Czy Nowa Kaledonia odłączy się od Francji?

Mieszkańcy należącego do Francji archipelagu Nowa Kaledonia na Oceanie Spokojnym znów będę mogli zagłosować w referendum, czy opowiadają się za niepodległością.

Trzecie referendum w sprawie niepodległości Nowej Kaledonii odbędzie się 12 grudnia - ogłosił w środę minister ds. terytoriów zamorskich Francji Sebastien Lacornu. W ostatnim plebiscycie z 4 października 2020 r. większość mieszkańców tego terytorium była przeciwna jego odłączeniu się od Francji.

Wówczas przeciwko niepodległości zagłosowało 53,26 proc. mieszkańców Nowej Kaledonii przy frekwencji wynoszącej 85,64 proc. Wynik ten wskazywał jednak, że liczba osób opowiadających się za odłączeniem się od Francji wzrosła, bo w pierwszym plebiscycie w 2018 r. za niepodległością zagłosowało 43,4 proc. wyborców, podczas gdy w 2020 r. - 46,74 proc.

Zaplanowane na grudzień referendum jest częścią trwającego od trzech dekad procesu dekolonizacji, mającego rozwiązać napięcia na archipelagu między opowiadającą się za pełną niezależnością rdzenną ludnością Kanaków a mieszkańcami pragnącymi utrzymania formalnych więzi z Francją.

Grudniowe referendum niepodległościowe będzie ostatnim z trzech, na których przeprowadzenie do 2022 roku zezwala podpisane w 1998 r. porozumienie, zwane porozumieniem z Numei.

Położona w zachodniej części Pacyfiku, ok. 1400-1500 km od Australii i Nowej Zelandii, Nowa Kaledonia stała się kolonią francuską w 1853 r.; od 1946 roku jest terytorium zamorskim Francji, a od 1998 roku jest też francuską "wspólnotą sui generis" o szerokiej autonomii.

W gestii rządu francuskiego pozostają sprawy polityki zagranicznej i obrony. Rząd Francji reprezentuje wysoki komisarz mianowany przez prezydenta. Gospodarka Nowej Kaledonii jest w znacznej mierze uzależniona od otrzymywanych z Paryża subsydiów w wysokości ok. 1,3 mld euro rocznie. Opiera się także na eksporcie niklu (25 proc. światowego eksportu tego surowca, wykorzystywanego m.in. do produkcji baterii) i na turystyce.