Istebna: wyjątkowy zwyczaj adwentowy

W wielopokoleniowych domach katolickich w Istebnej na Śląsku Cieszyńskim kontynuowany jest adwentowy zwyczaj peregrynacji obrazu ukazującego św. Józefa z brzemienna Maryją siedzącą na osiołku. Polega on na przekazywaniu sobie niewielkiego "wędrownego obrazka" i organizowaniu przy nim rodzinnych modlitw.

Ikonografia przedstawia św. Józefa prowadzącego osiołka, na którym siedzi brzemienna Maryja. Obrazek rozpoczyna swą peregrynację od pierwszej niedzieli Adwentu i odwiedza rodziny w istebniańskich domach. Obecnie domostwa istebniańskie nawiedzają jednocześnie dwa obrazki.

Ks. Tadeusz Pietrzyk, proboszcz parafii pw. Dobrego Pasterza w Istebnej, ocenia, że w tego rodzaju modlitwach adwentowych uczestniczy około 50-60 rodzin w Istebnej Centrum i mniej więcej tyle samo osób w pobliskich Jasnowicach. W Wigilię obrazek jest zawożony do sióstr zakonnych do Jabłonkowa na Zaolziu.

W odwiedzanych domostwach powstają specjalne ołtarzyki. Obok obrazka na stole ustawiane są dwie zapalone świece. Odwiedzinom towarzyszą modlitwy domowników i sąsiadów. Wcześniej ustalany jest też dokładny harmonogram wizyt. W intencji rodzin przyjmujących "wędrujący obrazek" odprawiane są później specjalne Msze w kościele.

Małgorzata Kiereś w swej książce "Doroczna obrzędowość w społecznościach zróżnicowanych religijnie na pograniczu polsko-czesko-słowackim" przypomina, że zwyczaj "chodzenia z Jozefkiem" nawiązuje do znanego w folklorze wątku szukania noclegu przez św. Józefa dla siebie i Maryi. Motyw św. Józefa - wędrowca, ilustruje również pastorałka znana u górali Beskidu Śląskiego: "O Józefie! Czego chcecie? Powiedz-że nam, gdzie się Chrystus narodził?"