"Narodowe Centrum Nauki to odważny projekt"

Ambitnym i bardzo odważnym projektem, który wyraża się wiarą w potęgę nauki nazwał premier Donald Tusk otwarte w piątek w Krakowie Narodowe Centrum Nauki. Dyrektorem instytucji zostanie prof. Andrzej Jajszczyk.

"Kiedy z panią prof. Barbarą Kudrycką zastanawialiśmy się, czy jest takie miejsce w Polsce, które może być naturalną siedzibą dla Narodowego Centrum Nauki, to nie mieliśmy wątpliwości, że Kraków jest oczywistym wskazaniem. (...) Nauka jest dla Polski tak ważna, jak Kraków był i jest ważny dla Polski, dlatego ma to dla nas wymiar także symboliczny" - mówił premier podczas gali inaugurującej działalność Narodowego Centrum Nauki.

Jak ocenił premier, Narodowe Centrum Nauki jest "ambitnym bardzo odważnym projektem, który wyraża się nie tylko wiarą w potęgę nauki, ale także wiarą (...) w to, że nauka ma szanse, kiedy sfera autonomii, wolności i samodzielności jest nieustannie poszerzana, kiedy zwalnia się gorset nadzoru administracji centralnej".

"Bardzo się cieszę, że ta reforma jest zbudowana na tej wierze w samodzielność człowieka, w samodzielność naukowca i genialność tej synergii, (...) która rodzi się z połączenia wolności, odpowiedzialności i nauki" - powiedział premier Tusk.

Dodał, że otwarcie NCN oznacza rozpoczęcie okresu "mądrego wykorzystania pieniędzy" i zapewnił, że finansowanie nauki było i jest priorytetem rządu, mimo kryzysu finansowego na świecie.

Jak ocenił, piątkowa uroczystość to "dobry moment do tego, aby ocenić, co się stało z polską myślą, z polską nauką, z polską wolnością i z polską mądrością przez te trudne, ale piękne lata".

"Dzisiaj z przekonaniem (...) możemy powiedzieć, że rozpoczyna się nowy rozdział mądrego i bardzo intensywnego wykorzystywania polskich możliwości i polskich pieniędzy przez naukowców, szczególnie przez młodych naukowców. To musi robić wrażenie" - zauważył premier.

Tusk podziękował też minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbarze Kudryckiej, którą nazwał "odważnym ministrem". "Zajęta była przez te trzy lata rzeczywiście bardzo ciężką pracą - wspólnie z państwem - bo jakże wielu z was pomagało w tworzeniu nowoczesnych fundamentów pod szybszy niż do tej pory rozwój polskiej nauki" - mówił do zebranych gości.

Minister Kudrycka wręczyła dyrektorowi Narodowego Centrum Nauki prof. Andrzejowi Jajszczykowi oraz przewodniczącemu Rady NCN prof. Michałowi Karońskiemu symboliczny klucz do NCN. "Narodowe Centrum Nauki jest kluczem do myślenia o nowoczesnej nauce. (...) Najnowocześniejsze badania będą tutaj finansowane. Jestem przekonana, że ten system dystrybuowania funduszy zostanie dobrze wykorzystany. (...) W momencie, w którym przekażę klucz przedstawicielom środowiska naukowego (...) będzie to symboliczne przekazanie na ich ręce klucza do rozwoju nauki polskiej. (...) Głęboko wierzymy w to, że już nigdy żaden polityk nie będzie musiał tego klucza komukolwiek znów odbierać" - podkreśliła Kudrycka.

Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Karol Musioł ocenił, że przed Narodowym Centrum Nauki stoją "fantastyczne wyzwania", m.in. skoordynowanie polskiej nauki z ósmym Programem Ramowym finansowania badan naukowych Unii Europejskiej, który jest właśnie tworzony oraz przywrócenie polskiej nauce należnego miejsca w nauce światowej.

"Czy potrzeba cudów lub magii, żeby temu wszystkiemu podołać? Cudów nie gwarantuję, ale magię Krakowa tak. (...) "Nam wszystkim życzę, żeby ten dzień za 100 lat lub za 200 był opisywany jako początek złotego okresu polskiej nauki" - rektor UJ.

Na gali inaugurującej działalność NCN obecni byli, wśród innych gości, rektorzy krakowskich uczelni, przewodnicząca Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Katarzyna Chałasińska-Macukow, metropolita krakowski kardynał Stanisław Dziwisz i członkowie Rady Narodowego Centrum Nauki.

Do niedawna konkursy na projekty badawcze, które miały być prowadzone za pieniądze z budżetu państwa, rozstrzygała Rada Nauki, działająca przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Część członków tej rady zajmowała się konkursami na granty w badaniach podstawowych (teoretycznych), część w badaniach stosowanych. Obecnie organizacją konkursów na finansowanie badań stosowanych, czyli związanych z gospodarką, zajmuje się działające w Warszawie Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Jego odpowiednikiem, dla badań podstawowych, będzie Narodowe Centrum Nauki.

Narodowe Centrum Nauki, organizujące konkursy na granty badawcze otwarto w piątek w Krakowie. Jego dyrektorem został specjalista w dziedzinie telekomunikacji prof. Andrzej Jajszczyk z Akademii Górniczo Hutniczej w Krakowie.