Dziurawiec na depresję. Skuteczny?

Istnieje spora liczba badań, która potwierdza, iż w wypadku depresji o niezbyt intensywnym nasileniu, skuteczność preparatów zawierających dziurawiec (Hypericum perforatum) jest o wiele większa niż środków placebo (leków pozornych) i mniej więcej taka, jak skuteczność tradycyjnych leków antydepresyjnych. Niedawno powstało na ten temat obszerne opracowanie syntetyczne - metaanaliza.

Metaanaliza to praca naukowa, która opierając się na wszystkich dotychczas opublikowanych badaniach na temat danej choroby, stosowanych leków i innych metod jej leczenia, porównuje je ze sobą, biorąc pod uwagę różne kryteria, by na końcu sformułować ostateczne wnioski. Jeśli autorzy tej metaanalizy dobrze wykonali swoją pracę, zastosowali w niej odpowiednie kryteria, wykonali prawidłowe obliczenia statystyczne i wyciągnęli właściwe wnioski, lekarze nie będą musieli czytać na temat danej choroby wszystkich napisanych już wcześniej prac, lecz będą mogli oprzeć się na wynikach płynących z tego opracowania.

Wspomniana metaanaliza zawiera wniosek, że działanie lecznicze dziurawca w depresji jest wprawdzie potwierdzone, ale słabsze, niż dotąd uważano. Wcześniejsze opracowania podawały, że dziurawiec jest 2,5 raza skuteczniejszy niż placebo. Ze wszystkich dotychczasowych badań wynika, że dziurawiec wykazuje ciągle jeszcze 1,1-2 razy skuteczniejsze działanie niż placebo i mniej więcej takie, jak syntetyczne środki antydepresyjne. Natomiast nowsze badania, przeprowadzone na zdecydowanie większej grupie osób, a więc i bardziej przekonujące, stwierdzają minimalną tylko przewagę ziół w stosunku do placebo.

Pomimo to, dziurawiec ma w opinii autorów przywołanej tu metaanalizy pewną wartość w leczeniu depresji łagodnych, zwłaszcza że skutki uboczne jego działania są o wiele łagodniejsze niż leków antydepresyjnych starszej generacji, porównywalne natomiast z niewielkimi skutkami ubocznymi wykazywanymi przez selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego. Te ostatnie właśnie są skuteczne w depresjach o umiarkowanym i silnym natężeniu.

Krótko po ukazaniu się wspomnianej metaanalizy na temat depresji, opublikowane zostały inne badania, przeprowadzone na 251 pacjentach z depresją z 21 ośrodków leczenia psychiatrycznego. Ich wyniki wskazują, że ekstrakt dziurawca w leczeniu średniociężkich i ciężkich depresji jest tak samo skuteczny jak lek antydepresyjny o nazwie paroksetyna, a przy tym lepiej tolerowany. Nawet więc jeśli różne prace dają różny obraz skuteczności działania tego naturalnego specyfiku, próba zastosowania dziurawca w leczeniu depresji wydaje się uzasadniona, ze względu na minimalny rozmiar skutków ubocznych.

Jeśli zdecydujemy się na przyjmowanie dziurawca w trakcie leczenia depresji, musimy pamiętać, że:

Kiedy kupujemy w sklepie leki naturalne, sprawą najistotniejszą jest rzeczywista zawartość ekstraktu albo substancji leczniczej w kupionym preparacie. Badania medyczne prowadzi się na standaryzowanych dawkach substancji leczniczej. Dlatego pozytywnych wyników leczenia, o jakich mówią te badania, nie da się osiągnąć, stosując preparaty dostępne szeroko w handlu, w których jednak często zawartość ekstraktu jest najczęściej o wiele niższa od tej, jaka jest konieczna, by leczenie mogło być skuteczne.