Chiavari, 19 września 1998

1. «Błogosławieni ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je» (Łk 11, 28). Te słowa Chrystusa z Ewangelii św. Łukasza, które usłyszeliśmy przed chwilą, stawiają w centrum naszej liturgii postać Najświętszej Maryi Panny — Ikony doskonałej uczennicy i Kościoła świętego. Odpowiedź Jezusa na okrzyk kobiety z ludu może się w pierwszej chwili wydać zaskakująca, ale przy głębszym zastanowieniu ujawnia rzeczywistą wielkość Matki Bożej: Maryja jest naprawdę błogosławiona, ale nie tylko dlatego, że urodziła i wychowała Jezusa, ale dlatego że przyjęła z wiarą wolę Bożą i czynnie ją wypełniała. Na tym polega autentyczna wielkość Maryi, która czyni Ją błogosławioną: Jej błogosławieństwo płynie z wiary, która otwiera życie człowieka na działanie Ducha Świętego i sprawia, że przynosi ono błogosławione owoce na chwałę Bożą. W tę Ikonę, drodzy bracia i siostry, wpatruje się dzisiaj wasza wspólnota diecezjalna, Kościół w Chiavari. Widzi w Maryi swój najdoskonalszy wzór, wpatruje się w Nią z nadzieją, że usłyszy skierowane do siebie słowa, które owego dnia wypowiedział Jezus: «Błogosławiony jesteś, Kościele w Chiavari, który słuchasz słowa Bożego i zachowujesz je!» Papież przybył do was właśnie po to: aby przynieść wam zbawcze słowo Ewangelii i pomóc wam w dokonaniu tego obrachunku.

2. Drodzy mieszkańcy Chiavari! Z wielką radością staję dziś wśród was. Witam serdecznie waszego biskupa Alberta Marię Careggio. Posłałem wam jako pasterza właśnie jego, który towarzyszył mi na górskich ścieżkach, aby towarzyszył wam na ścieżkach wiodących do nieba! Pomóżcie mu, aby umiał być dla was wszystkich dobrym przewodnikiem! Wraz z nim witam także biskupa seniora Daniela Ferrari, który tak wiele uczynił dla waszej diecezji. Pozdrawiam serdecznie kardynała arcybiskupa Genui i cały Episkopat liguryjski. Witam także innych biskupów, goszczących w waszym mieście, i dziękuję im za obecność. Szczególnie serdeczne pozdrowienie kieruję do kapłanów, zakonników i zakonnic; wyrażam uznanie dla ofiarności, z jaką pełnią swą kościelną posługę, nie bacząc na zmęczenie i trudy. Tym pozdrowieniem ogarniam też wiernych świeckich zaangażowanych w życie Kościoła, których cenna współpraca jest niezbędną pomocą w posłudze duszpasterskiej w różnych wspólnotach. Na koniec witam z szacunkiem przedstawicieli władz świeckich, którym dziękuję za udział w tej liturgii. Myślą ogarniam także tych, którzy łączą się z nami za pośrednictwem radia i telewizji. Myślę zwłaszcza o ludziach starszych i chorych, którzy uczestniczą w naszym spotkaniu pozostając w swoich domach. Wszystkich zapewniam o szczególnej pamięci w modlitwie.

3. We wspólnocie Kościoła w Chiavari Najświętsza Panna jest otoczona szczególną miłością i czcią. Jako Nostra Signora dell’Orto jest Patronką diecezji. Któż jednak nie zna także pięknego sanktuarium Montallegro położonego w górach otaczających Rapallo? Sławny wizerunek, który się tam znajduje, to również znak duchowej obecności Matki Bożej. Bardzo znane jest też sanktuarium Madonna della Guardia w Velva. Jak naucza Sobór Watykański II, należy chronić i wykorzystywać to bogate dziedzictwo maryjnej pobożności ludowej, aby za orędownictwem Najświętszej Panny kolejne pokolenia mogły spotykać Chrystusa, jedynego Pośrednika między Bogiem a człowiekiem, i w Nim znalazły zbawienie.

4. Jaki konkretny sens może mieć dla was, wspólnoty kościelnej w Chiavari, zadanie słuchania i zachowywania słowa Bożego? Oznacza ono z pewnością, że macie czytać i rozważać słowa Biblii, ale także słuchać i wprowadzać w życie słowo, które dotarło do was za pośrednictwem Synodu diecezjalnego, zakończonego w 1992 r., w stulecie powstania waszego Kościoła partykularnego. Jako Następca Piotra zachęcam was, byście umacniali swą jedność i ducha misyjnego, zgodnie z zaleceniami Synodu. Bądźcie coraz mocniej zjednoczeni, a zarazem otwierajcie się na rozległe pola ewangelizacji: powinien wam leżeć na sercu los wszystkich, którzy nie spotkali jeszcze Chrystusa i Kościoła, zarówno na terenie waszej diecezji, jak i w krajach misyjnych. Pamiętajcie zawsze o słowach Chrystusa: «Po tym wszyscy poznają, żeście uczniami moimi, jeśli będziecie się wzajemnie miłowali» (J 13, 35). We wspólnocie oznacza to, że macie nosić ciężary jedni drugich, dzielić się tym, co macie, współpracować, poczuwać się do współodpowiedzialności. Wszyscy winni razem tworzyć klimat komunii: biskup, kapłani, zakonnicy i świeccy; stowarzyszenia, ruchy i grupy. Pierwszym środowiskiem, w którym należy budować wspólnotę, jest parafia: parafie niczym kamyki mozaiki tworzą wspólnotę diecezjalną, ta zaś z kolei zostaje włączona w żywy organizm Kościoła powszechnego. Na terenie waszej diecezji na szczególną uwagę zasługują dwie kategorie osób: turyści i ludzie starsi. Ważne jest, aby wczasowicze, przybywający tu bardzo licznie i spędzający nieraz dłuższy czas na wybrzeżu, spotykali wspólnoty żywe i gościnne, w których będą się czuli swobodnie, jak w rodzinie. Zarazem nie trzeba też zapominać o tak licznych tutaj ludziach starszych, którzy stanowią nieocenione bogactwo ludzkiego doświadczenia i duchowości.

5. Najświętsza Maryja Panna jest niczym dobra i żyzna gleba, na której ziarno słowa Bożego przyjęło się i wydało mesjański owoc — zbawcze błogosławieństwo dla całego rodzaju ludzkiego. W tym wzorze Kościół dostrzega swoje odbicie: każdą wspólnotę diecezjalną można porównać do ogrodu, o którym mówi prorok Izajasz, a w którym wyrastają różnorakie charyzmaty objawiające działanie łaski i wzbogacające Lud Boży. Myślę tu o licznych świętych i błogosławionych pochodzących z waszej ziemi: o świętym biskupie Antonim Marii Gianellim i św. Katarzynie Fieschi Adorno; o błogosławionych Albercie i Baltazarze z Chiavari; o błogosławionym kapłanie Augustynie Roscellim i nowej błogosławionej Brygidzie Morello, założycielce zgromadzenia Urszulanek Maryi Niepokalanej. Do nich należy dołączyć kilka postaci uznanych za «czcigodne» oraz za sługi Boże. Myślę o różnych zgromadzeniach życia konsekrowanego, męskich i żeńskich, wzywając młodych, by je poznawali, ponieważ w niektórych z nich mogą odnaleźć charyzmat, który jest odpowiedzią na ich poszukiwanie sensu i na pragnienie poświęcenia się Bogu i braciom.Myślę tu także o stowarzyszeniach, ruchach, wspólnotach i zespołach wiernych świeckich, które wnoszą niezastąpiony wkład w misję Kościoła, zarówno w sferze formacji, jak i rozwoju duchowego, działalności charytatywnej, socjalnej i kulturalnej. Dla każdej z tych wspólnot kościelnych modlę się o moc Ducha Świętego i wzywam je zarazem, aby włączały się harmonijnie w duszpasterstwo diecezjalne, zgodnie ze wskazaniami biskupa.

Zachęcam do kontynuacji dobrze już rozwiniętego duszpasterstwa młodzieży poprzez formację «bliskich» i jednoczesne poszukiwanie «dalekich». Życzę pomyślnego rozwoju licznych inicjatyw, dawnych i nowych, wśród których chcę wymienić programy formacyjne Akcji Katolickiej, międzyparafialną katechezę przygotowującą do sakramentu bierzmowania oraz dzieło «Wioska dziecięca» — szczególnie piękny kwiat w ogrodzie waszej diecezji. Zachęcam do coraz bardziej systematycznego i powszechnego duszpasterstwa rodzin, które ma swoje centrum w ośrodku duchowości Madonnina del Grappa. Rodzina jest filarem społeczeństwa i dlatego tylko intensywna i dobrze przemyślana praca z rodzinami pozwala odnowić tkankę wspólnoty kościelnej i społeczeństwa jako takiego.

6. Drodzy bracia i siostry z Chiavari! Podczas tej uroczystej Eucharystii zawierzam was wszystkich Matce Bożej i Matce Kościoła. Niech Ona będzie zawsze centrum waszej wspólnoty, tak jak była dla pierwszych uczniów w Jerozolimie. W drugim roku bezpośrednich przygotowań do Jubileuszu Roku 2000 módlmy się za Jej wstawiennictwem o nowe wylanie Ducha Świętego na tę młodą diecezję, aby słuchała zawsze słowa Bożego i wprowadzała je w życie oraz by jej bogactwem było nie tylko piękno przyrody, ale w coraz większej mierze także wiara, nadzieja i miłość. Aby była «jak oblubienica strojna w swe klejnoty» (por. Iz 61, 10). Błogosławiony jesteś, Kościele w Chiavari, jeśli będziesz słuchał słowa Bożego i starał się je zachowywać! (por. Łk 11, 28).