Tajemniczy dziadkowie Jezusa

O babci i dziadku Jezusa w Ewangeliach nie znajdziemy zbyt wiele wiadomości, a właściwie prawie wcale. Większość ich historii zawierają zapisy apokryficzne, zwłaszcza "Protoewangelia Jakuba" oraz "Ewangelia Pseudo-Mateusza". Niektórzy powiedzą, że to teksty na poły legendarne, ale w każdej legendzie może kryć się ziarno prawdy.

Ich imiona same w sobie są znaczące. Hebrajskie imię Anna oznaczało tyle, co "łaska", zaś Joachim to "przygotowanie Panu". Oboje przez wiele lat nie mogli mieć dzieci, o czym wspomina m.in. Piotr Skarga w "Żywotach świętych":

"Na trzy części rozdzielili majętność swoją: jedną Kościołowi Bożemu i kapłanom dawali, drugą ubogim, a trzecią sami potrzeby swe opatrywali. Długo żyli bez potomstwa, żadnego owocem małżeństwa i dziatkami cieszyć się nie mogąc, przez co byli strapieni i smutni"

Joachim pragnął złożyć ofiarę w świątyni. Miał prawo, by składać ją jako pierwszy, ponieważ była największa, lecz kapłan zabronił mu tego, mówiąc, że "nie godzi się by ten, kto nie zrodził potomka w Izraelu, składał jako pierwszy swoje dary". Wszyscy sprawiedliwi mieli potomstwo, lecz czterdziestoletni już Joachim nie mógł doczekać się potomka. Zawstydził się wtedy i uciekł na pustynię, gdzie pościł przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy.

W tym czasie jego żona Anna lamentowała do Boga i śpiewała pieśni żałobne. Myślała, że jej mąż zginął, została wdową i opłakiwała swoją bezdzietność. Wtedy zjawił się anioł i oświadczył Annie, że urodzi dziecko, które "wzbudzi podziw po wszystkie czasy aż do końca świata". W innej opowieści czytamy, że anioł zapowiedział, że rodzice dadzą córce na imię Maryja, i że będzie ona łaski pełna.

Joachim umarł bardzo wcześnie, gdy Maryja była jeszcze dzieckiem. Nie wiadomo natomiast, kiedy umarła Anna. Apokryfy mówią, że gdy Maryja została zaślubiona Józefowi, Anna odeszła w cień - jej rola w historii została już spełniona.

Ich kult sięga Ojców Kościoła, którzy powoływali się na treść apokryfów i to od Ojców bierze się tradycja rodziców Maryji. Liturgiczny obchód ku czci rodziców Maryi pojawił się najpierw na Wschodzie. Wprowadził go w 710 r. cesarz Justynian II pod tytułem "Poczęcie św. Anny".

Na Zachodzie wprowadzono je późno. W Neapolu jest znane od X wieku. Juliusz II w 1522 r. rozszerzył je na cały Kościół i wyznaczył na 20 marca. Paweł V zniósł jednak to święto w 1568 r., opierając swoją decyzję na tym, że o rodzicach Maryi z ksiąg Pisma Świętego nic nie wiemy.

Przeważyła jednak opinia, że należy im się szczególna cześć. Dlatego Grzegorz XIII ponownie przywrócił święto Joachima i Anny 1584 r. Z tej okazji wyznaczył jako dzień pamięci 26 lipca. Papież św. Pius X w 1911 roku wprowadził osobno święto św. Joachima, wyznaczając dzień pamiątki na 16 sierpnia. Św. Anna miała nadal swoje święto dnia 26 lipca. Reforma liturgiczna z roku 1969 połączyła na nowo imiona obojga pod datą 26 lipca.

Obrani zostali za szczególnych patronów rodziny. Dostrzegano też w nich ludzi sprawiedliwych, uczciwych, wytrwałych, pełnych ufności i wiary w spełnienie Bożej obietnicy. Można w nich widzieć szczególnych patronów małżeństw, które nie mogą doczekać się potomstwa.

MODLITWA MAŁŻONKÓW DO ŚW. JOACHIMA I ANNY

O wy obojga święci małżonkowie, Joachimie i Anno, proście za mnie i mojego męża (moją żonę), aby nam Bóg udzielił przez wasze zasługi łaski, żyć wspólnie w prawej małżeńskiej jedności i czystości, jak wy ze sobą żyliście, dając wszystkim małżonkom prawdziwy przykład. O święty Joachimie i święta Anno, zachowajcie mnie i mojego męża (moją żonę) od wszelkiej niewierności, niechęci, zwady i niezgody i pokus złego nieprzyjaciela, jako też od każdej pychy i od niemiernej pożądliwości do tego świata, i uproście nam poufałą, czystą miłość, nierozłączną jedność i pomoc Boską, postępować według waszego przykładu i przynosić prawdziwe owoce Bogu podobającego się małżeństwa. Amen.