Archeolodzy powracają do Jaskini Raj. Odkrycia, które zmieniają historię neandertalczyków

Po 60 latach od pierwszego odkrycia, archeolodzy ponownie eksplorują Jaskinię Raj, odkrywając bogactwo poroży reniferów i kości niedźwiedzia jaskiniowego. Badania mają na celu weryfikację hipotez dotyczących życia neandertalczyków oraz rekonstrukcję środowisk pradziejowych w Polsce Południowej.

Jak poinformowała dr hab. Małgorzata Kot z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, badania trwające od kilku dni, zakończą się pod koniec lipca.
– Skuliśmy ścianę przy trasie turystycznej, otworzyliśmy wykop o wielkości około dwóch metrów kwadratowych i powoli badamy wszystkie warstwy. Chcielibyśmy także przebadać miejsce przed wejściem do jaskini. Zobaczymy, czy nam się to uda, ponieważ już teraz natrafiliśmy na bardzo dużo kości – poinformowała badaczka.

Powrót po 60 latach

Po około 60 latach archeolodzy powrócili do Jaskini Raj. Głównym celem badań jest potwierdzenie hipotezy dotyczącej poroży reniferów, które zostały znalezione w jaskini. Według ówczesnej hipotezy, neandertalczycy wykorzystywali zebrane poroża do budowy barykad i zabezpieczeń wejść do jaskiń.
– Poroży reniferów jest naprawdę bardzo dużo, co nas bardzo cieszy. Poza tym odkrywamy klasyczną faunę jaskiniową, np. kości niedźwiedzia jaskiniowego i pojedyncze zęby drobniejszych drapieżników, które będą wymagały dodatkowych analiz - poinformowała kierowniczka badań.

Pierwsza faza badań

W lutym bieżącego roku rozpoczęto pierwszą fazę badań, podczas której odkryto około 200 dobrze zachowanych dużych kości, w tym należących do lwa jaskiniowego, mamuta, niedźwiedzia i nosorożca, a także fragmenty poroży reniferów. Wstępne analizy ujawniły, że w Jaskini Raj przez tysiąclecia przebywali nie tylko neandertalczycy, ale także współcześni ludzie, co wcześniej nie było udokumentowane.

Cel projektu

Projekt, finansowany z grantu Narodowego Centrum Nauki, ma na celu szczegółową rekonstrukcję zmian klimatycznych i środowiskowych w pradziejach południowej Polski. Badania obejmują okres od późnego środkowego paleolitu do górnego paleolitu, czyli od około 60 000 do 14 500 lat temu, który charakteryzował się migracją współczesnych ludzi do Europy i stopniowym wymieraniem neandertalczyków oraz zanikiem plejstoceńskiej fauny.

Zakres badań

Naukowcy planują analizę materiału kopalnego z kilku jaskiń południowej Polski, w tym m.in. Jaskini Raj w Górach Świętokrzyskich, Jaskini Deszczowej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej oraz Jaskini Obłazowej w Karpatach Zachodnich.
Jaskinia Raj powstała w skałach wapiennych, które utworzyły się na dnie płytkiego morza około 360 milionów lat temu. Odkryta przez uczniów technikum geologicznego z Krakowa w 1964 roku podczas ćwiczeń terenowych, wyróżnia się niezwykle bogatą i dobrze zachowaną szatą naciekową, w tym ponad 47 tysiącami stalaktytów. Najwyższa kolumna naciekowa ma prawie dwa metry wysokości. Jaskinia Raj została udostępniona do zwiedzania w 1972 roku.

Źródło: PAP / jh