kościelną w Anatuja w Argentynie. Jestem przekonany, że wasz Kościół będzie umiał otworzyć się dziś na rozległe możliwości działania, pobudzając cały chrześcijański lud Ancony do nowego zrywu apostolskiego w służbie Ewangelii. Będzie to jeden z najdonioślejszych rezultatów obchodów jubileuszu waszej katedry.

7. «Pokój zachowujcie» — zaleca św. Paweł. Katedra jest, moi drodzy, symbolem jedności Kościoła. Także tutaj, w Ankonie, podobnie jak w pobliskim Osimo, była ona miejscem, gdzie całe miasto oddawało chwałę Bogu i gdzie elementy religijne splatały się harmonijnie z życiem społeczności świeckiej, była też punktem oparcia w dążeniach do pokoju między ludźmi. Czerpiąc inspirację z przeszłości, pragniecie żyć obecną chwilą waszej historii. I tak jak wasi ojcowie umieli wznieść tę wspaniałą świątynię z kamienia, aby była znakiem i wezwaniem do wspólnoty życia, tak i wy macie sprawić, zachowując pokój we wspólnocie kościelnej i świeckiej, aby rzeczywistość oznaczana przez tę budowlę sakralną stała się widzialna i wiarygodna. Wy, chrześcijanie diecezji Ankona-Osimo — pomni przeszłości, otwarci na teraźniejszość i zarazem skierowani ku przyszłości — wiecie, że postęp duchowy waszych wspólnot kościelnych, a także pomnażanie dobra wspólnego społeczności świeckich wymaga wytężonej pracy oraz coraz aktywniejszego udziału waszych parafii i stowarzyszeń w życiu regionu. Szlak do tej pory przebyty i ożywiająca was wiara niech dodadzą wam odwagi i energii, by dalej iść w tym kierunku.

8. «Łaska Pana Jezusa Chrystusa, miłość Boga i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi» (2 Kor 13, 13): tym życzeniem apostoł Paweł pozdrawiał chrześcijan Koryntu. Dzisiaj to samo trynitarne pozdrowienie Następca Piotra pragnie skierować do waszej wspólnoty, świętującej tysiąclecie swojej katedry. Chrześcijanie Ankony, na wzór swoich przodków bądźcie Kościołem żywym, służącym Ewangelii! Kościołem gościnnym i wielkodusznym, który swoim wytrwałym świadectwem potrafi uobecniać Bożą miłość do każdego człowieka, zwłaszcza do cierpiących i potrzebujących. Wiem, że do tego dążycie. Świadectwem tego jest między innymi inicjatywa, jaką postanowił podjąć Kościół ankoński dla upamiętnienia obchodów tysiąclecia: remont zespołu sakralnego Zwiastowania Matki Bożej, który stanie się ośrodkiem solidarności i duszpasterstwa młodzieży. Towarzyszy wam w tym dziele uznanie i zachęta Papieża. Maryja, którą czcicie w swojej katedrze pod pięknym imieniem «Królowej Wszystkich Świętych», niech czuwa z wysokości tego wzgórza nad każdym z was i nad ludźmi morza.

A Ty, Królowo Świętych, Królowo Pokoju, usłysz naszą modlitwę. Uczyń nas wiarygodnymi świadkami Twojego Syna Jezusa i niestrudzonymi budowniczymi pokoju. Amen!