Władysław Gurgacz - ps. Sem - urodził się 2 kwietnia 1914 w Jabłonicy Polskiej. Absolwent gimnazjum w Korczynie. W 1931 r. wstąpił do Towarzystwa Jezusowego w Starej Wsi, a w 1942 otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1945–1947 był kapelanem szpitalnym w Gorlicach, a później (1947–1948) u sióstr służebniczek w Krynicy. Tu związał się z oddziałem zbrojnym antykomunistycznej Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej.
Polska Podziemna Armia Niepodległościowa powstała jesienią 1947 r. i grupowała młodzież z Nowego Sącza i okolic. Jezuita odprawiał msze św. dla partyzantów i otaczał ich duchową opieką. Przybrał pseudonim "Sem" – wywodzący się od inicjałów "SM", którymi podpisywał malowane przez siebie obrazy.
W lipcu 1949 r. po nieudanej akcji Polskiej Poziemnej Armii Niepodległościowej w Krakowie mógł uciekać, ale czekał na zatrzymanie, bo jak tłumaczył "chciał być ze swoimi chłopcami". Po pokazowym procesie – nazywanym przez władze procesem "bandy Gurgacza" - został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie na karę śmierci. W ostatnim słowie ks. Gurgacz miał powiedzieć: "Na śmierć pójdę chętnie. Cóż to jest zresztą śmierć?… Wierzę, że każda kropla krwi niewinnie przelanej zrodzi tysiące przeciwników i obróci się wam na zgubę". Wyrok, przez strzał w tył głowy, wykonano 14 września 1949 r. w więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie.
Zrehabilitowany został 20 lutego 1992 r. W 2008 r. prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Szczątki ks. Gurgacza zostały odnalezione na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Część polskich historyków nazywa go "Popiełuszką czasów stalinowskich".
Skomentuj artykuł