Projekt nowelizacji ustawy o komornikach

Projekt nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, przewidujący m.in. możliwość składania przez dłużników wniosków o obniżenie wysokości pobieranych przez komornika opłat za egzekucję, pozytywnie zaopiniowała we wtorek sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka.

Według przepisów projektowanej nowelizacji, autorstwa ministerstwa sprawiedliwości, wnioski takie rozpatrywałby sąd, który "uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów", mógłby obniżyć wysokość opłat.

Zapis ten budzi kontrowersje wśród posłów, ostatecznie jednak komisja pozostawiła go w projekcie. Za pozytywną rekomendacją dla projektu było 18 posłów, nikt nie był przeciw, dwóch wstrzymało się od głosu. Projekt trafi teraz do drugiego czytania w Sejmie, które prawdopodobnie odbędzie się już w nowym roku.

Zdaniem przewodniczącego komisji Ryszarda Kalisza (Lewica), który wstrzymał się od głosu, "sądy nie poradzą sobie z dużą ilością wniosków" o obniżenie opłat. Wskazał, iż rocznie jest około 1,5 mln spraw komorniczych.

W opinii Jerzego Kozdronia (PO) planowane przepisy dotyczące wniosków o obniżenie opłat są niezgodne z ustawa zasadniczą. W rozmowie z PAP poseł przypomniał, iż na konstytucyjne prawo obywateli do sądu i efektywnego wymiaru sprawiedliwości składa się także sprawna egzekucja komornicza. Natomiast, jak wyjaśnił, projektowane zapisy oznaczają zasypanie sądów setkami tysięcy wniosków w sprawie obniżenia opłat. Dodał, iż na razie w projekcie brak jest jasnych reguł uzasadniających obniżenie przez sąd opłaty komornika.

"Efektem tej radosnej twórczości legislacyjnej będzie spowolnienie egzekucji komorniczych i niepewność komorników odnośnie wpływających do nich opłat" - zaznaczył Kozdroń. Dodał, iż ma nadzieję, że zapis zostanie zmodyfikowany na etapie dalszych prac legislacyjnych.

Witold Pahl (PO) zaznaczył natomiast, iż sądy powinny udźwignąć rozpatrzenie dodatkowych wniosków, choć, jak dodał, sprawa wymaga jeszcze przeanalizowania.

Arkadiusz Mularczyk (PiS) powiedział PAP, że zmiana oznaczałaby dodatkowe obciążenie sądów, ale "dla dobra wymiaru sprawiedliwości konieczne jest, aby opłaty były proporcjonalne i współmierne". Zaznaczył, że do tej pory komornik zwykle egzekwował najwyższą stawkę. Ocenił też, że zmiana nie wpłynie na sprawność i szybkość egzekucji, a jedynie dotyczy formalnej kwestii wysokości opłat.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, na wprowadzenie możliwości miarkowania wysokości opłat komorniczych przez sąd wskazywało ministerstwo zdrowia. W opinii tego resortu rozwiązanie takie miałoby "szczególne znaczenie dla publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w odniesieniu do których nakład pracy komorników związany z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego jest z reguły niewielki".

Krajowa Rada Komornicza w stanowisku przesłanym w ubiegłym tygodniu PAP wskazała natomiast, że rozwiązanie pozwalające na obniżenie opłaty egzekucyjnej przez sąd już obowiązywało i zostało usunięte na mocy nowelizacji z maja 2007 r. Jak zaznaczyła KRK, decyzję taką podjęto wówczas z uwagi na "stwierdzoną nieprzydatność tej instytucji i konieczność odstąpienia od nadmiernego obciążania sądów powszechnych".

Według innych zapisów projektowanej nowelizacji uregulowane mają zostać m.in. sprawy postępowań dyscyplinarnych wobec komorników sądowych, asesorów i aplikantów komorniczych, które do tej pory częściowo regulowane były tylko na mocy rozporządzenia ministra. Rozpatrywaniem postępowań dyscyplinarnych miałaby zajmować się komisja złożona z 22 osób i powoływana przez Krajową Radę Komorniczą. Kadencja komisji ma trwać cztery lata.