Finisz rozmów z Kościołami ws. finansowania

W środę zakończyły się rozmowy Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji z mniejszymi Kościołami i związkami wyznaniowymi. W MAC odbyło się 16 takich spotkań dotyczących likwidacji Funduszu Kościelnego, z którego finansowane są ubezpieczenia duchownych.

Rozmowy były prowadzone od 22 marca i dotyczyły propozycji przedstawionej przez szefa MAC Michała Boniego dot. likwidacji Funduszu Kościelnego i wprowadzenia w zamian możliwości odpisu podatkowego (0,3 proc.) na rzecz Kościołów i związków wyznaniowych.

W środę odbyły się spotkania z przedstawicielami Kościołów: metodystycznego, ewangelicko-reformowanego, ewangelicko-augsburskiego i ze Związkiem Buddystów w Polsce. Wcześniej w MAC miały miejsce m.in. rozmowy z przedstawicielami Kościołów: karaimskiego, mariawitów, zielonoświątkowego, adwentystów, prawosławnego, nowoapostolskiego, starokatolickiego oraz Polskiej Rady Ekumenicznej. W spotkaniach w MAC uczestniczyli także reprezentanci Muzułmańskiego Związku Religijnego i Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich.

Rzecznik MAC Artur Koziołek powiedział w środę PAP, że resort planuje spotkanie podsumowujące przebieg rozmów. Wtedy MAC odniesie się do postulatów zgłaszanych przez Kościoły i związki wyznaniowe.

Zwierzchnik Kościoła Metodystycznego w Polsce bp Edward Puślecki powiedział PAP po środowym spotkaniu, że metodyści poruszyli problem rzetelnego rozliczania między państwem a Kościołami. - Nikt dotychczas nie obliczył, ile państwo faktycznie przejęło, użytkowało, jaki zysk miało z użytkowania obiektów sakralnych, ile wyniosły dotychczasowe dopłaty do działalności Kościołów w postaci ubezpieczeń. Okazać się może, że to, co dostawały Kościoły w ramach szumnie nazywanego ubezpieczenia, to jest kropla w morzu tego, co państwo zyskało przez przejęcie majątków kościelnych - dodał biskup Puślecki.

Podkreślił, że Kościół Metodystyczny widzi ten problem w szerszym aspekcie, ponieważ pierwotnie Fundusz Kościelny był związany nie tylko z ubezpieczeniem duchownych, ale również ze wsparciem remontów zabytkowych obiektów sakralnych, a także działalności charytatywnej. - Cały wachlarz działalności społecznej Kościoła był związany z mecenatem państwa w stosunku do organizacji kościelnych - dodał.

- Fundusz Kościelny zlikwidować jest łatwo, ale metodyści starają się iść w kierunku przekształcenia tego Funduszu czy zastąpienia jakąś inną formą wsparcia finansowego - zaznaczył bp Puślecki. Podkreślił, że jest "duża otwartość ze strony rządowej na propozycje zgłaszane przez Kościół".

Zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego bp Jerzy Samiec powiedział PAP po środowym spotkaniu, że luteranie zwracali uwagę na to, że jeżeli mówimy o funkcjonowaniu Kościoła i likwidacji Funduszu Kościelnego, to "nie powinno się mówić tylko o zmianie płacenia składek na ubezpieczenia duchownych, ale o wypracowaniu kompleksowego rozwiązania funkcjonowania Kościoła i Kościołów przez kolejne dziesiątki lat, a nie tylko w najbliższym okresie".

Odnosząc się do Funduszu Kościelnego to luteranie - jak podkreślił bp Samiec - podczas spotkania ze stroną rządową zwracali uwagę na to, że on przez całe lata w większości ze swoich środków służył dofinansowaniu remontów zabytkowych obiektów sakralnych oraz do działalności społecznej, jaką Kościół prowadził i prowadzi, m.in. placówki opiekuńczo-wychowawcze. - Jeśli mówimy o likwidacji Funduszu Kościelnego, to chcemy, żeby dokonać pewnego rodzaju bilansu tego Funduszu. Kościół luterański jest tym, który stracił dużo majątku, którego nie mógł odzyskiwać, bo funkcjonował Fundusz - zaznaczył zwierzchnik Kościoła luterańskiego.

Zdaniem Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego rządowa propozycja wprowadzenia odpisu podatkowego jest niebezpieczna, bo oznacza dla obywateli m.in. przyznanie się - w deklaracji podatkowej - do przynależności religijnej. Obawy przed ujawnianiem wyznania wyraził też Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich. Kościoły i związki wyznaniowe uważają, że odpis 0,3 proc. może okazać się niewystarczający do utrzymania ich finansowania na obecnym poziomie.

Z kolei Daria Popłonyk, wiceprzewodnicząca Polskiej Unii Buddyjskiej, powiedziała PAP, że buddyści przychylenia patrzą na kierunek zmian proponowanych przez rząd. Ich zdaniem jednak odpis podatkowy powinien być zwiększony do jednego procenta. - W zamian państwo mogłoby zrezygnować z dodatkowych subwencji przeznaczanych na Kościoły i związki wyznaniowe, tak by obywatele w większym stopniu partycypowali w ich utrzymaniu - podkreśliła.

- W przypadku małych związków wyznaniowych konieczne są jakieś działania osłonowe, np. okres przejściowy, tak by nie ucierpiały one na wprowadzanych zmianach - powiedziała Popłonyk. Zaznaczyła także, że konieczne jest wprowadzenie przepisów umożliwiających zachowanie tajemnicy wyznania dla osób przekazujących odpis podatkowy na Kościoły lub związki wyznaniowe.