Wystawa "Raj nieutracony, czyli o ogrodach"

Muzeum Śląskie ukazuje jak temat ogrodu przejawiał się w twórczości artystów często określanych przymiotnikiem "naiwni".

- Potrzeba urządzania ogrodów i zachwyt nad ich pięknem jest jedną z najbardziej podstawowych potrzeb człowieka związanych z oswojeniem i organizowaniem własnej przestrzeni - mówi Sonia Wilk, kuratorka wystawy. - Pierwowzorem ogrodu jest Eden - Raj będący idealnym światem, którego namiastkę człowiek stara się sobie stworzyć. Od tysiącleci ogród wpisany jest w historię człowieka i niemalże wszystkie dziedziny jego życia - od literatury, muzyki i sztuk plastycznych po rzeczywistość dnia codziennego. Rozbudza także wyobraźnię i często staje się tematem dzieł plastycznych.

Jak dowodzi wystawa w katowickim muzeum, to nastrojowe miejsce było także obrazowane przez wielu artystów, których twórczość zaliczana jest do tak zwanej sztuki nieprofesjonalnej - nurtu kultury obejmującego między innymi sztukę naiwną, sztukę intuicyjną, jak i tę określaną terminami outsider art czy art brut.

Na ekspozycji pokazano inspirowane teozofią ogrody stworzone przez urodzonego w Katowicach, a zmarłego w Bydgoszczy Teofila Ociepkę oraz przepełnione symboliką Dalekiego Wschodu ogrody miłości Erwina Sówki. Ponadto prezentowany jest cykl przedstawień ogrodów w bajkowej stylizacji, autorstwa Jana Nowaka. Nie brakuje także wizerunków ogrodów przydomowych, między innymi tych charakterystycznych dla katowickiego osiedla Giszowiec, które zgodnie z zamierzeniem projektantów już na początku XX wieku spełniało postulaty architektonicznego "miasta-ogrodu", a którego niezrównanym dokumentalistą był mieszkający tam malarz Ewald Gawlik.

Innym ciekawym elementem wystawy jest prezentacja zjawiska powoli zanikającego, a mianowicie ogródków działkowych. O ogrodzie jako miejscu świętym, miejscu spotkania z Bogiem, opowiadają między innymi obrazy Marka Idziaszka (mistrza malarstwa na szkle) i Marianny Wiśnios.

Wystawę uzupełniają prace znanego piewcy ogrodów - Bazylego Albiczuka, mieszkającego w Dąbrowicy Małej koło Białej Podlaskiej. Człowieka rozmiłowanego w ogrodach i tworzącego je zarówno na płótnach, jak i wokół swojego domu.

Kurator: Sonia Wilk

Muzeum Śląskie w Katowicach
al. W. Korfantego 3
40-005 Katowice
www.muzeumslaskie.pl