"W tym znaku zwyciężysz". Wizja krzyża cesarza Konstantyna Wielkiego

"W tym znaku zwyciężysz". Wizja krzyża cesarza Konstantyna Wielkiego
Wizja Krzyża - Giulio Romano, Giovanni Francesco Penni and Raffaellino del Colle.(students of Rafael), Public domain, via Wikimedia Commons
Maria Milvia Morciano / vaticannews / pzk

28 października 312 roku Konstantyn pokonał Maksencjusza w bitwie przy Ponte Milvio. To bardzo ważna data, która wyznaczyła punkt zwrotny w nawróceniu cesarza i otwarła drogę do chrystianizacji Cesarstwa Rzymskiego.

Bitwa przy Moście Milwijskim jest tak ważnym momentem w historii Rzymu, że była szeroko relacjonowana w źródłach hagiograficznych. Autorzy chrześcijańscy, którzy pisali o tych wydarzeniach to Lucius Caecilius Firmianus Lactantius (250-325) i biskup Euzebiusz z Cezarei (ok. 265-340). Ich relacje różnią się w szczegółach i okolicznościach, ale w zasadniczych punktach są zgodne.

Sen Konstantyna

Laktancjusz w De mortibus persecutorum (44,5) pisze, że Konstantyn miał wizję w nocy między 27 a 28 października, podczas której otrzymał rozkaz umieszczenia na tarczy żołnierzy „znaku odnoszącego się do Chrystusa”. Określa go jako staurogram, czyli krzyż łaciński z górną częścią wygiętą w kształt litery P.

In hoc signo vinces

Euzebiusz proponuje dwie wersje tego samego epizodu. W 9 księdze Storia Ecclesiastica (Ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία) mówi o boskim ratunku, ale bez widocznych manifestacji. Z drugiej strony, w biografii cesarza, "Życie Konstantyna" (Eἰς τὸν βίον τοῦ μακαρίου Κωνσταντίνου βασιλέω I, 23-40) opowiada o wizji ukazującej mu się na niebie na wschodzie, o zachodzie słońca, podczas marszu przeciwko Maksencjuszowi: wielki ognisty krzyż otoczony aniołami i napis: Εν Τουτω Νικα, „W tym znaku zwyciężysz”, który stał się słynną łacińską dewizą: In hoc signo vinces.

DEON.PL POLECA

Konstantyn nie mógł się zdecydować, ale w nocy ukazał mu się Chrystus i wyjaśnił, jak używać znaku krzyża przeciwko wrogom. Euzebiusz dokładnie opisuje, że ten znak to Chrismon, monogram Chrystusa. Konstantyn modyfikuje swój sztandar, labarum, zastępując cesarskiego orła, symbol Jowisza i najwyższego rzymskiego bóstwa, krzyżem Chrystusa. To samo czyni z tarczami żołnierzy. I wygrywa.

Bitwa przy Ponte Milvio - Raphael, Public domain, via Wikimedia CommonsBitwa przy Ponte Milvio - Raphael, Public domain, via Wikimedia CommonsWojska Maksencjusza stały się ofiarami własnej przebiegłości. Zostali przytłoczeni impetem armii Konstantyna, maszerującej z północy wzdłuż Via Flaminia w kierunku Rzymu, zmuszeni do odwrotu i znaleźli się w pułapce na moście, wpadając w nurt Tybru, który ich porwał. Euzebiusz pisze, że sam Maksencjusz „wpadł w otchłań jak kamień”.

Historie Konstantyna w sztuce

Epizody związane z wizją Krzyża i bitwą przy Moście Milwijskim zostały również przedstawione w sztuce. Pojawiają się już w IX-wiecznych miniaturach. Potem w XV w. ukazuje je cykl fresków Piero della Francesca w bazylice św. Franciszka w Arezzo.

Na freskach stworzonych według projektu Rafaela i wykonanych przez jego szkołę, przede wszystkim Giulio Romano, w Pokojach Watykańskich, sceneria jest niezwykle klasyczna. W Wizji Krzyża cesarz stoi na wysokim cokole, przemawiając do żołnierzy. Natomiast Bitwa przy Ponte Milvio to jeden wielki wirujący ruch. Dramatyczna scena, w której w centrum wyróżnia się zwycięski cesarz na białym koniu, a nieco dalej dwa rzymskie insygnia zwieńczone nowym i niezwyciężonym symbolem, monogramem Chrystusa.

Łuk na rzymskiej wsi

Senat rzymski w 312 roku wzniósł w centrum Rzymu, w pobliżu Koloseum, pamiątkowy łuk zwycięstwa, a na przedmieściach łuk Malborga, tradycyjnie utożsamiany z miejscem, w którym Konstantyn miał wizję Krzyża.

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.
Atanazy Wielki
Opublikowane trzy teksty biskupa Aleksandrii Atanazego powstały mniej więcej w połowie IV wieku. Dwadzieścia pięć lat po Wielkim Synodzie Nicejskim i po wielu próbach utworzenia nowego wyznania wiary zdał on sobie sprawę, że dla żadnego...

Skomentuj artykuł

"W tym znaku zwyciężysz". Wizja krzyża cesarza Konstantyna Wielkiego
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.