Laureaci edycji Paszportów "Polityki"

Nazwiska laureatów ogłoszono we wtorek w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej w Warszawie. W uroczystości udział wzięli m.in. minister kultury Bogdan Zdrojewski, minister nauki Barbara Kudrycka i prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz. List z gratulacjami dla laureatów wysłał prezydent Polski Bronisław Komorowski.

"Ranga nagród zawsze jest potwierdzana przez tych, którzy te nagrody odbierają. O randze tego typu wyróżnień świadczy też dalsza droga twórcza laureatów. W przypadku tej nagrody dalsze losy tych najważniejszych nagradzanych artystów są znakomite - awansują i zdobywają kolejne nagrody" - mówił dziennikarzom obecny na gali minister kultury Bogdan Zdrojewski.

Kreatorem kultury - nagrodą specjalną - nagrodzono Elżbietę Penderecką i Krzysztofa Pendereckiego.

Jak uzasadniono, Elżbietę Penderecką doceniono za stworzenie ważnych wydarzeń muzycznych, przede wszystkim Wielkanocnego Festiwalu im. Ludwiga van Beethovena, ale także za wydobycie na światło dzienne rękopisów wielkich kompozytorów przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej, za patronowanie zespołom Sinfonietta Cracovia i Orkiestrze Akademii Beethovenowskiej i "ogromne zasługi dla polskiego życia muzycznego, którego jest kreatorką i dobrym duchem".

Krzysztofa Pendereckiego uhonorowano za wybitne i nowatorskie kompozycje, dzięki którym polska muzyka zdobyła międzynarodową sławę. Za utwory awangardowe, takie jak "Tren", "Anaklaksis", "Polymorphia", "Pasja" i "Jutrznia", ale i za te, w których porządkował swoje muzyczne uniwersum: opery, symfonie, "Polskie Requiem", muzykę kameralną. "Dziękuję za to, że mogę odebrać tę nagrodę w obecności i równocześnie z moją żoną. Od ponad 40 lat walczy jak lew o młodych, zakłada nowe orkiestry, czasem robi coś, a nawet bardzo dużo dla starego kompozytora" - mówił Penderecki.

W kategorii film Paszport "Polityki" otrzymał aktor Marcin Dorociński za główne role w filmach "Róża" w reż. Wojciecha Smarzowskiego i "Obława" w reż. Marcina Krzyształowicza. Obok Dorocińskiego w tej kategorii nominowano także reżyserów Leszka Dawida i Marcina Krzyształowicza.

Nagrodę w kategorii literatura przyznano pisarzowi i publicyście Szczepanowi Twardochowi za powieść "Morfina". Na otrzymanie Paszportu "Polityki" szansę miały także pisarka, felietonistka "Krytyki Politycznej" Kaja Malanowska, którą doceniono za powieść "Patrz na mnie, Klaro", oraz autorka tekstów piosenek wykonywanych w krakowskich kabaretach i spektaklach Teatru Lalki i Aktora Parawan Zośka Papużanka.

Paszport "Polityki" w kategorii teatr otrzymał reżyser, dramatopisarz i aktor Iwan Wyrypajew "za przypominanie polskiemu teatrowi, że sztuka sceniczna może również być poezją". Do nagrody w tej kategorii nominowani byli także reżyser Michał Borczuch i scenograf Mirek Kaczmarek.

Paszportem "Polityki" w kategorii sztuki wizualne uhonorowano performerkę i autorkę akcji artystycznych Julitę Wójcik. Do jej najgłośniejszych akcji należą "Obieranie ziemniaków" w stołecznej Zachęcie i "Tęcza" na placu Zbawiciela w Warszawie. Paszport otrzymała "za kreatywność, kryjącą się zarówno w prostych czynnościach, jak i w kontaktach międzyludzkich". W tej kategorii nominowano także artystkę zajmującą się rzeźbą i architekturą Katarzynę Krakowiak oraz malarza, grafika, autora artystycznych książek i instalacji Radka Szlagę.

Odbierając nagrodę Julita Wójcik dziękowała publiczności, czytelnikom, odbiorcom jej sztuki. "To głównie do nich zawsze kierowałam swoje działania, nie zamykając się w galeriach, ale działając w przestrzeniach otwartych, tym razem w Warszawie. O tę tęczę trudno było się nie potknąć, dlatego nie pozostała niezauważona" - mówiła artystka. Wójcik zwróciła się z też apelem do szefa resortu kultury Bogdana Zdrojewskiego o pomoc w rozpoczęciu prac legislacyjnych nad ubezpieczeniem zdrowotno-społecznym artystów.

W kategorii muzyka popularna uhonorowano zespół Tres.b, który założyli w 2005 r. pochodzący z Holandii gitarzysta Olivier Heim, duński perkusista Thomas Pettit oraz polska wokalistka i basistka Misia Furtak. W kategorii muzyka popularna nominowano także grupę Małe Instrumenty i pianistę Marcina Maseckiego.

TWOgether Duo odebrał nagrodę w kategorii muzyka poważna. Duet założony w 2007 r. przez wiolonczelistkę Magdalenę Bojanowicz i akordeonistę Macieja Frąckiewicza uhonorowano Paszportem "Polityki" za "bardzo dojrzałe i wyraziste interpretacje współczesnego repertuaru". Nominowani w tej kategorii byli też muzykolożka i wykonawczyni muzyki średniowiecza Agnieszka Budzińska-Bennett oraz kompozytor i oboista Wojciech Blecharz.

Paszporty "Polityki", przyznawana co roku przez tygodnik "Polityka" nagroda, to symboliczny dokument tożsamości otwierający artystom drogę w świat. Wyróżnia twórców utalentowanych, przekraczających granice w sztuce, trafiających nie tylko do krajowego, ale także zagranicznego odbiorcy.

Nominacje w poszczególnych kategoriach przyznawane są na podstawie wskazań krytyków. Z okazji 20. jubileuszowej edycji konkursu decydujący głos w tym roku mieli czytelnicy, którzy podczas internetowego głosowania wybierali tegorocznych laureatów.