Przyznano Nobla z chemii

Tegoroczni laureaci Nagrody Nobla z chemii przyczynili się do zrozumienia sposobu, w jaki informacja genetyczna jest wdrażana w życie. Wyjaśnili oni strukturę i sposób działania rybosomów, które w komórce tworzą fabrykę wytwarzającą białka niezbędne dla powstania i funkcjonowania komórek - wynika z uzasadnienia Komitetu Noblowskiego.

Odkrycia te znalazły szybkie praktyczne zastosowanie - np. wiele antybiotyków działa poprzez blokowanie rybosomów bakteryjnych.

Venkatraman Ramakrishnan urodził się w 1952 r. w Chidambaram (Indie). Obecnie jest obywatelem USA. Pracuje w Wielkiej Brytanii w MRC Laboratory of Molecular Biology w Cambridge.

Thomas A. Steitz, urodzony w 1940 r. w Milwaukee (USA), wykłada na Uniwersytecie Yale w New Haven (stan Connecticut, USA) oraz w Instytucie Medycznym Howarda Hughesa w Chevy Chase (stan Maryland).

Ada E. Yonath urodziła się w 1939 r. w Jerozolimie w Izraelu. Jest pracownikiem Naukowego Instytutu Weizmanna w Rehovot (Izrael).

Dr. Tyralska: spodziewaliśmy się Nobla za rybosomy

Już od kilku lat spodziewaliśmy się Nobla za badania nad rybosomami - powiedziała PAP dr Joanna Trylska, kierowniczka Laboratorium Maszyn Biomolekularnych Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego, komentując środowy werdykt Akademii Szwedzkiej.

"Ci badacze zajmowali się rybosomami od wielu lat. Ich głównym celem była odpowiedź na pytanie, jak rybosom cząsteczka działa, poprzez określenie jego struktury trójwymiarowej. Nie było to łatwe zadanie, ale w końcu im się udało. I za to jest ten Nobel" - oceniła dr Trylska.

Jak wyjaśniła, rybosom jest niezbędną do życia strukturą. -To maszyna molekularna odpowiedzialna za syntezę białka w komórce. Jeśli nie mielibyśmy rybosomów, nie moglibyśmy funkcjonować. Potrzebujemy do życia białek, a rybosom - za pomocą różnych innych układów - je dla nas syntetyzuje - mówiła.

Zdaniem badaczki, poznanie struktury rybosomu znalazło przełożenie na rozwój nowych terapii w medycynie. "Istnieją antybiotyki, które działają na rybosomy bakterii - wytłumaczyła Trylska. - Poznawszy ich strukturę, mogliśmy dowiedzieć się również, w którym dokładnie miejscu rybosomu wiąże się antybiotyk, a następnie poprawiać go tak, aby był jeszcze skuteczniejszy".

-To, że wiemy, jak rybosom jest zbudowany na poziomie atomowym, daje nam bardzo dużo cennych informacji. Wiemy, co to jest za układ, wiemy, jak działa. A dzięki temu możemy się zastanawiać, co zrobić, aby np. przestał dobrze działać u bakterii - dodała dr Trylska. - Na szczęście rybosomy bakterii i ludzi się trochę różnią, dlatego możemy atakować tylko te bakteryjne".

Na zakończenie Joanna Trylska podkreśliła, iż w jej opinii Nagroda Nobla za badania nad rybosomami jest w pełni zasłużona. "Spodziewaliśmy się jej już od kilku lat. Nie było jedynie wiadomo, kto ją dostanie, gdyż wielu ludzi zajmowało się tym zagadnieniem".