Modlisz się o jedność? Maluj ikony!

Ikona dzisiaj nabiera symbolicznego znaczenia. Staje się głosem wołającym o przywrócenie jedności, wyrazem tęsknoty za nią. Pisać ikony dzisiaj, to modlić się o jedność Kościoła. Obdarowywać świat ikonami, to dawać świadectwo pragnienia jedności a jednocześnie ewangelizować go w wiarygodny sposób.

Kilka lat temu na jednym z internetowych forów prowadzonych przez braci protestantów, pojawiło się pytanie: "Z czym ci się kojarzy prawosławie?" Pierwsza odpowiedź brzmiała tak: "Z cerkwią i ikonami, ale to chyba logiczne…" To prawda, że Kościół Prawosławny przechował tradycję malowania ikon i podchodzi do nich z czcią tak wielką, że stały się one jednym z jego atrybutów. Jednak prawdą jest również, że ikona wraz ze swoją teologią i kanonem tworzenia stanowi wspólne dziedzictwo wszystkich chrześcijan. Jest wręcz czymś w rodzaju testamentu niepodzielonego Kościoła Katolickiego…

Jak to rozumieć? Otóż przez pierwsze tysiąc lat (do 1054 r.) chrześcijanie tworzyli jeden Kościół. W tym czasie miało miejsce siedem soborów powszechnych, tak zwanych "ekumenicznych". Ostatnim z nich był Sobór Nicejski II, który odbył się w 787 r. został zwołany w reakcji na herezję ikonoklazmu i niemal w całości poświęcony był kwestii tworzenia świętych obrazów.

Ustalono na nim, że Chrystusa, naszego Boga, można opisać pod względem Jego człowieczeństwa (stąd mówimy także o "pisaniu" ikon) oraz, że cześć oddawana jest nie obrazom, ale osobie (hipostazie), którą [obraz] przedstawia, a cześć ta nie jest taką adoracją, jaka należy się wyłącznie Naturze Bożej.

Oznacza to, że ostatnim aktem niepodzielonego Kościoła, niejako ostatnią wolą umierającej jedności, było wezwanie do tworzenia ikon po to, by te zachęcały wiernych do wspominania i miłowania prezentowanych na nich pierwowzorów (prototypon).

Oznacza to także, że malarstwo ikonowe ze swoją teologią oraz zasadami prezentowania wizerunków Chrystusa i świętych jest spuścizną całego chrześcijaństwa. Wszyscy chrześcijanie - Wschodu i Zachodu - zaproszeni są czy to do wejścia na drogę ikony jako ikonopisarze, czy też do modlitwy przy ikonach, które, jak wierzy Kościół, uobecniają prezentowaną postać i pomagają w kontemplacji.

To  nie przypadek, że wspólnotowa modlitwa przed ikoną Krzyża czy też przed Ikoną Przyjaźni (jak nazywa się koptyjską ikonę z VII w. prezentującą Chrystusa ze św. Menasem) stała się jednym ze znaków rozpoznawczych ekumenicznej wspólnoty w Taizé.

Ikona dzisiaj nabiera bowiem symbolicznego znaczenia. Staje się głosem wołającym o przywrócenie jedności, wyrazem tęsknoty za nią. Pisać ikony dzisiaj, to modlić się o jedność Kościoła. Obdarowywać świat ikonami, to dawać świadectwo pragnienia jedności a jednocześnie ewangelizować go w wiarygodny sposób.

Może dlatego coraz więcej chrześcijan pragnie zrozumieć ikonę i modlić się przy niej. Upowszechnienie się tej praktyki nie będzie jednak możliwe, bez tworzenia nowych ikon. Obrazów tych bowiem nie da się skopiować jakąkolwiek techniką drukarską. Muszą powstać w pracowni ikonopisarza, który podczas kilku miesięcy, jakie zajmuje tworzenie wizerunku, otoczy go swoją modlitwą i ascezą.

Dla tych, którzy w ten sposób chcieliby służyć Kościołowi, ukazał się właśnie audiobook pt. PRZEMIENIENIE z nagraniami konferencji ks. Dariusza Klejnowskiego-Różyckiego - założyciela Śląskiej Szkoły Ikonograficznej. W zwięzły i przystępny sposób prezentuje on najważniejsze zagadnienia związane z historią i teologią ikony, jej miejscem w Kościele i rolą we współczesnym świecie.

Ks. Klejnowski-Różycki przybliża także proces tworzenia ikony: od formacji wewnętrznej ikonografa, poprzez  przygotowanie deski i płótna, tempery i lewkasu, po złocenia i błogosławieństwo Kościoła. Jest to swego rodzaju wprowadzenie do świata ikon zarówno dla tych, którzy pragnęliby je tworzyć, jak i dla tych, którzy chcieliby je tylko poznać, zrozumieć i przez modlitwę przy ikonie włączyć się w odnawianie jedności Kościoła.

  PRZEMIENIENIE. Dla początkujących malarzy ikon.

Audiobook (mp3) + książeczka
Długość: 4 godz. 17 min.
ISBN 978-83-934923-5-0
Muzyka cerkiewna w wykonaniu Męskiego Zespołu Muzyki Wokalnej KAIROS