Zmarł kard. Franciszek Macharski

Dzisiaj rano zmarł kard. Franciszek Macharski, emerytowany metropolita krakowski, jeden z najbliższych współpracowników św. Jana Pawła II. Miał 89 lat.

*  *  *

Kard. Macharski urodził się 20 maja 1927 roku w Krakowie. Zdał maturę po zakończeniu II wojny światowej, w latach 1945-1950 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej. Przez sześć lat był wikarym w kilkutysięcznej parafii pw. Świętych Szymona i Judy Tadeusza w Kozach.

Następnie - po problemach związanych z odmową współpracy z SB - wyjechał w 1956 roku do szwajcarskiego Fryburga, gdzie zdobył stopień doktora na podstawie dysertacji "Duszpasterstwo we współczesnym świecie".

Przez wiele lat wykładał teologię pastoralną i homiletykę na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie. W latach 1970-78 był rektorem krakowskiego Wyższego Seminarium Duchownego. Po wyborze Karola Wojtyły na papieża ks. Macharski został metropolitą krakowskim. W stanie wojennym walczył o prawa internowanych i ich rodzin, a w 1981 r. po zamachu na Jana Pawła II poparł organizatorów Białego Marszu, który na znak solidarności z walczącym o życie papieżem przeszedł ulicami Krakowa.

Kard. Macharski odegrał ważną rolę w okresie wielkich transformacji społecznych i politycznych. Kardynał wspierał "Solidarność", był duchowym ojcem słynnych Mszy św. za Ojczyznę.

Był też inspiratorem Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w archidiecezji. Po wydarzeniach Sierpnia 1980 wskrzeszono działalność Komisji wspólnej Rządu i Episkopatu, której współprzewodniczącym był właśnie metropolita krakowski. Później, w latach 80. kardynał bronił praw represjonowanych i ich rodzin, odwiedzał internowanych.

Znany był ze swego szczególnego przywiązania do idei miłosierdzia. Świadczy o tym długa lista dzieł charytatywnych, powstałych w okresie, gdy był metropolitą krakowskim: od domów samotnej matki, przez rodzinne domy dziecka, po zakłady opiekuńczo-lecznicze, poradnie psychologiczne i schroniska dla bezdomnych. W styczniu 1990 r. reaktywował, a później doprowadził do rozbudowania działalności Caritas Archidiecezji Krakowskiej, w placówkach której pomoc znajdują chorzy, niepełnosprawni, samotne matki i bezdomni.

Co więcej, podczas swej posługi biskupiej kard. Macharski ustanowił ponad 200 nowych parafii, a w diecezji wybudowano dziesiątki kościołów i kaplic. Wyświęcił ok. 1000 kapłanów. To z inicjatywy kardynała w Oświęcimiu powstało Centrum Dialogu i Modlitwy oraz klasztor ss. Karmelitanek.

Wielu hierarchów i przyjaciół kard. Macharskiego wielokrotnie podkreślało, że kontynuował on dzieło swojego poprzednika - kard. Karola Wojtyły. Jego biskupim zawołaniem stały się słowa: "Jezu ufam Tobie". To też z inicjatywy kard. Macharskiego wybudowana została bazylika i rozbudowane Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie - Łagiewnikach.

Po śmierci Jana Pawła II kardynał razem z wiernymi czuwał niemal do rana w modlitwie pod papieskim oknem na ul. Franciszkańskiej. W dniu powrotu kardynała z pogrzebu Jana Pawła II, mimo ulewnego deszczu na placu pod papieskim oknem zgromadził się wieczorem tłum mieszkańców miasta. "Dziękujemy! Kochamy! Witamy!" - skandowali krakowianie. "Takich rekolekcji jeszcze w życiu nie miałem" - wyznał wówczas zgromadzonym kard. Macharski.

Od 2005 kard. Macharski był arcybiskupem seniorem. W ostatnich latach życia mieszkał na terenie Sanktuarium Ecce Homo św. Brata Alberta.

Był Kawalerem Orderu Uśmiechu, który cenił - spośród wszystkich odznaczeń - najbardziej. Był honorowym obywatelem wielu miast m.in. Chorzowa, Nowego Targu, Wadowic, Mszany Dolnej. Otrzymał doktoraty honoris causa m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego i Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, a także Katolickiego Uniwersytetu w Taipei na Tajwanie i Uniwersytetu Adamson w Manili na Filipinach.

*  *  *

- W liście pasterskim na rozpoczęcie swojej posługi napisałeś, iż niczego nie wolno nam uronić z tego, co Ojciec Święty Jan Paweł II swą biskupią posługą zasiał i wypielęgnował na tej ziemi! Jesteśmy świadkami, że słowa dotrzymałeś! Nie tylko bezpiecznie przeprowadziłeś Kościół krakowski przez burzliwe czasy stanu wojennego i przemian ustrojowych; nie tylko ustrzegłeś przekazanego Ci dziedzictwa, ale je ubogaciłeś i pomnożyłeś - wspominał go w 2010 roku podczas jubileuszu 60-lecia kapłaństwa kard. Dziwisz.

- Kardynał Macharski był dla mnie mistrzem jako człowiek głębokiej wiary i modlitwy - mówił o współpracy z hierarchą w 85-lecie jego urodzin kard. Kazimierz Nycz - Ceniłem go za jego mądrość, refleksyjność i dystans do wszystkich spraw i problemów, z którymi musiał się zmierzyć, a także za słuszność decyzji jakie podejmował w zakresie prowadzenia Kościoła krakowskiego - podkreślił kard. Nycz.

- Jest delikatny, a równocześnie bardzo stanowczy. Jeżeli jest do czegoś przekonany, uważa, że tak chce Pan Bóg, to cały świat może być przeciwko niemu, a on nie ustąpi - mówił podczas 85-lecia urodzin kard. Macharskiego bp Szkodoń - Jednocześnie ma dystans do siebie, jest otwarty w kontaktach z ludźmi i wrażliwy na potrzeby innych, zwłaszcza chorych, niepełnosprawnych, pogubionych w życiu i potrzebujących wsparcia - mówił bp Szkodoń.