Co z finansowaniem Kościoła? Eksperci pracują

Szczegółowe rozwiązania, które znajdą się w przygotowywanej umowie w sprawie likwidacji Funduszu Kościelnego i zastąpienia go dobrowolnym odpisem podatkowym omawiali na spotkaniu w Warszawie eksperci stron kościelnej oraz rządowej komisji konkordatowych.

Jak poinformował KAI Artur Koziołek, rzecznik ministerstwa administracji i cyfryzacji, spotkanie miało charakter informacyjny. Jego tematem było przygotowywanie umowy w sprawie likwidacji Funduszu Kościelnego i zastąpienie go odpisem podatkowym. Umowa rządu i Episkopatu winna poprzedzić ustawę, która trafi pod obrady Sejmu.

Przedstawiciele resortu "przekazali informacje dotyczące stanu prac związanych z przygotowaniem spotkań zespołów redakcyjnych, które na podstawie opracowanego (w MAiC) projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego oraz niektórych innych ustaw oraz poczynionych w toku konsultacji społecznych tego projektu ustaleń - przygotują projekt umowy i stanowiący do niej załącznik projektu ustawy" - poinformował rzecznik MAiC.

W spotkaniu wzięli udział: ks. dr hab. Dariusz Walencik, prof. Uniwersytetu Opolskiego, ks. dr hab. Piotr Stanisz, prof. KUL oraz przedstawiciele ministerstwa administracji i cyfryzacji - Katarzyna Prusak-Górniak, z-ca dyrektora departamentu prawnego i Andrzej Marciniak, z-ca dyrektora departamentu wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych.

Spotkanie ekspertów strony obu Komisji Konkordatowych odbyło się po tym, jak 21 lutego Zespoły Robocze ds. Finansów Rządowej i Kościelnej Komisji Konkordatowych ustaliły ostatecznie, że dotychczasowy Fundusz Kościelny zostanie zastąpiony dobrowolnym odpisem podatkowym w wysokości 0,5% podatku. Państwo będzie przez 3 lata wyrównywać różnicę między tym, co zadeklarowali podatnicy, a dotychczasową kwotą ok. 90-100 mln zł, jaka jest przekazywana z budżetu na rzecz Funduszu.

Możliwość odliczenia 0,5% nie zmieniałaby dotychczasowego odpisu 1 %, który obywatele mogą przekazywać na organizacje pożytku publicznego. W 2016 r. ma nastąpić analiza funkcjonowania nowego systemu. Usamodzielnienie płacenia składek przez Kościoły nastąpiłoby z dniem 1 stycznia 2017 r.

Różne zastrzeżenia, a nawet sprzeciw wobec tych propozycji zgłaszają jednak Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny i Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich.

Kościół prawosławny nie zgadza się na odpis 0,5%, gdyż uważa, że na nowym rozwiązaniu straci: jego wierni to w większości ubodzy mieszkańcy wsi lub małych miasteczek na ścianie wschodniej, utrzymujący się przeważnie z pracy na roli, w związku z tym rzadko odprowadzający podatek dochodowy. Środki z odpisu byłyby zatem niewielkie.

Lepszym rozwiązaniem według PAKP byłaby, obok odpisu, rekompensata w formie stałej państwowej subwencji lub jednorazowe przekazanie uzgodnionego między rządem a PAKP obszaru gruntów rolnych lub nieruchomości, z których dochody stanowiłyby niezbędne dopełnienie środków uzyskanych z odpisu.

Z kolei zdaniem gmin żydowskich, składając zeznanie podatkowe z odpisem na rzecz ZGWŻ wyznawcy judaizmu będą się obawiali ujawniania swojego światopoglądu. - Historia potwierdza słuszność takich obaw - powiedział w ub. tygodniu w Sejmie Henryk Kozłowski, reprezentujący Związek. Zaznaczył, że nie oznacza to podważania zaufania do urzędników urzędów skarbowych czy ZUS.

Resort administracji podtrzymuje natomiast, że "dąży do tego, aby idea reformy dotychczasowego sytemu udziału środków budżetowych w pokrywaniu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne duchownych, znalazła zrozumienie oraz aprobatę u wszystkich wspólnot religijnych, mających uregulowany stosunek do Państwa".

Na pytanie dziennikarza KAI, czy w przypadku przeciągającego się impasu w rozmowach z innymi wspólnotami religijnymi, dojdzie na razie do porozumienia tylko między rządem a Episkopatem Polski, rzecznik MAiC odpowiedział, że "na obecnym etapie toczących się prac legislacyjnych oraz na podstawie opinii przedstawicieli niektórych kościołów i innych związków wyznaniowych - nie można jeszcze sformułować ostatecznego stanowiska w zakresie, o który Pan pyta".