W Warszawie odsłonięto pomnik ofiar PW

Pomnik Poległych, Zamordowanych oraz Wypędzonych Mieszkańców Warszawy odsłonięto w niedzielę w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego. Ludność cywilną walczącej stolicy przeprosił prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski.

- My, powstańcy warszawscy, żołnierze, którzy walczyliśmy, zupełnie inaczej przeżywaliśmy powstanie niż ludność cywilna. Tragedia ludności cywilnej była straszna. Wszyscy pamiętamy jak już pod koniec powstania niektórzy psychicznie nie wytrzymywali. Ludność cywilna była w piwnicach, w strasznych warunkach, z dziećmi, które się przecież rodziły podczas powstania lub miały po kilka miesięcy (...), także ludzie starsi, oni wszyscy pomagali nam - wspominał podczas uroczystości prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski.

- Myślę, że my żołnierze walczącej stolicy, powinniśmy złożyć najwyższy hołd i ja - osobiście bym powiedział - przeprosić ludność cywilną, że poniosła tak straszne upokorzenia, tak straszne cierpienia. Niech ten obelisk świadczy obecnym i przyszłym pokoleniom przez wiele setek lat, że największe cierpienia, największa tragedia ma swoje ukoronowanie. Oto ta zniszczona straszliwie Warszawa powstała - mówił wzruszony gen. Ścibor-Rylski.

Pomnik w formie stelli (ustawionej pionowo płyty) z litego kamienia, wykonany z czarnego granitu zdobi inskrypcja w czterech językach: polskim, niemieckim, angielskim i rosyjskim.

- W hołdzie poległym i pomordowanym 150 tys. mieszkańcom Warszawy, żołnierzom Warszawy, cywilnym pracownikom struktur Polskiego Państwa Podziemnego, którzy polegli w bohaterskiej walce, cywilnym mieszkańcom, którzy zginęli w gruzach zbombardowanych i spalonych domów, którzy zostali zamordowani przez niemieckich okupantów, wypędzonym z rodzinnych domów 550 tys. mieszkańcom Warszawy, których skazano na tułaczkę, deportowano do niemieckich obozów koncentracyjnych i na roboty przymusowe, pamięci ludności cywilnej Warszawy ofiarnie wspierających żołnierzy w walce o wolność i honor narodu polskiego, ludności cywilnej okupowanej Polski, która udzieliła schronienia wypędzonym z Warszawy, cześć ich pamięci - głosi napis.

Monument, który ma ok. 2 metrów wysokości, zdobią: herb miasta stołecznego Warszawy, Warszawski Krzyż Powstańczy, symbol Polski Walczącej oraz Krzyż Armii Krajowej. Autorem pomnika jest rzeźbiarz Marek Moderau.

W uroczystości udział wzięli m.in. przedstawiciele powstańców warszawskich, Kancelarii Prezydenta, MON, władz m.st. Warszawy, Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Muzeum Powstania Warszawskiego, a także mieszkańcy stolicy. Asystę honorową pełnił Batalion Reprezentacyjny Wojska Polskiego.

Po odsłonięciu pomnika w siedzibie Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się uroczystość wręczenia ponad 50 pamiątkowych medali przyznanych przez Związek Powstańców Warszawskich osobom zasłużonym w upamiętnieniu losów ludności cywilnej Powstania Warszawskiego.

Powstanie Warszawskie było największym niepodległościowym zrywem Armii Krajowej i największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez hitlerowców Europie. Rozpoczęte 1 sierpnia 1944 r., na rozkaz Komendanta Głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", miało w założeniach trwać kilka dni. Zakończyło się kapitulacją po 63 dniach walk. W powstaniu poległo lub zostało zamordowanych przez Niemców 18 tys. powstańców i ok. 150-180 tys. cywilów.