To niedużo, biorąc pod uwagę, że w ciągu doby mamy do dyspozycji aż dziewięćdziesiąt sześć kwadransów.
"Z góry przyjmuję, że są we mnie trzy [rodzaje] myśli, a mianowicie jedna myśl moja, tj. powstająca z mojej tylko wolności i woli, dwie zaś inne przychodzą do mnie z zewnątrz, jedna od ducha dobrego, druga od ducha złego". (św. Ignacy Loyola, Ćwiczenia Duchowe 32)
Wystarczy kwadrans
Jednym z narzędzi, które pomagają w nauce rozpoznawania Bożego działania w naszym życiu, jest ignacjański rachunek sumienia. Wiem, że samo słowo "rachunek" kojarzy się zazwyczaj niezbyt pozytywnie - brzmi bardziej jak zapowiedź ciążącego obowiązku niż realnej pomocy. Modlitwa proponowana przez Ignacego może być jednak zaskoczeniem. Wystarczy poświęcić na nią piętnaście minut dziennie.
>> Zapytałam Boga, gdzie był, kiedy cierpiałam
To niedużo, biorąc pod uwagę, że w ciągu doby mamy do dyspozycji aż dziewięćdziesiąt sześć kwadransów. Poza tym nie jest to czas sumowania grzechów i posępnego rozpamiętywania własnych słabości. To czas bliskiego spotkania z Bogiem i z samym sobą. Święty Ignacy nie byłby sobą, gdyby nie uporządkował tej modlitwy w odpowiedni i jasny do przekazania sposób. Na rachunek sumienia składa się więc pięć punktów. Łatwo je zapamiętać, ponieważ układają się w logiczną całość. Kto wie, może odkryjesz nawet, że już modliłaś się w podobny sposób, idąc za własną intuicją i potrzebą serca?
1. Podziękuj
Jednym z "najbardziej odrażających grzechów" była dla św. Ignacego niewdzięczność. Być może właśnie dlatego na początku rachunku sumienia proponuje nam dziękczynienie. Możemy spojrzeć na miniony dzień i nazwać konkretne dobro, którego doświadczyliśmy oraz które zaistniało dzięki naszym staraniom. To również odpowiedni moment, by przypomnieć sobie o rzeczach uznawanych przez nas za oczywiste.
Pamiętasz, kiedy ostatnio dziękowałaś Bogu za to, że żyjesz? Kiedy ucieszyłaś się, że masz dach nad głową, że nie brakuje ci jedzenia, a w naszym kraju panuje pokój? Że możesz bez strachu o własne życie wykonać publicznie znak Krzyża Świętego i wziąć udział w Eucharystii? Gdy dziękujesz, uznajesz tym samym, że nie jesteś samowystarczalna. Dostrzegasz wtedy i doceniasz konkretne dary Boga, który troszczy się o ciebie nie tylko w tym, co uznajemy za związane z duchowością, ale i w konkrecie twojego życia.
2. Spójrz inaczej
W następnym punkcie Ignacy przypomina nam o kolejnej sprawie, o której łatwo zapominamy. Być może osobom, które tak jak ja mają wadę wzroku i noszą okulary, łatwiej zrozumieć sens prośby o "światło Ducha Świętego", jak to często pobożnie nazywamy. Tak naprawdę jest to prośba, byśmy mogły przyjrzeć się swojemu życiu w inny niż zazwyczaj sposób. To prośba o bardzo szczególne okulary - o możliwość spojrzenia na siebie oczami Pana Boga. W tym punkcie prosimy, by nasze serce było otwarte, byśmy mogły przyjąć prawdę o sobie - a to oznacza zarówno przyznanie się do słabości, jak i dostrzeżenie, że On kocha nas bezwarunkowo.
3. Zatrzymaj się
Dopiero teraz zaczyna się nasza mała podróż do przeszłości. To czas na spokojne przejście przez miniony dzień po to, by zatrzymać się na momentach, w których wydarzyło się coś ważnego. Nie chodzi tu tylko o grzechy, bo przecież nasza droga do Boga to dużo więcej niż jedynie walka ze słabościami. Patrząc na to, co działo się w ostatnim czasie, warto zwrócić uwagę, co napełniało nasze serce pokojem.
Gdzie wydawało nam się, że Bóg zaprasza nas do podjęcia jakichś nowych zadań? Kiedy udawało nam się na te zaproszenia odpowiadać? Jakie przeszkody pojawiały się tego dnia? Co zabierało nam pokój i jakie myśli temu towarzyszyły? Warto przez chwilę
zatrzymać się i spojrzeć na to z boku, bez oceniania, próbując dostrzec, w jaki sposób udało nam się współpracować z Panem Bogiem oraz jakie pokusy w tym przeszkadzały.
4. Porozmawiaj z Nim
Spojrzenie na miniony dzień będzie w naturalny sposób budzić w nas albo żal za popełnione grzechy, albo wdzięczność za działanie łaski. W tym punkcie możemy wyrazić to wszystko przed Panem Bogiem, oddając Mu swoje słabości i dziękując za Jego miłość i miłosierdzie. To z kolei prostą drogą prowadzi nas do kolejnego, ostatniego już punktu.
5. Popatrz w przyszłość
O postanowieniu poprawy myślimy przy każdej spowiedzi świętej. Ignacy proponuje nam to samo każdego dnia. Jednak zamiast do bliżej nieokreślonego "jutro postaram się bardziej" zaprasza nas do konkretnych decyzji. Rachunek sumienia pozwala nam zobaczyć, co jest naszym wyłomem w murze obronnym. Warto wybrać jedną taką rzecz i prosić Pana Boga, by pomagał nam w kolejnym dniu nad tym pracować, albo raczej współpracować, bo tylko On może dać nam siłę do walki ze słabościami.
Wystarczy kwadrans. I jeśli spróbujesz podjąć taki wysiłek - bo nie przeczę, że do praktykowania ignacjańskiego rachunku sumienia potrzeba wytrwałości - zrozumiesz, dlaczego ta prosta modlitwa towarzyszy wielu tysiącom ludzi od niemalże pięciu wieków. Święty Ignacy, który potrafił zwolnić braci jezuitów z różnych obowiązków i modlitw w przypadku ich choroby, nigdy nie zezwalał na rezygnowanie z rachunku sumienia. Był po prostu niezwykle uparty? Czy może odkrył skarb, który również my mamy na wyciągnięcie ręki?...
Fragment pochodzi z książki "Pogoda Ducha. Pełna uczuć jesteś boska".
Majka Moller - aktywna zawodowo mama dwójki dzieci, na co dzień dentystka i magister psychologii. Od lat zakochana w swoim mężu, od zawsze i chyba z wzajemnością - w życiu i górach. Autorka bloga Chrześcijańska Mama i współautorka książki "Ile lat ma twoja dusza. Znajdź swoją duchową drogę"
Skomentuj artykuł