Abp Szewczuk przemawiał na posiedzeniu Rady Najwyższej Ukrainy w 85. rocznicę Wielkiego Głodu

Grekokatolicy jako jedni z pierwszych nie bali się mówić o Wielkim Głodzie na Ukrainie w latach trzydziestych XX wieku, co więcej - domagali się udzielenia pomocy tym, którzy ucierpieli wskutek tej tragedii.

Przypomniał o tym zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK) arcybiskup większy kijowsko-halicki Swiatosław Szewczuk na na posiedzeniu Rady Najwyższej Ukrainy 23 listopada w Kijowie. Było ono poświęcone właśnie 85. rocznicy tamtych wydarzeń. Na zebranie to przybyli ludowi deputowani Ukrainy, parlamentarzyści zagraniczni, przedstawiciele centralnych organów władzy wykonawczej, diaspory ukraińskiej oraz społeczeństwa obywatelskiego tego kraju.

"Z bólem i smutkiem wspominamy ofiary wielkiej tragedii, zbrodni przeciw ludzkości i tej rany, którą zadano nie tylko ciału narodu ukraińskiego, ale całej ludzkości, a która zasłynęła jako Wielki Głód (Hołodomor)" - powiedzial abp Szewczuk. Dodał, że "chcemy dziś przed naszym Panem i Zbawicielem wspomnieć wszystkie ofiary, bo to nie «my», ale On zna imię każdego, zapisane w księgach niebieskich".

Hierarcha zaznaczył, że chce także przywołać swego wielkiego poprzednika, metropolitę Andrzeja Szeptyckiego, tóry "jako pierwszy spośród wszystkich przywódców światowej myśli i być może jako pierwszy z grona liderów religijnych zabrał głos wraz ze swym galicyjskim episkopatem w obronie wszystkich umierających Ukraińców".

Zwierzchnik UKGK przypomniał, że 24 lipca 1933 hierarchowie Kościoła wystosowali historyczny list do światowej opinii publicznej, pt. «"Ukraina w drgawkach przedśmiertnych». Napisali w nim m.in., iż "krew robotników uprawiających w głodzie czarnoziem Ukrainy, woła o pomstę do nieba". Wszystkich chrześcijan na całym świecie, wszystkich wierzących w Boga, przede wszystkim wszystkich robotników i chłopów, szczególnie zaś swych rodaków biskupi greckokatoliccy wezwali do dołączenia się do «tego głosu protestu i bólu oraz o rozpowszechnienie go w jak najdalszych krajach świata".

Właśnie z inicjatywy metropolity Szeptyckiego powstał we Lwowie Komitet Ocalenia Narodowego, wsparty następnie przez polskie duchowieństwo prawosławne, po czym rozprzestrzenił się on na inne kraje Europy i świata, zwłaszcza w Kanadzie i w Ameryce Północnej - wspominał abp Szewczuk. Zwrócił uwagę, że biskupi UKGK nie tylko jako pierwsi odważyli się powiedzieć prawdę o tamtych wydarzeniach na całym świecie, ale zaczęli czynnie ratować od głodu braci i siostry za Zbruczem.

We wszystkich parafiach i wspólnotach greckokatolickich zaczęto zbierać pieniądze, a następnie żywność i pomoc ta docierała do tych, którzy jej potrzebowali. Dziś nie wiadomo dokładnie, ile środków udało się zebrać, ale w ówczesnych złotych polskich były to dziesiątki tysięcy, przy czym Ukraińcy sami nie byli zbyt bogatymi ludźmi w tamtym okresie - mówił dalej abp Szewczuk. Zauwaźył, że «dzięki działalności społeczności ukraińskiej na całym świecie głos umierającego Naddnieprzańca został usłyszany i dołączyli do nas przedstawiciele innych Kościołów i narodów».

Zwierzchnik UKGK zaznaczył, że Ukraińcy «modlą się dziś za wszystkie ofiary Wielkiego Głodu i proszą Boga, aby przyjął w swe objęcia dzieci ziemi ukraińskiej». Ale chcą oni również z wdzięcznością wspomnieć tych, którzy ratowali te ofiary - dodał.

"Niech trwa wieczna pamięć o naszych braciach i siostrach, zabitych przez sztuczny głód na Ukrainie, ale też niech trwa wieczna pamięć i wdzięczność o tych wszystkich, którzy uratowali choćby jedną duszę ukraińską, bo - jak mówi stara mądrość - «ten, kto uratował choćby jednego człowieka, uratował cały świat»" - zakończył arcybiskup większy kijowsko-halicki.

Ukraina odnotowała trzy Wielkie Głody: w latach 1921-1923, 1932-1933 i 1946-1947, z czego najbardziej dotkliwy był okres 1932 - 1933. Nie były one jednak związane z nieurodzajem, ale z konfiskatą przez władze wszelkich zapasów zboża i żywności. Restrykcje były bardzo surowe. Za zerwanie pięciu kłosów z pola kołchozu groziła śmierć lub 10 lat łagru.

Ludzie masowo umierali, a w wyludniających się wioskach brakowało osób do ich pochówku. Dochodziło też do różnych wynaturzeń, włącznie z kanibalizmem. Władze zabroniły chłopom wyjazdu ze swoich miejscowości bez paszportu wewnętrznego.

Szacuje się, że w tym czasie zmarło z głodu ok. 7 milionów osób, a łącznie w wyniku tego typu działań rządów stalinowskich - 10 milionów.