Jak radzić sobie z kryzysami? Psychiatra zdradza tajemnice odporności psychicznej

Henrik Walter, psychiatra i autor książki "Odporność — między trenerem a kanapą", przedstawia koncepcje związane z poprawą dobrostanu psychicznego. Choć wielu z nas zna podstawowe porady, takie jak aktywność fizyczna, zdrowa dieta czy kontakty społeczne, to nie zawsze stosujemy je w praktyce.
- Motywacja i przyjemność są kluczowe do trwałego stosowania zdrowych nawyków, takich jak sport czy zdrowa dieta, ponieważ negatywne bodźce często motywują bardziej niż pozytywne.
- Odporność psychiczna to zdolność utrzymania dobrego samopoczucia mimo przeciwności lub szybki powrót do zdrowia po kryzysach.
- Odporność można trenować poprzez rozwijanie mocnych stron, regulowanie emocji i elastyczność poznawczą. Kluczowe jest znajdowanie i równoważenie swoich talentów.
- Optymizm jest istotny w radzeniu sobie z trudnościami – można go rozwijać, oceniając negatywne wydarzenia w realistyczny sposób, bez wyolbrzymiania ich konsekwencji.
- Szczepionka przeciwko stresowi oznacza umiarkowany stres w młodości, który zwiększa odporność na trudności w dorosłym życiu. Chronienie dzieci przed stresem może prowadzić do problemów z radzeniem sobie później.
- Odporności psychicznej można uczyć się w każdym wieku, choć staje się to trudniejsze z biegiem lat. Świadome podejmowanie wyzwań pomaga zwiększać odporność.
Walter wyjaśnia, że kluczową rolę odgrywa motywacja – negatywne bodźce często motywują bardziej niż pozytywne, a zdrowe działania muszą sprawiać przyjemność, aby były trwałe.
Odporność psychiczna – klucz do dobrego samopoczucia
Zdaniem Waltera, zdrowie psychiczne to nie tylko brak choroby. Odporność to umiejętność pozostawania w dobrej kondycji psychicznej pomimo przeciwności lub szybkiego powrotu do równowagi. W książce opisuje swoją babcię, która pomimo wojennych doświadczeń zachowała radość i pewność siebie, co pokazuje, że starsze pokolenia często radziły sobie lepiej ze stresem niż współczesne. Jednak Walter zaznacza, że odporność nie jest wyłącznie wrodzona – można ją trenować poprzez rozwijanie mocnych stron, regulowanie emocji i elastyczność poznawczą.
Jak rozwijać odporność psychiczną?
Choć na genetykę nie mamy wpływu, to według Waltera odporność psychiczną można trenować. Kluczowe są trzy obszary: emocje, elastyczność poznawcza i poczucie własnej skuteczności. Ludzie, którzy rozwijają swoje mocne strony, są bardziej odporni na stres. Ważne jest, aby znać swoje talenty i nie nadużywać ich – przykładem może być życzliwość, która nadmiernie okazywana może nas wyczerpać.
Optymizm a zdrowie psychiczne
Walter podkreśla rolę optymizmu w radzeniu sobie z trudnościami. Cytuje psychologa Martina Seligmana, który twierdzi, że optymizmu można się nauczyć. Kluczową rolę odgrywa tu pozytywne myślenie – ocenianie negatywnych wydarzeń w taki sposób, by nie wyolbrzymiać ich konsekwencji, ale widzieć szanse na poradzenie sobie z nimi.
Szczepionka przeciwko stresowi
Walter opisuje koncepcję „szczepionki przeciwko stresowi”, opartą na badaniach, które pokazują, że umiarkowany stres w młodym wieku zwiększa odporność na trudności w dorosłości. Ludzie, którzy byli chronieni przed stresem, mogą mieć większe problemy z radzeniem sobie w dorosłym życiu. Świadome podejmowanie wyzwań pomaga budować odporność, a wyzwania te mogą pojawiać się w każdym wieku.
Czy można nauczyć się odporności w późniejszym wieku?
Walter twierdzi, że nawet w wieku 40 lat i później można nauczyć się odporności. Choć jest to trudniejsze, regularne podejmowanie wyzwań, które stawiają nas w trudnych sytuacjach, może pomóc w zwiększeniu odporności psychicznej.
Walter podkreśla, że zdrowie psychiczne nie polega na unikaniu problemów, ale na radzeniu sobie z nimi i pozytywnym patrzeniu w przyszłość. Dzięki odpowiednim narzędziom i podejściu, możemy lepiej radzić sobie z kryzysami i stresującymi sytuacjami.
Czujesz się źle? Nigdy nie jesteś sam
Jeśli od dłuższego czasu doświadczasz utrzymującego się gorszego samopoczucia lub zauważasz u siebie objawy depresyjne, możesz zadzwonić te miejsca i uzyskać wsparcie.
Bezpłatną pomoc uzyskasz także w Poradniach Zdrowia Psychicznego (dla dorosłych lub dla dzieci) lub Ośrodkach Interwencji Kryzysowej.
Ważne telefony pomocowe dla dorosłych:
800 70 22 22 - Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym (czynny 7 dni w tygodniu, 24 h na dobę, połączenie bezpłatne), jest też dostępny czat na stronie: https://centrumwsparcia.pl
116 123 - Telefon Zaufania dla Dorosłych w kryzysie emocjonalnym: bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. od 14:00 do 22:00
22 594 91 00 - Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji, czynny w każdą środę i czwartek od 17:00 do 19:00. Koszt połączenia jak na numer stacjonarny wg taryfy operatora telefonicznego.
Skomentuj artykuł