Najważniejsze zmiany w nowym roku szkolnym

Wprowadzenie w liceach przedmiotów na poziomie rozszerzonym oraz przedmiotów uzupełniających oraz zainaugurowanie programu przedszkole za złotówkę to najważniejsze zmiany w rozpoczynającym się w poniedziałek roku szkolnym 2013/2014.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o oświacie, którą pod koniec czerwca podpisał prezydent, opłata za każdą dodatkową godzinę opieki przedszkolnej - powyżej pięciu godzin bezpłatnych - wyniesie od 1 września tego roku nie więcej niż jeden złoty. Do tej pory, jeśli dziecko przebywało w przedszkolu dłużej niż pięć godzin, gminy obciążały rodziców opłatami, których wysokość same ustalały - część gmin w ogóle nie pobierała opłat z tego tytułu, ale były i takie, gdzie opłata wynosiła powyżej 3 zł za godzinę.

Na obniżenie opłaty wnoszonej przez rodziców za dodatkowe godziny opieki samorządy mają otrzymać dotację. Dostaną ją na każde dziecko niezależnie od tego, ile czasu ono spędza w przedszkolu. Dotacja na jedno dziecko (w wieku 2,5 - 6 lat) w okresie wrzesień-grudzień 2013 r. będzie wynosić 414 zł. W 2014 r. będzie to już 1242 zł na jedno dziecko (kwota roczna).

Nowy rok szkolny 2013/2014 jest też kolejnym rokiem wprowadzania reformy edukacji. Zmiany wkraczają do klas V szkół podstawowych i do klas II szkół ponadgimnazjalnych. Zgodnie z nimi od 1 września począwszy od II klas szkół ponadgimnazjalnych uczniowie będą uczyć się niektórych, wybranych przez siebie przedmiotów na poziomie rozszerzonym.

W zwiększonym wymiarze godzin będą mogli uczyć się od dwóch do czterech przedmiotów. Do wyboru mieli: język polski, matematykę, języki obce, historię, geografię, fizykę, chemię, wiedzę o społeczeństwie, informatykę, historię sztuki, historię muzyki, język łaciński i kulturę antyczną oraz filozofię.

Nowością będą także obowiązkowe przedmioty uzupełniające, dobierane według zasady: jeżeli uczeń nie wybierze zajęć rozszerzonych z geografii, biologii, fizyki czy chemii - w jego planie nauczania pojawi się przyroda, jeśli nie wybierze historii - przez dwa lata będzie poznawał dzieje Polski i świata na przedmiocie historia i społeczeństwo.

Niezależnie od tego wszyscy uczniowie nadal będą obowiązkowo uczyć się języka polskiego, matematyki i języków obcych. Obowiązkowe będą też zajęcia z wychowania fizycznego.

Wybór przedmiotów rozszerzonych uczniowie deklarowali wstępnie już trakcie rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych. Ci, którzy zdecydowali się na naukę języka polskiego, matematyki i języków obcych na poziomie rozszerzonym, już w pierwszej klasie uczyli się na tym poziomie. W marcu 2013 r. niezależnie od wstępnych deklaracji wszyscy uczniowie musieli podjąć ostatecznie decyzję dotyczącą rozszerzeń.

Zmiany te znajdą swoje odzwierciedlenie w egzaminie maturalnym, który w nowej formule przeprowadzany będzie wiosną 2015 r. Wówczas po raz pierwszy maturzyści będą musieli zdawać obowiązkowo co najmniej jeden egzamin z tzw. przedmiotu do wyboru. Egzaminy nie będą jednak przeprowadzane jak dotychczas na poziomie podstawowym lub rozszerzonym, który może wybrać uczeń, ale na tylko jednym poziomie. Poziom ten będzie odpowiadać obecnemu poziomowi rozszerzonemu.

Rok szkolny 2013/2014 będzie też kolejnym rokiem przygotowań do cyfryzacji polskiej szkoły. Zgodnie z wymogami ministra edukacji od 1 września zajęcia z informatyki muszą być organizowane tak, żeby na każdego ucznia w grupie przypadał jeden komputer. Jesienią mają zostać przedstawione próbne wersje trzech e-podręczników do matematyki - dla klas IV szkoły podstawowej, klas I gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej. Za rok - we wrześniu 2014 r. mają być gotowe pierwsze e-podręczniki. Wszystkie e-podręczniki (18 do 14 różnych przedmiotów) mają być gotowe do czerwca 2015 r.

Rozpoczynający się rok szkolny jest też ostatnim, kiedy o tym, czy dziecko sześcioletnie pójdzie do I klasy szkoły podstawowej decydowali jego rodzice. Jak szacuje MEN w tym roku liczba dzieci, które rozpoczną naukę w I klasach szkoły podstawowej w wieku 6 lat nie będzie większa niż była w ubiegłym; wówczas było to 17,62 proc. sześciolatków.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o systemie oświaty uchwaloną w piątek przez Sejm, wszystkie dzieci urodzone w okresie 1 stycznia - 30 czerwca 2008 r. pójdą w wieku sześciu lat obowiązkowo do szkoły 1 września 2014 r. wraz z siedmiolatkami urodzonymi w 2007 r. Dzieci urodzone w drugiej połowie 2008 r., czyli od 1 lipca do 31 grudnia, pójdą obowiązkowo do szkoły od 1 września 2015 r. wraz z wszystkimi dziećmi sześcioletnimi urodzonymi w 2009 r.

Rok szkolny 2013/2014 jest za to pierwszym od kilku lat rokiem szkolnym bez podwyżek wynagrodzeń dla nauczycieli. Po raz ostatni ich płace zasadnicze wzrosły we wrześniu 2012 r. w zależności od stopnia awansu zawodowego nauczyciela od 83 zł do 114 zł.