Bezprecedensowa encyklika. Znak ekumeniczny

"Bezprecedensowa encyklika. Znak ekumeniczny" - pod takim tytułem swój komentarz do "Laudato si’" opatruje Stefania Falsca we włoskim dzienniku "Avvenire". Właśnie w jej ekumenicznym charakterze dziennikarka upatruje zasadniczej nowości papieskiego dokumentu.

Fakt, że encyklikę prezentuje w Watykanie prawosławny metropolita Jan (Zizioulas) z Patriarchatu Ekumenicznego Konstantynopola jest - według niej - nie tylko "aktem kurtuazji" wobec siostrzanego Kościoła, ani też "symbolicznym hołdem" dla działań patriarchy Bartłomieja, z którym łączy Franciszka "mocna przyjaźń" oraz "jedna wiara, która staje się wspólnotą zamiarów".

Falasca przypomina, że podczas konferencji prasowej na pokładzie samolotu wiozącego go ze Sri Lanki na Filipiny 15 stycznia br. papież ujawnił, iż przygotowując swą encyklikę, czytał wiele tekstów Bartłomieja na temat ochrony stworzenia. Zainteresowanie problematyką ekologiczną "wypływa z fundamentalnych źródeł tradycji prawosławnej", która "odczytuje stworzenie" jako "ofiarę i dziękczynienie", jako Eucharystię. Podejście to, wyrażone w książce "E Ktise os eucharistia" (Stworzenie jako Eucharystia) Zizioulasa, którego Yves Congar uważał za "jednego z najbardziej oryginalnych i głębokich teologów naszych czasów", a Franciszek zalicza do "największych żyjących teologów chrześcijańskich". - Czytajcie teologów prawosławnych - zalecił papież podczas niedawnego spotkania z duchowieństwem w bazylice św. Jana na Lateranie.

Włoska dziennikarka zauważa, że refleksje Zizioulasa oraz odniesienia do Bartłomieja nt. nawracania się człowieka z egoizmu do współuczestnictwa znajdują swe echo w początkowych paragrafach encykliki, dotyczących edukacji i duchowości ekologicznej. Tym samym "wkład Kościoła prawosławnego we wspólną refleksję nt. troski o wspólny dom znaczą relację między siostrzanymi Kościołami", co staje się "świadectwem jedności" wobec świata na rzecz "wspólnego tworzenia nowej cywilizacji miłości i solidarności".

Encyklika podejmuje także treść wspólnej deklaracji św. Jana Pawła II i patriarchy Bartłomieja z 1992 r., w której dali wyraz swej trosce o Ziemię, a także wspólnej deklaracji Franciszka i Bartłomieja z Jerozolimy z 2014 r.

W ten sposób "w pierwszej ekumenicznej encyklice nabrała kształtu wspólna braterska odpowiedzialność", o której na łamach "Avvenire" w 1968 r. mówił patriarcha Konstantynopola Atenagoras: "Nadeszła godzina Kościoła: zjednoczony, powinien wskazać światu kierunek nadziei".