Hongkong. Kardynał Joseph Zen Ze-kiun aresztowany przez chińską policję

Emerytowany biskup Hongkongu kardynał Joseph Zen Ze-kiun został aresztowany przez chińskie służby bezpieczeństwa. 90-letni były ordynariusz tej dawnej brytyjskiej enklawy, która stała się częścią komunistycznych Chin, jest oskarżany o wpieranie fundacji pomagającej obrońcom demokracji.

"Stolica Apostolska z niepokojem przyjęła wiadomość o aresztowaniu kardynała Zena i bardzo uważnie śledzi rozwój sytuacji" - skomentował sytuacje rzecznik Watykanu Matteo Bruni, odpowiadając dziś na pytania dziennikarzy. Chińska policja aresztowała biskupa-seniora Hongkongu, niezłomnego obrońcę praw człowieka i wolności wyznania w tym mieście i w Chinach kontynentalnych. O wydarzeniu powiadomiły 11 maja tamtejsze źródła i media społecznościowe. Jak przekazano, formalnym pretekstem do zatrzymania sędziwego kardynała była jego działalność w Fundacji 612, która pomagała tysiącom uczestników prodemokratycznych manifestacji, które odbyły się w Hongkongu w 2019 r.

Pochodzący z Szanghaju purpurat, który diecezją hongkońską zarządzał w latach 2002-09, jest powszechnie znanym i szanowanym obrońcą i orędownikiem ruchu demokratycznego w tej byłej kolonii brytyjskiej, która w 1997 r. powróciła do Chin jako specjalny region polityczny. Jako kapłan, a następnie biskup i kardynał był jednym z najbardziej godnym zaufania administratorów kościelnych. Wspomagał również mocno Fundację 6112, rozwiązana przez chińskie władze w październiku ub.r. Kard. Zen Ze-kiun został aresztowany wraz z kilkoma innymi osobami związanymi z fundacją. Do aresztu trafiła m.in. prawniczka Margaret Ng, prof. Hui Po-keunga i piosenkarka Denise Ho.

Według źródeł miejscowych w śledztwie prowadzonym przez służby porządkowy usiłuje się zbudować zarzuty "spisku" Fundacji 612 z siłami zagranicznymi, za jaki uważane jest sprzeciwianie się narzuconych przez Pekin latem 2020 r. drakońskim przepisom o bezpieczeństwie narodowym.

Kard. Zen był już od dawna na celowniku władz chińskich. W styczniu br. prasa prorządowa zamieściła cztery artykuły, w których oskarżano go o zachęcanie w 2019 r. miejscowych studentów do buntów przeciw całej serii posunięć rządowych. Pekin nerwowo reagował również na krytyczne wypowiedzi kardynała Zen Ze-kiuna przeciwko kontroli sprawowanej przez partię komunistyczną Chin nad wspólnotami religijnymi. Kard. Zen potępiał usuwanie krzyży z budynków kościelnych i co roku odprawiał msze upamiętniające ofiary masakry na Placu Tiananmen w Pekinie 4 czerwca 1989 r., kiedy władze komunistyczne krwawo rozprawiły się z demonstrantami, domagającymi się wprowadzenia swobód demokratycznych. Kardynał Joseph Zen Ze-kiun był również stanowczym przeciwnikiem tymczasowego porozumienia między Watykanem a rządem chińskim z 2018 (i odnowionego w dwa lata póżniej) w sprawie mianowania biskupów w Chinach.

Jako powszechnie uznany obrońca praw człowieka w Hongkongu i w Chinach kontynentalnych często uczestniczył w rozprawach sądowych przeciw politykom i działaczom prodemokratycznym, które kończyły się wyrokami skazującymi za złamanie drakońskich przepisów o bezpieczeństwie narodowym.

Joseph Zen Ze-kiun urodził się 13 stycznia 1932 r. w Szanghaju. Nowicjat w Towarzystwie Salezjańskim odbył w Hongkongu, następnie studiował w Turynie i na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim w Rzymie, gdzie uzyskał licencjat z teologii i doktorat z filozofii. Na kapłana został wyświęcony 11 lutego 1961 r. w Turynie, po czym wrócił do Hongkongu, gdzie pełnił różne funkcje kierownicze w regionalnych władzach swego zakonu. Później wykładał też w kilku seminariach duchownych w Chinach kontynentalnych.

13 września 1996 r. papież Jan Paweł II mianował go biskupem-koadiutorem Hongkongu; sakrę nominat otrzymał 9 grudnia 1996 r. w Hongkongu z rąk kard. Johna Wu Cheng-chunga, po którego śmierci we wrześniu 2002 r. objął rządy w diecezji Hongkong. Na konsystorzu 24 marca 2006 r. Benedykt XVI włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego. 15 kwietnia 2009 r. kard. Zen ustąpił z urzędu, a 13 stycznia 2012 r., po przekroczeniu 80. roku życia, utracił prawo udziału w konklawe i wyboru papieża.