Olimpijskie ciekawostki

Pięć połączonych ze sobą kółek olimpijskich (w kolorze niebieskim, czarnym, czerwonym - na górze i żółtym oraz zielonym - na dole), symbolizujących pięć kontynentów (Europę, Afrykę, Amerykę, Azję i Australię) - to pomysł twórcy nowożytnych igrzysk, francuskiego barona Pierre'a de Coubertina z 1914 roku. Według niego miały one "łączyć się ze sobą w przyjaźni". Przynajmniej jeden z tych kolorów obecny jest na fladze każdego państwa uczestniczącego w olimpiadzie.

***

Olimpijskie motto baron de Coubertin zapożyczył z prac swego przyjaciela, dominikanina Henri'ego Didona (1840-1900). Łacińskie Citius, Altius, Fortius znaczy: Szybciej - Wyżej - Silniej. Od igrzysk 1920 roku w Antwerpii uznane zostało za oficjalne hasło olimpijskiej rywalizacji.

***

Przysięgę olimpijską, napisaną przez de Coubertina, składał po raz pierwszy w imieniu wszystkich sportowców belgijski szermierz Victor Boin, podczas ceremonii otwarcia igrzysk w 1920 roku w Antwerpii.

***

Ogień, zapalany od promieni słonecznych w ruinach świątyni Hery w Olimpii, po raz pierwszy zapłonął na stadionie w Amsterdamie w 1928 roku. Symbolizuje czystość igrzysk i dążenie do perfekcji w rywalizacji sportowej. Po raz pierwszy był niesiony przez uczestników sztafety do Stadionu Olimpijskiego w Berlinie w 1936 roku. Sztafeta symbolizuje łączność antycznych igrzysk z ich nowożytną kontynuacją.

***

Hymn, grany podczas wciągania na maszt flagi z pięcioma kółkami, skomponował Grek Spyros Samaras, a słowa napisał jego rodak Kostas Palamas. Po raz pierwszy wykonano go podczas Igrzysk I Olimpiady w Atenach w 1896 roku, ale do 1957 roku nie był uznawany przez MKOl za oficjalny hymn igrzysk

***

W Paryżu, w igrzyskach 1924 roku, amerykański lekkoatleta Robert Le Gendre uzyskał w skoku w dal wynik lepszy od rekordu świata - 7,72 m, ale nie został mistrzem olimpijskim w tej konkurencji. Rezultat ten osiągnął bowiem w ... pięcioboju, w którym zajął trzecie miejsce. Zwycięzca skoku w dal, rodak wieloboisty William DeHart Hubbard, miał zaledwie 7,44 m. Ówczesny rekordzista świata, także Amerykanin Edward Orval Gourdin, szczycił się wynikiem 7,70 m.

***

W igrzyskach 1912 roku w Sztokholmie zapaśnicy stylu klasycznego Fin Alfred Asikainen i Rosjanin Martin Klein zmagali się ponad... 11 godzin. Nie było wówczas limitowanego czasu walk. Klein w końcu zwyciężył, ale był tak wyczerpany, że nie był w stanie stoczyć finałowego pojedynku i został wicemistrzem olimpijskim.

***

Duńska amazonka Lis Hartel zdobyła srebrny medal igrzysk 1950 roku w Helsinkach w konkurencji ujeżdżenia, choć trzeba było wsadzać ją i zdejmować z siodła. Cierpiała bowiem na schorzenie kręgosłupa, wywołane przebytą w dzieciństwie chorobą polio.

***

W 1928 roku w igrzyskach w Amsterdamie sześć z ośmiu startujących na 800 m biegaczek zasłabło po przekroczeniu linii mety. Kiepskie metody treningowe i ostre słońce sprawiły, że kobiety nie wytrzymały trudu rywalizacji na dwa okrążenia. Przerażeni działacze lekkoatletyczni i oficjele MKOl wykreślili z programu igrzysk, aż do 1960 roku, tak trudny dla pań dystans. Obecnie kobiety startują także w maratonie (42 km i 195 m).

***

W igrzyskach 1908 roku w Londynie bieg maratoński wytyczono na trasie długości 26 mil (41 km i 843 m). Jednak organizatorzy postanowili zrobić ukłon wobec rodziny królewskiej i dystans przedłużono o 385 jardów (ok. 352 m), by meta wypadła na wprost loży. Koronowane głowy chciały obejrzeć zwycięzcę z bliska. Potem, w 1912 roku w Sztokholmie powrócono do krótszego dystansu (40 km 75 m), by w 1920 w Antwerpii ponownie go wydłużyć. Od olimpiady w Paryżu w 1924 roku długość maratonu wynosi do dziś 42 km 195 m.

***

Ostatnie autentycznie złote medale olimpijskie wręczano w Sztokholmie w 1912 roku. Projektowane są specjalnie na każde igrzyska. Powinny mieć co najmniej 3 mm grubości i 60 mm średnicy. Te za pierwsze miejsca są obecne pokryte warstwą kruszcu o wadze 6 gramów, a za drugie wykonane są z 92,5 procentowego srebra.

***

Trzystopniowe podium olimpijskie, na którym są wręczane medale, wprowadzono po raz pierwszy w 1932 roku w igrzyskach w Los Angeles. Na najwyższym stopniu stanął 31 lipca Janusz Kusociński po zwycięstwie w biegu na dystansie 10 000 m.

***

Pierwsza ceremonia otwarcia igrzysk miała miejsce w 1908 roku w Londynie. Defiladę podczas tej uroczystości prowadziła reprezentacja Grecji, a potem maszerowały pozostałe ekipy w alfabetycznej kolejności, na końcu zaś gospodarze imprezy. I tak pozostało do dziś.

***

Pierwszym zwycięzcą nowożytnych igrzysk olimpijskich był w Atenach w 1896 roku Amerykanin James B. Connolly, który wygrał konkurs trójskoku.

***

Piłka nożna to narodowy sport Brazylii, ale zawodnicy "kraju kawy" byli tylko dwa razy srebrnymi medalistami turniejów olimpijskich - w Los Angeles (1984) i Seulu (1988).

***

Myer Prinstein zajął drugie miejsce w skoku w dal podczas igrzysk w 1900 roku w Paryżu, mimo że nie pojawił się w finale konkurencji. Amerykanin, student uniwersytetu w Syracuze, gorliwy katolik, nie chciał startować w niedzielnym konkursie. Ponieważ regulamin stanowił, że liczą się także skoki oddane w eliminacjach, jego wynik 7,17 m dał mu srebrny medal. Podobno był tak wściekły, że wyprzedził go o centymetr rodak Alvin Kraenzlein, którego zupełnie nie po chrześcijańsku spoliczkował.