100. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy

"Migranci i uchodźcy: ku lepszemu światu" - to hasło Światowego Dnia Migranta i Uchodźcy, który po raz 100. będzie obchodzony 19 stycznia 2014. Z tej okazji papież Franciszek wystosował specjalne orędzie. "Drodzy migranci i uchodźcy! Nie traćcie nadziei, że i dla was jest przeznaczona bezpieczniejsza przyszłość, że na swoich drogach możecie spotkać wyciągniętą dłoń, że dane wam będzie doświadczyć braterskiej solidarności i ciepła przyjaźni!" - zaapelował Ojciec Święty.

Papież przypomina, że zjawisko przemieszczania się ludności jest "znakiem naszych czasów" i zwraca uwagę, że z chrześcijańskiego punktu widzenia migracja ma dwa aspekty: z jednej strony wiąże się z solidarnością i gościnnością, gestami braterstwa i zrozumienia, z drugiej z odrzuceniem, dyskryminacją, handlem połączonym z wyzyskiem, bólem i śmiercią. Wielki niepokój wywołują związane z migracją różne formy handlu ludźmi i ich zniewalania. "Praca niewolnicza» jest dziś chlebem powszednim!" - przypomina papież.

Nawiązując do hasła Światowego Dnia Migranta i Uchodźcy, które wzywa do tworzenia "lepszego świata" papież zaznacza, że wyrażenie to nie jest abstrakcyjne i nie odnosi się do rzeczy nieosiągalnych, ale wskazuje, że "należy dążyć do autentycznego i integralnego rozwoju, działać tak, aby istniały godne warunki życia dla wszystkich, aby były zaspokajane we właściwy sposób potrzeby osób i rodzin, aby był szanowany, strzeżony i pielęgnowany świat stworzony, którym Bóg nas obdarzył".

Franciszek przestrzega przed takim rozumieniem rozwoju, które sprowadza go tylko do wzrostu gospodarczego, osiąganego często bez oglądania się na osoby słabsze i bezbronne. "Świat może stać się lepszy tylko wtedy, gdy uwaga skupiona jest głównie na osobie, gdy promocja osoby jest integralna, obejmuje wszystkie jej wymiary, wraz z wymiarem duchowym; gdy nie zaniedbuje się nikogo, również ubogich, chorych, więźniów, potrzebujących i przybyszów (por. Mt 25, 31-46); gdy potrafi się przejść od kultury odrzucania do kultury spotkania i gościnności" - czytamy w orędziu.

Orędzie na 100. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy - dokumentacja

Papież z mocą zaznacza, że migranci i uchodźcy "nie są pionkami na szachownicy ludzkości" i wskazuje na wstrząsającą liczbę osób, które emigrują z jednego kontynentu na drugi, jak również tych, które przemieszczają się wewnątrz własnych krajów bądź regionów geograficznych. "Dzisiejsze ruchy migracyjne stanowią największe w całych dziejach zjawisko przemieszczania się osób, jeśli nie ludów" - przypomina papież i wskazuje, że "Kościół stara się zrozumieć przyczyny leżące u źródeł migracji, a także pracować nad przezwyciężeniem ich negatywnych skutków".

Franciszek przypomina, że jedną z głównych przyczyn migracji jest ubóstwo, z którym łączą się przemoc, wyzysk, dyskryminacja, spychanie na margines, restrykcyjne podejście do podstawowych wolności, zarówno jednostek, jak i zbiorowości. "Uciekając od nędzy bądź prześladowań, w poszukiwaniu lepszych perspektyw lub by ratować życie, miliony osób wyruszają w podróż jako migranci z nadzieją, że spełnią się ich oczekiwania, a tymczasem często spotykają się z nieufnością, zamknięciem i odrzuceniem, przydarzają się im też inne nieszczęścia, niejednokrotnie jeszcze poważniejsze, które ranią ich ludzką godność" - czytamy w orędziu.

Papież zwraca uwagę, że zjawisko migracji w naszej epoce globalizacji "wymaga wzajemnej pomocy krajów, udzielanej z gotowością i ufnością, bez wznoszenia nieprzekraczalnych barier". "Dobre współdziałanie może być zachętą dla rządzących, by zajęli się rozwiązaniem problemów nierówności społeczno-ekonomicznych i pozbawionej reguł globalizacji, należących do przyczyn migracji, w których osoby są bardziej ofiarami niż podmiotami" - przypomina papież.

Za ważny krok w powstrzymaniu migracji Franciszek uważa podjęcie takiej współpracy, aby "stworzyć lepsze warunki ekonomiczne i socjalne u siebie, tak aby emigracja nie była jedynym rozwiązaniem dla osób szukających pokoju, sprawiedliwości, bezpieczeństwa i pełnego poszanowania godności ludzkiej". "Tworzenie możliwości pracy w lokalnych gospodarkach pozwoli także uniknąć rozdzielania rodzin i zapewni warunki stabilnego i spokojnego życia jednostkom i zbiorowościom" - zachęca Franciszek.

Za kolejny element "budowania lepszego świata" papież uważa "przezwyciężenie uprzedzeń i zrozumienia w podejściu do migracji". "Nierzadko bowiem przybycie migrantów, uchodźców, osób ubiegających się o azyl budzi w lokalnych społecznościach podejrzenia i wrogość. Rodzi się strach, że zagrożone będzie publiczne bezpieczeństwo, że powstanie ryzyko utraty tożsamości i kultury, że wzrośnie konkurencja na rynku pracy, a nawet, że pojawią się nowe czynniki przestępczości" - czytamy w orędziu.

W tym kontekście Franciszek wskazuje na bardzo odpowiedzialną rolę jaką powinny odegrać na tym polu środki społecznego przekazu. Ich misją jest przełamywanie stereotypów i podawanie prawdziwych informacji, w których "niekiedy będzie mowa o błędach pewnych ludzi, ale ukazane będą też uczciwość, prawość i wielkoduszność większości". Zaapelował, aby "kulturę odrzucania" nacechowaną strachem, brakiem zainteresowania i skłonnością do marginalizacji zastąpić "kulturą spotkania", która "potrafi budować świat bardziej sprawiedliwy i braterski, lepszy świat".

Papież przypomina, że wszyscy jesteśmy dziećmi Boga i w każdej ludzkiej istocie jest odciśnięty wizerunek Chrystusa i apeluje: "Chodzi zatem o to, byśmy dostrzegli jako pierwsi i pomagali innym widzieć w migrancie i uchodźcy nie tylko problem, z którym trzeba się zmierzyć, ale brata i siostrę, których należy przyjąć, szanować i kochać, okazję, którą daje nam Opatrzność, byśmy wnosili wkład w budowanie sprawiedliwszego społeczeństwa, doskonalszej demokracji, solidarniejszego kraju, bardziej braterskiego świata i bardziej otwartej wspólnoty chrześcijańskiej, w zgodzie z Ewangelią".