Czy otyły człowiek jest leniwy i niechlujny?

Stereotyp to sposób postrzegania rzeczywistości odnoszący się do rzeczy lub osób. Badania dotyczące stereotypu osób z zaburzeniami wagi prowadzone są przez wiele ośrodków naukowych.

Jednym z nich jest Uniwersytet Opolski. Stereotyp można rozumieć jako funkcjonujący w świadomości społecznej, skrótowy, uproszczony i zabarwiony wartościująco obraz osób, grup społecznych lub instytucji. Często wyobrażenie to, zbudowane na niepełnej lub fałszywej wiedzy, utrwalone zostaje przez tradycję i nie ulega zmianom.

Zespół naukowców, w składzie Małgorzata Szarzyńska, dr Alicja Głębocka z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Opolskiego oraz Barbara Schwaner-Heitmann z Universit˝t Flensburg w Niemczech, przeprowadził badania nad stereotypem osób z nadwagą i otyłością.

- Otyłość staje się obecnie poważnym problemem społecznym. W niektórych krajach ponad 30 proc. osób cierpi na tę chorobę - wyjaśniają naukowcy. - Niektóre badania wskazują, że jest ona drugą po paleniu papierosów, przyczyna zgonów w krajach zachodnich.

Jak podkreślają badaczki, otyłość ma wymiar nie tylko medyczny, lecz również psychologiczny. Szczególnie wyraźnie widać to w przekonaniach, które pojawiają się w stosunku do osób z namiarem masy ciała.

- Generalnie wyróżnia się stereotyp negatywny i pozytywny. Negatywny stereotyp osoby otyłej obejmuje takie cechy, jak leniwy, pobłażający sobie, pozbawiony zdolności samokontroli, niechlujny - zwracają uwagę badaczki. - W stereotypie pozytywnym przeważają takie charakterystyki, jak ciepły, serdeczny, miły przyjacielski.

Badania nad psychologicznymi aspektami otyłości wskazują, że pewne stałe przekonania obecne są również w samoocenach. Tym samym mogą wpływać na emocjonalne i psychiczne funkcjonowanie osób dotkniętych tym schorzeniem.

- W większości prowadzonych badań udało się potwierdzić tendencje do przeżywania stanów obniżonego nastroju, a w niektórych także niską samoocenę w wybranych aspektach - stwierdziły badaczki.

Z tego względu w ocenie zespołu naukowego warto badać współzależność między autostereotypem, heterostereotypem a metastereotypem osób otyłych. Według aktualnych wytycznych autostereotyp to opis własnej osoby, heterostereoptyp to charakterystyka otyłych dokonywana przez otoczenie. A metastereotyp to przeświadczenie odnośnie do ocen innych ludzi na ich temat.

PAP - Nauka w Polsce