O dostępności do usług prawniczych w Polsce

Dostępność do usług prawniczych w odniesieniu do adwokatów i radców prawnych jest zbliżona w naszym kraju do czołówki państw europejskich - wynika z raportu opublikowanego przez Naczelną Radę Adwokacką.

NRA w bieżącym tygodniu przesłała do Sejmu przygotowany przez siebie raport pt. "Ilu naprawdę jest prawników w Polsce". "Hasła o zbyt małej liczbie adwokatów i radców prawnych w Polsce, być może aktualne w przeszłości, dziś tracą na aktualności" - oceniła Rada w piśmie dołączonym do raportu i wskazała, że nasz kraj pod tym względem plasuje się na 12. miejscu w Europie.

Według szacunków NRA, przez pięć lat od 2005 r. do chwili obecnej liczebność palestry wzrosła mniej więcej o jedną trzecią. "Biorąc pod uwagę, że zawodowe egzaminy adwokackie zdało ostatnio 803 aplikantów, a w samorządzie radców prawnych 700 aplikantów, ogólna liczba adwokatów i radców prawnych w 2010 r. wyniesie około 37,7 tys. prawników" - podała adwokatura. Obecnie, według danych przez nią przytoczonych, na jednego prawnika przypada w Polsce 1012 obywateli.

Według wyliczeń posiadanych przez Radę obecnie w Polsce jest 10 524 adwokatów wykonujących zawód i 5,5 tys. aplikantów adwokackich. W odniesieniu do radców prawnych liczby te wynoszą: 26 050 i 12 tys., natomiast dla notariuszy i komorników odpowiednio 2074 i 1696 oraz 788 i 400.

Jak zaznaczono w raporcie, przy założeniu, że egzaminy zawodowe w przyszłości pozytywnie będzie zdawało około 80 proc. aplikantów, do roku 2013 liczba adwokatów wzrośnie do około 14,5 tys., a radców do około 36 tys., co łącznie da ponad 50 tys. prawników. "W ten sposób wejdziemy do pierwszej dziesiątki państw europejskich pod względem dostępności pomocy prawnej" - napisała NRA w raporcie zamieszczonym na swych stronach internetowych.

Raport, jak zaznaczyła NRA, został przygotowany w związku z projektami - znajdującymi się na różnych etapach prac legislacyjnych - i zakładającymi poszerzenie dostępu do usług prawnych. W ocenie NRA projekty te odnoszą się do nieaktualnych danych.

Ministerialny projekt ustawy o państwowych egzaminach prawniczych zakłada wprowadzenie państwowego egzaminu prawniczego I i II stopnia. Resort proponuje, aby do egzaminu prawniczego I stopnia mogli podchodzić wszyscy absolwenci prawa. Egzamin ten ma kwalifikować do odbywania wszystkich aplikacji prawniczych. Ponadto zdanie egzaminu I stopnia uprawniałoby do świadczenia w ograniczonym zakresie pomocy prawnej jako doradca prawny. Według planów ministerstwa doradcy prawni mogliby np. występować przed sądami rejonowymi - z wyłączeniem spraw z zakresu prawa karnego, rodzinnego i opiekuńczego.

Z kolei poselski projekt PiS ustawy o licencjach prawniczych i usługach prawnych zakłada, że młodzi ludzie po zdaniu egzaminu bez konieczności ukończenia aplikacji mogliby udzielać porad prawnych w prostych sprawach. Natomiast inny projekt tego klubu przewiduje, że rozszerzenie grupy osób uprawnionych do występowania przed sądami jako pełnomocnicy w sprawach cywilnych. Zgodnie z projektami pełnomocnikiem mógłby być nie tylko profesjonalny adwokat lub radca prawny, ale też osoba, która ukończyła studia prawnicze.