Petru: to spotkanie ostatniej szansy

Spotkanie u prezydenta Andrzeja Dudy ws. wyboru nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego jest spotkaniem ostatniej szansy - ocenił lider Nowoczesnej Ryszard Petru. Zaapelował też, by PiS wstrzymało się z wyborem sędziów do wyroku TK w tej sprawie.

Petru poinformował podczas wtorkowej konferencji prasowej, że podczas spotkania u prezydenta ma przedstawić propozycję zakładającą wstrzymanie się z wyborem nowych sędziów TK do 9 grudnia, czyli do czasu gdy Trybunał wyda wyrok ws. konstytucyjności przepisów, zgodnie z którymi mieliby oni być powołani. - Nasza propozycja jest taka, aby prosić prezydenta, aby zaapelował o wydłużenie całego procesu do 9 grudnia, po to, aby była jasność, na jakim prawie możemy funkcjonować - wskazał.

- To jest najlepsze rozwiązanie z możliwych. Ja bym w tej sprawie nie kombinował - podkreślił.

W ocenie lidera Nowoczesnej wtorkowe spotkanie u prezydenta jest tak naprawdę "spotkaniem ostatniej szansy". - Jeśli dziś nie będzie porozumienia lub próby znalezienia kompromisu, to tak naprawdę w dniu jutrzejszym - z tego co słyszymy - PiS powoła tych pięciu kandydatów. W naszym przekonaniu będzie to niezgodnie z prawem i będziemy mieć długotrwały pat konstytucyjny - ocenił.

Dodał, że jest to ostatni moment, kiedy można doprowadzić do "uspokojenia naszej sytuacji konstytucyjnej". - W państwie prawa trzeba poczekać na wyroki Trybunału - zwrócił uwagę.

We wtorkowym spotkaniu u prezydenta, oprócz szefów wszystkich klubów parlamentarnych, wezmą też udział prezes TK Andrzej Rzepliński, wiceprezes Stanisław Biernat oraz marszałek Sejmu Marek Kuchciński. Spotkanie ma rozpocząć się o godz. 15.

Do spotkania na zaproszenie prezydenta dojdzie dzień przed rozpoczęciem się posiedzenia, na którym Sejm ma zająć się wyborem pięciu nowych sędziów TK. W ub. tygodniu Sejm głosami PiS i Kukiz'15, a przy sprzeciwie pozostałych klubów opozycyjnych, uznał, że wybór pięciu sędziów dokonany 8 października przez Sejm poprzedniej kadencji - nie miał mocy prawnej.

Wprowadzona została też zmiana do regulaminu Sejmu, zgodnie z którą marszałek może ustalić termin składania wniosków ws. kandydatur na sędziów TK w przypadkach nieopisanych dotąd w regulaminie. Obecnie kandydatów można zgłaszać do wtorku, do godz. 18.

Sejm poprzedniej kadencji - przy sprzeciwie PiS - wybrał pięciu nowych sędziów TK 8 października. Trzej sędziowie zostali wybrani w miejsce tych, których kadencja wygasała 6 listopada, czyli w trakcie kadencji poprzedniego Sejmu; dwaj pozostali - w miejsce sędziów, których kadencja wygasa 2 i 8 grudnia, czyli w trakcie kadencji obecnego Sejmu. Wybrani w październiku sędziowie nie zostali dotychczas zaprzysiężeni przez prezydenta, co jest konieczne, by mogli orzekać.

3 grudnia TK ma zbadać przyjętą w czerwcu ustawę o TK, która była podstawą wyboru pięciu sędziów z 8 października. Wniosek taki pierwotnie złożyli posłowie PiS, który później wycofali, bo zdecydowali się na nowelizację ustawy. Wniosek ponowili posłowie PO i PSL. Do ich wniosku przyłączył się RPO Adam Bodnar, w zakresie kwestionującym przepis, na którego mocy Sejm wybrał następców dwóch sędziów, których kadencja kończy się w grudniu.

Prokurator Generalny w stanowisku dla TK uznał, że niekonstytucyjny jest zapis ustawy o TK, który umożliwił poprzedniemu Sejmowi wybór dwóch sędziów TK w miejsce tych, których kadencje mijają w kadencji obecnego Sejmu. Spośród 12 zaskarżonych zapisów ustawy zastępca prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta prok. Robert Hernand zakwestionował jeden i tylko w zakresie, w jakim zastosowano go do zgłoszenia kandydata w miejsce sędziego, którego kadencja upływa w czasie następnej kadencji Sejmu.

Z kolei 5 grudnia ma wejść w życie uchwalona w listopadzie głosami PiS i Kukiz'15 (posłowie PO, Nowoczesnej i PSL opuścili salę) nowelizacja ustawy o TK, która umożliwia ponowny wybór pięciu sędziów Trybunału i wprowadza zasadę, że kadencja sędziego TK rozpoczyna się w dniu złożenia ślubowania wobec prezydenta RP - co następuje w 30 dni od dnia wyboru. W nowelizacji przyjęto także, że w trzy miesiące od wejścia zmian w życie, wygaszone będą kadencje Andrzeja Rzeplińskiego i Stanisława Biernata - nie jako sędziów, ale jako prezesa i wiceprezesa TK.

Tę nowelę zaskarżyły do TK PO i Rzecznik Praw Obywatelskich. Trybunał rozpozna wnioski 9 grudnia.

Ustawę o TK z czerwca i jej listopadową nowelizację zaskarżyła w poniedziałek do TK I Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf. Prof. Gersdorf realizuje tak zeszłotygodniową uchwałę zgromadzenia ogólnego sędziów SN. Możliwe, że Trybunał dołączy ją do rozpoznania w rozprawach zaplanowanych na 3 i 9 grudnia.