Bazylika Narodzenia Pańskiego na liście UNESCO

Bazylika Narodzenia Pańskiego oraz droga pielgrzymkowa w Betlejem zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Poinformował o tym 29 czerwca obradujący w Sankt Petersburgu Komitet Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.

Za tą decyzją głosowało 13 członków Komitetu, sześciu było przeciwnych, a dwóch wstrzymało się od głosu. Przeciwny wnioskowi, złożonemu przez władze Autonomii Palestyńskiej, był przede wszystkim Izrael - poinformowała niemiecka agencja katolicka KNA.

Bazylika Narodzenia Pańskiego w Betlejem, jedno z najświętszych miejsc chrześcijaństwa, stoi przy Placu Żłóbka, nad grotą, w której według tradycji narodził się Chrystus. Cesarz rzymski Konstantyn Wielki polecił zbudować tam kościół w IV w. Znaczną jego część zburzyli Samarytanie w czasie buntu w 529 r. Przez wiele lat walczyły o niego armie krzyżowców i muzułmanów. Kościół odbudowano za panowania cesarza rzymskiego Justyniana ok. 530 r. Krzyżowcy bogato go ozdobili, a z biegiem wieków kościół był odnawiany i rozszerzany o nowe kaplice i klasztory. Nadzór nad Bazyliką Narodzenia sprawują od 1852 r. Kościoły: grecko-prawosławny, ormiański oraz rzymskokatolicki.

Najbardziej czczonym miejscem w kompleksie świątyni jest Grota Narodzenia, zlokalizowana pod prezbiterium. Srebrną 14-ramienną gwiazdę na białym marmurze posadzki groty umieścili katolicy w 1717 r. dokładnie w miejscu, w którym Jezus miał przyjść na świat. Na gwieździe widnieje łaciński napis "Hic de Virginae Maria Jesus Christus natus est" (tu z Dziewicy Maryi narodził się Jezus Chrystus). Grota ma 12 m długości, 3,5 m szerokości i ok. 3 m wysokości, a zdobi ją 15 srebrnych lamp oliwnych.

Od lat stan budowli ciągle się pogarsza. Był to jeden z powodów, dla których władze Autonomii Palestyńskiej zwróciły się do UNESCO o wpisanie Bazyliki Narodzenia na listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Palestyńczycy mają nadzieję, że wpisanie na tę listę umożliwi inwestowanie w pilne prace konserwatorskie w bazylice, zwiększy się także ruch turystyczny.

Natomiast Izrael zarzuca władzom palestyńskim, że poprzez uznanie Betlejem jako dziedzictwa światowego pragną realizować cel polityczny, jakim jest uznanie państwa Palestyńczyków. Organizacja Oświaty, Nauki i Kultury Narodów Zjednoczonych UNESCO przyjęła Palestynę dopiero 31 października 2011 r. jako 195. państwo członkowskie. Izrael wyraził swoje niezadowolenie z tego powodu i skrytykował "jednostronny manewr palestyński", twierdząc, że szkodzi to procesowi pokojowemu.

Dotychczas żaden historyczny obiekt znajdujący się na terytorium palestyńskim nie znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO.

Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków, która jest doradcą Komitetu Światowego Dziedzictwa, w swoim orzeczeniu zakwestionowała przyjęcie wniosku palestyńskiego. Jeszcze przed obradami Komitetu podobną opinię wyrazili przedstawiciele Kościołów chrześcijańskich, sprawujących nadzór nad bazyliką w Betlejem: katolicki kustosz franciszkańskiej Kustodii Ziemi Świętej o. Pierbattista Pizzaballa, grecko-prawosławny patriarcha Teofil II i ormiańsko-prawosławny Torkom Manoogian. Ostrzegli oni m.in. przed ograniczeniami w korzystaniu z tego miejsca pielgrzymkowego.

"To historyczny dzień dla sprawiedliwości" - cieszyli się Palestyńczycy. Dla narodu palestyńskiego decyzja UNESCO jest powodem do dumy narodowej, to wyraz uznania dla bogatego i jedynego w swoim rodzaju dziedzictwa, a także uznania dla naszej tożsamości - powiedział w Ramallah czołowy przedstawiciel Organizacji Wyzwolenia Palestyny, Hanan Aschrawi.

Betlejem leży na okupowanym przez Izrael Zachodnim Brzegu Jordanu, na południe od Jerozolimy. Tytuł dziedzictwa narodowego dla obiektu położonego na tym terytorium Palestyńczycy uważają za kolejny sukces w staraniach o autonomię.

Na listę światowego dziedzictwa został również wpisany obiekt w Izraelu. Są to liczne jaskinie w górze Karmel, którym przypisywane jest szczególne znaczenie, gdy chodzi o wiedzę o rozwoju ludzi w pierwszych wiekach. Ponadto jako światowe dziedzictwo kultury uznane zostały obiekty na Bali, wyspa Palau na Pacyfiku oraz stolica Maroka, Rabat.

Ogółem zgłoszono ponad 30 nowych kandydatur na listę światowego dziedzictwa.