Kłopoty z uznaniem praw mniejszości religijnych

Dwadzieścia lat po upadku reżimów totalitarnych i mimo nadejścia demokracji nadal pozostaje wiele do zrobienia w dziedzinie uznania praw mniejszości religijnych w państwach Europy Południowo-Wschodniej. Opinię taką zawiera opublikowany dziś komunikat z zakończonego 28 lutego czterodniowego spotkania przewodniczących episkopatów tej części naszego kontynentu.

Choć w większości tych krajów stosunki państwo–Kościół są regulowane przez konkordaty lub przynajmniej istnieje wola uregulowania statusu prawnego Kościoła katolickiego („za wyjątkiem Turcji”), to – zdaniem hierarchów – często porozumienia te „pozostają martwą literą lub nie są rzeczywiście wprowadzane w życie”.

– Ten instrument prawny nie przynosi więc automatycznie sprawiedliwości i obrony mniejszości katolickiej, a w niektórych wypadkach nawet nie chroni różnych wspólnot przed naruszaniem praw człowieka, w szczególności prawa do wolności religijnej i instytucjonalnych praw Kościoła. W większości państw do rozwiązania pozostaje wielki problem – dotyczący nie tylko katolików, ale i innych wspólnot religijnych – zwrotu lub odszkodowań za dobra znacjonalizowane za rządów komunistów – głosi komunikat.

Mimo to „Kościół katolicki uważa, że jego obowiązkiem jest przyczynianie się do dobra wspólnego i pełnego rozwoju społeczeństwa krajów, w których jest mniejszością”. Dlatego za pośrednictwem swoich struktur nadal będzie pomagał w przezwyciężeniu licznych problemów społecznych.

Stanowi to dla katolików wyzwanie do „życia wiarą w sposób coraz bardziej odpowiedzialny”. Nie odrzucając własnych prawd wiary, muszą oni „być zdolni do rozeznania tego, co pozytywne” w innych formach religijności.

Świadomi, że ich kraje i narody „pragną i potrzebują Boga i nowości Ewangelii”, biskupi wskazują na konieczność tworzenia „laboratoriów” ewangelizacji i życia chrześcijańskiego, w których inni mogliby doświadczyć „powszechnej rodziny katolickiej”, dialogu ekumenicznego, współpracy międzyreligijnej itd. – Dzieła solidarności oświecane przez społeczną doktrynę Kościoła są dla tego regionu Europy uprzywilejowanym miejscem świadectwa Ewangelii – podkreślają przewodniczący episkopatów.

Tematem spotkania biskupów Europy Południowo-Wschodniej były prawa i obowiązki mniejszości katolickiej w tym regionie. Udział wzięli przewodniczący konferencji episkopatów Albanii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Cypru, Grecji, Mołdawii, Rumunii, Turcji oraz Konferencji Biskupiej św. Cyryla i Metodego, skupiającej hierarchów z Serbii, Czarnogóry, Macedonii i Kosowa. W spotkaniu w Kiszyniowie uczestniczyli także: nuncjusz apostolski w Mołdawii abp Francisco-Javier Lozano, stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy Radzie Europy ks. prałat Aldo Giordano oraz sekretarz generalny rady Konferencji Biskupich Europy ks. Duarte da Cunha.

Następne spotkanie przewodniczących konferencji episkopatów Europy Południowo-Wschodniej odbędzie się w dniach 3-6 marca 2011 r. na Cyprze.