Papież na Dzień Migranta i Uchodźcy

„Jedna rodzina ludzka” to temat zaprezentowanego dziś w Watykanie papieskiego orędzia na najbliższy 97. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy. Stolica Apostolska i Kościół w licznych krajach obchodzić go będzie w niedzielę 16 stycznia przyszłego roku.

W swym przesłaniu Papież zwraca uwagę na „głęboką więź łącząca wszystkich ludzi”. Są oni „jedną rodziną braci i sióstr w społeczeństwach, które stają się coraz bardziej wieloetniczne i wielokulturowe”.

„Wielu ludzi – pisze Benedykt XVI – musi decydować się na trudne doświadczenie migracji w jej wielorakich formach: migracji wewnętrznej czy międzynarodowej, stałej lub okresowej, z powodów ekonomicznych bądź politycznych, dobrowolnej czy przymusowej. W wielu przypadkach do wyjazdu z własnego kraju zmuszają różnego rodzaju prześladowania, powodujące że ucieczka staje się koniecznością”. Ojciec Święty zwraca uwagę, że charakterystyczne dla naszej epoki zjawisko globalizacji nie jest tylko procesem społeczno-ekonomicznym, ale przekracza granice geograficzne i kulturowe. Kościół „przypomina, że głęboki sens tego epokowego procesu i jego podstawowe kryterium etyczne opierają się właśnie na jedności rodziny ludzkiej”. Wszyscy migranci, tak jak społeczności lokalne, należą do jednej rodziny i mają takie samo prawo do korzystania z dóbr ziemi”.

„Braterstwo ludzi – czytamy w orędziu na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy – jest doświadczeniem, niekiedy zdumiewającym, jednoczącego związku, silnej więzi z drugim człowiekiem, innym niż ja, opartej na prostym fakcie, że jesteśmy ludźmi. Uznane i przeżywane w sposób odpowiedzialny braterstwo pobudza do życia w jedności i dzielenia się ze wszystkimi, w szczególności z migrantami. Jest podstawą oddawania się innym, dla ich dobra, dla dobra wszystkich, we wspólnocie politycznej lokalnej, krajowej i światowej”.

Benedykt XVI przypomina, że Kościół uznaje prawo każdego człowieka do opuszczenia własnego kraju w poszukiwaniu lepszych warunków życia. „Jednocześnie państwa mają prawo regulować napływ migrantów i bronić własnych granic, zawsze gwarantując każdemu człowiekowi szacunek należny jego godności. Ponadto obowiązkiem imigrantów jest integracja w kraju, który ich przyjmuje, szanowanie jego praw i narodowej tożsamości”.

„Obecność Kościoła, jako ludu Bożego wędrującego w dziejach, pośród wszystkich innych ludów jest w tym kontekście źródłem ufności i nadziei – stwierdza dalej Papież. – W sposób szczególny święta Eucharystia stanowi w sercu Kościoła niewyczerpane źródło jedności całej ludzkości. Miłosierdzie, praktykowane zwłaszcza względem ubogich i słabych, stanowi kryterium autentyczności celebracji eucharystycznych. W świetle hasła «Jedna rodzina ludzka» – podkreśla Ojciec Święty – należy wziąć pod uwagę w szczególności sytuację uchodźców i innych migrantów przymusowych, którzy stanowią pokaźną część zjawiska migracyjnego.

Wspólnota międzynarodowa podjęła konkretne zobowiązania względem osób, które uciekają przed przemocą i prześladowaniami. Osobom, które zostały zmuszone do opuszczenia swych domów czy ziemi należy pomóc w znalezieniu miejsca, gdzie będą mogły żyć w pokoju i bezpieczeństwie. Będą tam mogły pracować i przyswoić sobie prawa i obowiązki kraju, który ich gości, wnosząc wkład w dobro wspólne”. Benedykt XVI przypomina też potrzebę uwzględniania religijnego wymiaru życia.

Ponadto Ojciec Święty podejmuje temat coraz liczniejszych studentów zagranicznych. Jak podkreśla, „ze społecznego punktu widzenia stanowią oni znaczącą kategorię osób ze względu na to, że w przyszłości wrócą do kraju jako liderzy. Tworzą «pomosty» kulturowe i ekonomiczne pomiędzy swoimi ojczyznami i krajami udzielającymi im gościny, a wszystko to zmierza właśnie w kierunku stworzenia «jednej rodziny ludzkiej»”. Papież wskazuje na potrzebę uwrażliwiania na ich konkretne problemy. Wymienia tu „ograniczone środki ekonomiczne, czy dyskomfort i poczucie samotności w zetknięciu z bardzo odmiennym środowiskiem społecznym i uniwersyteckim, jak również trudności adaptacyjne. W szkole i na uniwersytecie – dodaje Benedykt XVI – kształtuje się kultura nowych pokoleń, których zdolność postrzegania ludzkości jako jednej rodziny, powołanej do jedności w różnorodności, zależy w dużej mierze od tych instytucji”.

Przesłanie Ojca Świętego na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy przedstawili w watykańskim biurze prasowym przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących, abp Antonio Maria Vegliò, i jej podsekretarz. O. Ferdinando Bentoglio przytoczył dane statystyczne o uchodźcach. Ich liczbę szacuje się dziś na 15 mln. 10,4 mln z nich objętych jest opieką Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców, a reszta – 4,8 mln – Agencji Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA). Przesiedleńców wewnętrznych jest ok. 27 mln. Pod koniec zeszłego roku najwięcej – 4,9 mln – było ich w Sudanie.

„Zalecenia papieskiego orędzia mają zwrócić uwagę poszczególnych jednostek i wspólnoty międzynarodowej na światowe rozmiary tego wyzwania. Mogłoby się wydawać, że tylko Europa podejmuje obecnie ten problem. Nie można jednak zapominać, że np. Południowa Afryka przyjęła w zeszłym roku 220 tys. proszących o azyl, czyli prawie tyle samo, co 27 państw członkowskich Unii Europejskiej razem wziętych, a ponad cztery razy więcej, niż Stany Zjednoczone. Weźmy też pod uwagę, że 80 proc. uchodźców i ubiegających się o azyl usiłuje zachować związki z krajem pochodzenia. Uświadomienie sobie wymiarów tego stanowiska z pewnością pomaga przywrócić właściwy porządek. Niewątpliwie wymaga to, by państwa podjęły swą odpowiedzialność. Obecne postępowanie wielu krajów zdaje się bowiem przeczyć podpisanym porozumieniom. Ujawniają się w nim nieraz zachowania dyktowane lękiem przed obcokrajowcem, a nierzadko również zamaskowana dyskryminacja”.