"Promised City": opowieść o mieście

"X-Apartments" i "The Knot" - tak nazwane zostały przedsięwzięcia artystyczne, organizowane w ramach projektu "The Promised City", które zainaugurowane zostaną w czwartek wieczorem w Warszawie. Pierwsze z nich to spektakl, drugi - piknik artystyczny.

"X-Apartments" to - jak tłumaczą jego twórcy - rodzaj teatru w prywatnych mieszkaniach na Starym Mokotowie, Mirowie i Bródnie. Widzowie przechodzić będą z miejsca do miejsca, z mieszkania do mieszkania określoną trasą i oglądać 10-minutowe scenki, performansy i instalacje przygotowane przez 21 zaproszonych do projektu polskich i niemieckich artystów, reżyserów, filmowców, muzyków, teoretyków sztuki i zwykłych mieszkańców. Wśród nich jest m.in. Krzysztof Warlikowski.

Jak zaznaczają kuratorki projektu: Stefanie Peter, Anne Schulz i Joanna Warsza, miejsca gdzie przez cztery kolejne wieczory będzie można oglądać spektakl zostały przez nie wybrane, gdyż wydały im się one wyjątkowo interesujące i niejednoznaczne.

Przypominają, że Mirów - bliższa i dalsza okolica Hali Mirowskiej - to z jednej strony teren dawnego, nieistniejącego getta, z drugiej zaś osiedle Za Żelazną Bramą, gdzie w wielkich wieżowcach mieszka sporo cudzoziemców, stare zniszczone kamienice, a także nowoczesne biurowce i apartamentowce.

Stary Mokotów - to przedwojenne przedmieścia miasta, które uniknęły zniszczenia w czasie II wojny światowej, gdyż była to dzielnica zajęta przez administrację niemiecką. Z kolei Bródno to duże osiedle z wielkiej płyty, miejsce gdzie wraz z sąsiadami od lat akcje artystyczne przeprowadza uczestniczący w "X-Apartments" Paweł Althamer.

Projekt "X-Apartments" odwołuje się do postulatów sytuacjonistów, którzy w latach 60. XX wieku opowiadali się za tworzeniem sytuacji, a nie materialnych dzieł sztuki oraz akcji wymyślonej przez Jana Hoeta "Chambres d"Amis" w Gandawie z 1986 r. Polegała ona na wypożyczeniu zbiorów z kolekcji miejscowego muzeum, które było w remoncie, osobom prywatnym. Te w określonych dniach i godzinach prezentowały je chętnym w swoich domach. Zainspirowała ona dyrektora berlińskiego Theater Hebbel am Ufer Matthiasa Lilienthala by w prywatnych mieszkaniach zamiast konkretnych dzieł sztuki pokazywać widzom działania ulotne. Warszawskie "X-Apartments" są wspólnym dziełem Hebbel Theater i Teatru Nowego.

I tak np. widzowie spektaklu poruszający się po Mirowie w ciągu ponad 2,5 godzin odwiedzają osiem miejsc, m.in. klub sportowy, mieszkania prywatne, elegancki hotel i pustostan, spotykają agenta ubezpieczeniowego, aktywistów miejskiej partyzantki ogrodniczej, mają lekcje boksu, częstowani są kanapkami. Po drodze oglądają widok miasta z 24 piętra, kilkakrotnie przekraczają historyczną granicę getta, mijają muzeum pożarnictwa i mini bar-cukiernię "Słodycz" opisaną przez Leopolda Tyrmanda w "Złym" oraz wąchają kwiaty na straganach przed Halą Mirowską.

Z kolei "The Knot" (po angielsku: Węzeł) to mobilne centrum sztuki - platforma wraz z rozstawionymi wokół namiotami, które przez sześć tygodni będzie ustawione w Warszawie. Kolejno: na Polu Mokotowskim (17-20 czerwca), przy Kopie Cwila na Ursynowie (22 czerwca-4 lipca) i na Pradze Północ w ogrodzie przy Pałacu Konopackiego przy ulicy Strzeleckiej (6-18 lipca). Wcześniej "The Knot" zachęcał do wspólnych działań artystycznych mieszkańców Berlina; z Warszawy pojedzie dalej do Bukaresztu.

Jedną z idei "The Knot" jest w każdym z miast rozkładanie obozowisk w miejscach, gdzie ani zwykły przechodzień, ani wytrawny odbiorca sztuki, nie spodziewa się spotkać artystów z Polski i Niemiec przy pracy - w parkach, na byłym lotnisku, wśród bloków. Artyści ci chcą, by wybrane przez nich fragmenty miejskiej codzienności stały się miejscami ich wspólnej pracy z mieszkańcami, kreatywnego tworzenia, a także wspólnego zwykłego nic nierobienia.

Na warszawskie otwarcie "The Knota" zaplanowano performance Natali Romik i Aeromodelklubu Bemowskiego Centrum Kultury "Gwiezdny pył", podczas którego z małych latających modeli samolotów na tle zachodzącego słońca rozsypane zostanie świetliste konfetti. Na kolejne dni zaplanowano inne działania m.in. koncerty, dyskusje, warsztaty malarskie i psychoterapeutyczne taneczne, wspólne skoki przez bramki takie jak są ustawione w wejściu do metra, grę w ping-ponga przy muzyce country oraz grę miejską, której motywem przewodnim ma być alfabet Braille'a.

"X-Apartments" i "The Knot" są częścią dużego międzynarodowego projektu artystycznego pt. "The Promised City" (Miasto obiecane), w ramach którego w Berlinie, Warszawie i Bombaju twórcy z Polski, Niemiec i Indii próbują za pomocą m.in. fotografii, przedstawień teatralnych i performansów opowiedzieć o miastach i ich mieszkańcach. Działaniom tym - od lutego do października - towarzyszą pokazy filmów, wykłady i dyskusje.

"The Promised City" jest wspólnym przedsięwzięciem Goethe-Institut w Warszawie oraz Instytutu Polskiego w Berlinie, które do współpracy zaprosiły także Goethe-Institut w Bombaju.