Gowin: będą zmiany w systemie kar

Jeśli wszystko uda się zrealizować, to o wynik wyborów parlamentarnych w 2015 r. jestem spokojny - powiedział w środę minister sprawiedliwości Jarosław Gowin, prezentując dokonania i zamierzenia swego resortu na najbliższy czas.

Gowin przypominał o przedłożonych już przez rząd zmianach w prawie karnym i cywilnym oraz reorganizacji sądownictwa. Jak podkreślił, premier Donald Tusk w tzw. drugim expose, mówiąc o resorcie sprawiedliwości, wskazał na zadania z obszarów: deregulacji oraz usprawnień w dostępie do sądu dla obywateli, a szczególnie dla przedsiębiorców.

Minister zapowiedział też oszczędności w swym resorcie. Polegają m.in. na scentralizowaniu zakupów dla poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz likwidację kilku ośrodków szkoleniowych Służby Więziennej - w miejsce niektórych mają powstać więzienia, bo - jak mówił - miejsc w więzieniach ciągle jest za mało.

Na przyszły rok szef resortu zapowiedział przedłożenie zmiany w systemie wymierzania kar; nie będą one surowsze, ale staną się "po prostu karami realnymi" - powiedział, powołując się na dane, z których wynika, że 60 proc. orzekanych przez sądy kar  to kary pozbawienia wolności w zawieszeniu, co - zdaniem ministra - jest karą nieefektywną. Wymierzanie jej jako kary samodzielnej ma być w przyszłości wyjątkiem.

- Chcemy, aby znacznie częściej korzystać z kar mieszanych. Niech będzie wyrok w zawieszeniu, ale połączony z dotkliwymi grzywnami, pracami społecznymi lub dozorem elektronicznym - mówił minister. Wskazał, że innym z rozwiązań mogą być tzw. kary weekendowe. Gowin zapowiedział też projekt zmian prawa, pozwalający skuteczniej konfiskować mienie przestępcom.

Minister przypomniał zarazem, że we wrześniu rząd przyjął projekt zmiany prawa zmierzający do wprowadzenia możliwości monitorowania i leczenia niezresocjalizowanych zabójców, którzy zakończą odbywanie kary. Chodzi o umożliwienie sędziom korzystania z nowych środków zapobiegawczych wobec pewnej grupy skazanej za najcięższe zbrodnie.

Za kilkanaście miesięcy więzienia będzie opuszczać kilkudziesięciu zbrodniarzy, seryjnych zabójców skazanych w PRL na karę śmierci, którym następnie wyroki zamieniono na 25 lat. "Niektórzy z nich nie zostali zresocjalizowani i nie rokują poprawy. Chodzi o to, aby sędziowie w takich wypadkach mogli ich kierować na terapię, leczenie psychiatryczne do zakładów zamkniętych. Dzieci muszą być bezpieczne" - powiedział Gowin.

Jednym z ułatwień dla przedsiębiorców ma być zmiana prawa upadłościowego, która ma na celu "ratowanie, a nie likwidowanie, przedsiębiorstw" oraz usprawnienie całej tej procedury. Powstać ma również internetowy Centralny Rejestr Upadłości z informacjami o upadających przedsiębiorstwach do kupienia przez zainteresowanych inwestorów. Założenia do projektu nowelizacji ustawy, które powstają w porozumieniu z resortem gospodarki, Gowin zapowiedział na koniec roku. Na koniec lutego zaplanowane jest przygotowanie projektu.

Resort zamierza też utworzyć w całym kraju 16 specjalistycznych wydziałów upadłościowych w sądach okręgowych, w których sędziowie zajmowaliby się tylko tą tematyką - co usprawniłoby postępowanie.

Wśród innych priorytetowych działań resortu, nakierowanych na ułatwienia dla przedsiębiorców, Gowin przypomniał o projekcie tzw. jednego okienka, dzięki któremu łatwiej byłoby rozpocząć działalność. Stanie się tak dzięki zniesieniu obowiązku składania wniosku do Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Z 14 do 3 dni skróciłby się też czas oczekiwania na nadanie NIP. Gowin ocenia, że te zmiany pozwolą polskim przedsiębiorcom oszczędzić rocznie 100 mln zł.

Poprawie ma ulec sytuacja sądownictwa gospodarczego w Warszawie. Gowin chce wzmocnienia kadrowego tego sądu o 100 etatów sędziowskich i etaty asystenckie. Sąd ma też otrzymać więcej miejsca w nowoczesnym gmachu, który przekaże mu resort.

Według zapowiedzi ministerstwa powstanie Centrum Sądownictwa Gospodarczego Warszawskiego. Chodzi o to, aby w jednym miejscu w Warszawie, w dogodnej lokalizacji, stosunkowo niedaleko od centrum, przedsiębiorcy mogli załatwić wszystkie sprawy rejestrowe, upadłościowe i procesowe-gospodarcze. Zdaniem resortu pozwoli to na racjonalizację i przyspieszenie działań procesowych oraz powinno spowodować poprawę efektywności wymiaru sprawiedliwości w tym obszarze.