Wacław Szybalski doktorem honoris causa UJ

Polski biotechnolog i genetyk prof. Wacław Szybalski został w piątek uhonorowany przez władze Uniwersytetu Jagiellońskiego tytułem doktora honoris causa. Uczony jest twórcą terapii genowej, polegającej na wprowadzeniu DNA do komórek w celu leczenia chorób.

"To ogromny honor dla mnie otrzymać doktorat honoris causa UJ, ale jako rodowity lwowianin chciałbym, by w ten sposób było uhonorowane moje królewskie, stołeczne miasto Lwów, bo to moja ziemia ojczysta" - powiedział podczas uroczystości w Collegium Maius UJ prof. Szybalski.

"To był wspaniały niezapomniany Lwów aż do września 1939 r. A potem była upiorna II wojna światowa i okupacje sowiecka, niemiecka i znowu sowiecka w czerwcu 1944 r. A ja w tym czasie, legalnie czy w podziemiu, studiowałem chemię. Dotarłem do +wojennego+ stopnia inżyniera chemika w maju 1944 r., gdy w czasie egzaminów sypały się sowieckie bomby na Lwów, a większość lwowian zostało pod terrorem wysiedlonych ze Lwowa. No i w końcu zaraz po II wojnie w 1945 r. zatwierdziłem mój stopień na Politechnice Śląskiej w Gliwicach" - wspominał uczony.

Biochemik prof. Józef Dulak w wygłoszonej w piątek laudacji podkreślił, że przyznanie honorowego doktoratu naukowcowi przypada w 50. rocznicę naukowych eksperymentów profesora i jego żony dr Elisabeth Szybalskiej, które dały początek terapii genowej.

"Obecnie, 50 lat od przełomowych doświadczeń państwa Szybalskich, terapia genowa zaczyna już odnosić sukcesy i przywraca zdrowie dzieciom pozbawionym układu immunologicznego, inne chroni przed utratą wzroku, stwarza nadzieję chorym na hemofilię, talasemię czy nowotwory" - powiedział prof. Dulak.

O przyznanie honorowego doktoratu UJ prof. Szybalskiemu wnioskowała Rada Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ.

W piątek naukowiec otrzyma również honorowe członkowstwo Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.

Prof. Wacław Szybalski jest wybitnym biotechnologiem i genetykiem. Urodził się w 1921 r. we Lwowie. Chemią zainteresował się w gimnazjum. W 1939 r. został studentem Wydziału Chemii Politechniki Lwowskiej. Już wtedy postanowił, że będzie się zajmował genetyką bakterii i drożdży, a także biotechnologią. W 1949 r. uzyskał tytuł doktora na Politechnice Gdańskiej. Założył Katedrę Technologii Środków Spożywczych na tej uczelni. Zajmował się też genetyką drożdży w Carlsberg Laboratory w Kopenhadze.

W 1950 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w Cold Spring Harbor Laborator, a potem w Instytucie Mikrobiologii University of New Brunswick. Od 1960 do 2003 r. był profesorem onkologii na Uniwersytecie Wisconsin w Madison.

W 2011 r. został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderem Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy naukowej i badawczej w dziedzinie biotechnologii i genetyki oraz za działalność dydaktyczną.

Nazwisko profesora kojarzone jest na świecie przede wszystkim z badaniami, które pozwoliły na rewolucyjne wprowadzanie DNA do komórek ludzkich, czyli transformację komórek. Jego prace w dziedzinie genetyki i biologii molekularnej są wykorzystywane do badań nad działaniem genów.