Tragedia na szlaku uznawanym za bezpieczny

"Pętla wokół Annapurny jest bezpieczna i łatwa, biorąc pod uwagę, że prowadzi przez przełęcz na wysokości blisko 5,5 tys. metrów" - mówi PAP Yarda Volsicky, który niemal co roku wybiera się w nepalskie Himalaje. Pierwszy raz odwiedził region Annapurny w 2001 roku. "Nie ma tam stromych podejść, doliny są szerokie, szlak dobrze oznaczony. Nie ma ostrych grani, z których można zlecieć. Podczas ładnych dni można przejść tam w klapkach" - dodaje.

Według nepalskiej policji w sumie 385 osób, w tym 180 cudzoziemców, zostało od środy bezpiecznie sprawdzonych z miejsc, gdzie 14 października zaskoczyła ich gwałtowna zmiana pogody wywołana przez cyklon znad Zatoki Bengalskiej.

"Prawdopodobnie śnieżyca przyszła tam we wtorek rano" - ocenia w Kathmandu Post Baburam Bhandar, naczelnik dystryktu Mustang, przez który przebiega szlak. "Ludzie jednak wyszli na trasę. Uratowani turyści i przewodnicy opowiadają, że wczesnym rankiem była ładna pogoda i nikt nie spodziewał się burzy" - mówi PAP Rabin Pant z nepalskiej agencji trekkingowej Happy Trail Adventure.

"Bardzo dziwna sprawa z tą burzą. Wrzesień i październik są przecież najlepszym okresem do trekkingu, niebo jest wtedy bezchmurne" - mówi Volsicky, który wielokrotnie odwiedzał ten region, ostatnio w ubiegłym sezonie. "Ale to są góry. Kiedy robi się ślisko, idzie burza i pada śnieg, jest niebezpiecznie, gdziekolwiek będziesz na trasie" - zastrzega.

"Generalnie jest to trekking o średniej trudności. Łatwy w pierwszych partiach, dość wysiłkowy w szczytowych" - ocenia dla PAP Natasza Bednarska, pilotka z wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu grup w Nepalu. Zazwyczaj pętlę wokół Annapurny turyści pokonują w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Kilka dni trekkingu i stopniowe pokonywanie wysokości daje lepszą aklimatyzację przed najtrudniejszym odcinkiem - przełęczą Thorung La.

"Samo przejście przez przełęcz Thorung La na wysokości 5400 m. n.p.m. jest naprawdę wysiłkowe. Jest się w trasie ponad 12 godzin i trzeba najpierw wejść na przełęcz, wychodząc z super zimnego schroniska o trzeciej lub czwartej rano" - Natasza opisuje odcinek trasy, gdzie ratownicy odnaleźli kilkanaście ciał, w tym dwójkę Polaków.

"Nie dość, że to podejście jest dość strome w pierwszej fazie, to jeszcze potem trzeba zejść z przełęczy 1800 metrów, wąskim, stromym żlebem na drugą stronę do Muktinath" - Bednarska opowiada swój pierwszy, indywidualny wypad w okolice Annapurny. Wtedy jako jedna z nielicznych przechodziła przełęcz kilka dni po opadach śniegu. Większość turystów uznała to za zbyt trudne, ale dzień później pogoda jeszcze bardziej się zepsuła i grupa 17 osób z przewodnikami i tragarzami poodmrażała sobie palce u nóg i rąk. "Mordowali się tam całe 17 godzin" - dodaje.

"Trudno mi wyobrazić sobie ludzi idących tam podczas śnieżnej burzy. Zazwyczaj zostają w schroniskach i czekają na słońce" - mówi Volsicky. "Dla mnie przejście Thorung La skończyło się wtedy pozrywanymi ścięgnami w kolanie. Wpadłam do szczeliny w śniegu. Musiałam się z niej sama wygrzebać, bo inni trekkerzy bali się o własny los. Na dodatek zgubiliśmy się ze znajomym, bo jak tam spadnie śnieg nie widać w ogóle szlaku" - opowiada Bednarska.

Zdaniem Bhanu Dhakala, dyrektora agencji trekkingowej Ana z Katmandu, wypadki podczas trekkingów wokół Annapurny zdarzają się bardzo rzadko. "Skręcenia i złamania tak, ale nie pamiętam, żeby coś takiego, w takiej skali, zdarzyło się wcześniej. Giną alpiniści, ale nie amatorzy trekkingu. To jest zupełnie inna skala ryzyka, inne góry" - zapewnia.

"Ten szlak zawsze był świetnie przygotowany, przecież otwarto go ponad 30 lat temu. Schroniska oddalone są od siebie maksymalnie o godzinę drogi, oczywiście z wyjątkiem przełęczy Thorung La" - opowiada Rabint Pant. "Nawet w 2001 roku, kiedy byłem tam pierwszy raz, schroniska miały panele słoneczne i ciepłą wodę" - potwierdza Volsicky. "Tak naprawdę nie potrzeba tam ani przewodników, ani tragarzy" - zapewnia.

Bhanu Dhakal dodaje, że obecnie niemal cała pętla Annapurny biegnie wzdłuż drogi. "Teraz można dojechać dżipem już do Chame (2670 m.n.p.m), a z drugiej strony przełęczy do Muktinath. Kiedyś ten trekking zajmował trzy tygodnie, obecnie można skrócić go do tygodnia pieszej wędrówki" - zapewnia.

Natasza Bednarska uważa, że takie udogodnienia niszczą ten region i nie pozwalają na aklimatyzację w wysokich górach. "Wymiotowałam kiedyś przez całą noc śpiąc na wysokości 4200 metrów, w ostatnim schronisku przed Thorung La. A wierz mi, iść potem dwanaście godzin, nie jest takie proste. Wysokość może dać popalić" - przestrzega dodając, że trekking w grupie zawsze uzależniony jest od najsłabszych.

"To wszystko prawda, ale nie każdy ma aż trzy tygodnie urlopu. My musimy dostosować się do klientów - uważa Dhakal. - Teraz boimy się, że przez ten wypadek, anomalię pogodową, turyści przestraszą się tego szlaku i przestaną przyjeżdżać do Nepalu".